Του Δημήτρη Αντωνίου, Καθηγητή Αγγλικής Β.Α., Kατόχου MastersΠαιδαγωγικής και Γλωσσολογίας
aglo.academia@gmail.com
Η «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» της 4-4-2021 αφιερώνει δύο ολόκληρες σελίδες στην διεθνώς αναγνωρισμένη και επιφανούς βυζαντινολόγου και πρώτης γυναίκας πρύτανη του Πανεπιστημίου της Σορβόνης κυρία Ελένη Γλυκατζή – Αρβελέρ.
Εκείνο που πρέπει να κεντρίζει και να ερεθίζει ιδιαίτερα τον αναγνώστη – εκπαιδευτικό είναι η καταγωγή – αφετηρία, η πορεία και η εξέλιξη μιας νεαρής, τότε, γυναίκας και σήμερα στα 94 της χρόνια, είναι ακόμα δραστήρια, κοινωνική και κυρίως ομιλητική και επικοινωνιακή.
Η ίδια λέει «είμαι γεννημένη στο 21 της οδoύ Κολοκοτρώνη… το σπίτι στο Βύρωνα δεν είχε θέρμανση, αλλά είχε βαβούρα – έξι παιδιά έτρωγαν στο ίδιο τραπέζι και μοιράζονταν ένα δωμάτιο». Αυτές οι δηλώσεις της ίδιας αποτελούν αδιάψευστη μαρτυρία πως δεν ήταν παιδί της άρχουσας τάξης ή των προνομιούχων και καθώς πρέπει οικογενειών. Και όμως, παρ’ όλες τις αντιξοότητες, αποφάσισε, επιδίωξε και απέκτησε σπάνια αξιώματα, έως και μοναδικά, και μάλιστα σε ένα από τα πλέον προηγμένα κράτη της Ευρώπης ή και του κόσμου, δηλαδή τη Γαλλία.
Η ιστορία της κυρίας Γλυκατζή – Αρβελέρ προσωπικά μου θυμίζει βιογραφίες επιφανών ανθρώπων, οι οποίοι ξεκίνησαν όπως η ίδια και με μοναδικά όπλα κυρίως την θέληση και «στολή την πειθαρχία», όπως λέει η ίδια, υπομονή και επιμονή, κατέκτησαν σχεδόν τα ακατόρθωτα.
Παρόμοιες βιογραφίες και αυτοβιογραφίες δίδασκα και ο ίδιος στους μαθητές μου, οι οποίοι τις άκουγαν σαν παραμύθια, στα Αγγλικά βέβαια, και παράλληλα με την διήγηση υπήρχαν και οι κατάλληλες ασκήσεις και βέβαια συζητήσεις γύρω από την καταγωγή, την εξέλιξη και επιτεύγματα των ηρώων.
Μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ιστορία υπό μορφήν βιογραφίας ήταν και αυτή του GRANDTAILOR, υπό τον τίτλο: «FROMSLAVETOTEACHER» που σημαίνει ΑΠΟ ΔΟΥΛΟΣ, ΔΑΣΚΑΛΟΣ.
Είναι μία συναρπαστική ιστορία ενός μαυράκι αγοριού, του οποίου η μητέρα ήταν μαγείρισσα σε μία οικογένεια ιδιοκτητών κάποιας φυτείας. Ο ίδιος δεν ήταν σίγουρος ούτε που γεννήθηκε ούτε πότε γεννήθηκε. Για λόγους αυθεντικότητος, μιας και πολλοί αναγνώστες της στήλης γνωρίζουν αρκετά καλά Αγγλικά, παραθέτουμε λίγες σειρές από το πρωτότυπο.
This famous educator and humanitarian started his life as a slave. “Booker” was his only name. He was not even sure of the exact place or date of his birth! Thismanlaterbecametheundisputed leader of all the Negroes in the United States. He was responsible for the success of the largest Negro school in the country. He wrote many important and successful books. He received an honorary degree from Harvard University. He was a friend and advisor of two presidents and hundreds of business, religious, and educational leaders.
Αυτός ο περίφημος εκπαιδευτικός και ανθρωπιστής άρχισε τη ζωή του ως δούλος. «Booker» ήταν το μοναδικό του όνομα που γνώριζε. Δεν ήταν σίγουρος ακόμα και για το συγκεκριμένο χώρο και την ημερομηνία της γέννησής του! Αυτός ο άνθρωπος αργότερα έγινε ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης όλων των Νέγρων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτός ήταν υπεύθυνος για την επιτυχία του μεγαλύτερου σχολείου για Νέγρους στη χώρα του. Έγραψε πολλά, σημαντικά και δημοφιλή βιβλία. Του απονεμήθηκε ένα πανεπιστημιακό πτυχίο, τιμής ένεκεν, από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ. Υπήρξε φίλος και σύμβουλος δύο Αμερικανών προέδρων και εκατοντάδων επιχειρηματιών, θρησκευτικών ηγετών και εκπαιδευτικών. Ο Booker γεννήθηκε το 1858 ή 1859 στο Hale’s Ford Franklin στη Βιρτζίνια.
Η σπουδαιότητα της βιογραφίας στην εκπαίδευση
Στο φύλλο της «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ», πέραν της εκτενούς αναφοράς στην κυρία Γλυκατζή-Αρβελέρ, γίνεται επίσης αρκετή αναφορά και στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, με τη συμπλήρωση των 40 χρόνων από την ένταξή μας στην ΕΟΚ και του οποίου η πορεία και η εξέλιξή του έχει αρκετές ομοιότητες με αυτήν της κυρίας Γλυκατζή-Αρβελέρ, ξεκινώντας από την Πρώτη Σερρών και κατακτώντας τα ύψιστα πολιτικά και πολιτειακά αξιώματα της χώρας. Ιδιαίτερη σημασία για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή έχουν τα λόγια του τότε καγκελαρίου της Γερμανίας Χέλμοντ Σμιτ «στην Ευρώπη δεν μπήκε η Ελλάδα, μπήκε ο Καραμανλής».
Απ’ ό,τι πληροφορούμε στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, στο ωρολόγιο πρόγραμμα, δεν υπάρχει κάποιο μάθημα βιογραφιών επιφανών ανθρώπων, είτε Ελλήνων, είτε άλλων εθνικοτήτων. Οι βιογραφίες, και ειδικά ανθρώπων που ξεκίνησαν από ταπεινά και ασήμαντα κοινωνικά στρώματα και εξελίχθηκαν σε απίστευτο βαθμό με αποτέλεσμα να φανούν χρήσιμοι όχι μόνο στην πατρίδα τους, αλλά και σε εκατομμύρια ανά την υφήλιο.
Ασχετα εάν οι μαθητές του δημοτικού ή του γυμνασίου έχουν τάσεις στις θεωρητικές ή θετικές επιστήμες, το «μάθημα» των βιογραφιών ή αυτοβιογραφιών μπορεί να είναι μία ώρα χαλάρωσης και εποικοδομητικής συζήτησης που μπορεί να δώσει ένα σημαντικό έναυσμα- κίνητρο ακόμα και σε μαθητές που δεν είναι άριστοι.
Οσον αφορά στις ξένες γλώσσες, εκεί και αν είναι απαραίτητες οι βιογραφίες επιφανών προσώπων. Μέσω των βιογραφιών ενθαρρύνεται η συζήτηση, το ακούω μετά προσοχής, το περίφημο listening, και μαθαίνω ευχάριστα. Ελπίζω πως κανένας συνάδελφος δεν θα έχει αντίρρηση επ’ αυτού.
