Του ΚΩΣΤΑ ΠΩΠΟΤΑ
Και σήμερα που θα πάτε ή δεν θα πάτε να ρίξετε την ψήφο σας, έχετε ξυπνήσει στην Ευρώπη, θέλετε δεν θέλετε. Και μπορεί να είναι τετριμμένο ότι κάθε μέρα ξυπνάτε στο ίδιο μέρος, μπορεί να σας ενοχλεί όταν αλλάζει η ώρα άνοιξη και φθινόπωρο, αλλά εδώ είμαστε να τα συζητήσουμε γιατί δεν χρειάζεται δα να πέσουμε και σε κατάθλιψη όταν ακούμε γύρω μας την κριτική για την Ευρώπη. Και ότι αν βομβαρδιζόμαστε διαφημιστικώς για τα περί θετικής ενέργειας, δεν θα έβλαπτε να στέλναμε θετικά vibes γύρω μας γι’ αυτό που είμαστε και για αυτό που ζούμε.
Ζούμε λοιπόν σε μια μεγάλη ήπειρο που συντονίζεται γύρω από αυτό που λέμε κράτος δικαίου. Δύσκολο να το ορίσεις αυτό σε μια φράση, πήρε αιώνες για να διαμορφωθεί μέσα από την απόρριψη αρνητικών παραδειγμάτων, απολυταρχιών, πολέμων, πολιτικών ακροτήτων και να φτάσει σε αυτό στο οποίο διάχυτα λειτουργούμε σήμερα και το καταλαβαίνουμε όταν λείπει. Είναι αυτό το δικαιοκεντρικό σύστημα που εγγυάται ζωτικά ζητήματα της ανθρώπινης ύπαρξης, αυτά της ελευθερίας, της ισότητας, της δημοκρατίας, της ασφάλειας, του δικαίου, των ατομικών δικαιωμάτων, αλλά και την κοινωνική μέριμνα. Και λίγο πολύ τα κράτη που απαρτίζουν την Ευρώπη και κυρίως οι πολίτες που κατοικούν την Ευρώπη έχουν ως κοινή παραδοχή και κουλτούρα ότι μόνο έτσι μπορούμε να συνυπάρχουμε χωρίς συγκρούσεις. Δεν είναι λίγο ότι τα κράτη της ΕΕ δεν δείχνουν πια τα δόντια τους το ένα στο άλλο – εντάξει δεν γίναμε και άγγελοι, κάνουμε και τους τσαμπουκάδες μας – όπως αντίστοιχα και οι ευρωπαίοι πολίτες είμαστε συγκρατημένοι γενικά, νοιώθουμε το μέτρο και το όριο που δεν πρέπει να ξεπεράσουμε – εντάξει είναι και κάτι πολιτικοί αρχηγοί που χαλούν τη σούπα.
Σ’ αυτή την Ευρώπη λοιπόν που δεν επιλέξαμε φυσικά να ζούμε – αλλά πρέπει εντέλει να ευγνωμονούμε τους γονείς μας που μας δώρισαν αυτή την ευκαιρία – έχουμε καταρχήν την ευχέρεια να συγκρίνουμε την ζωή μας με ότι συμβαίνει γύρω μας και στον κόσμο. Δεν ισχυρίζομαι ότι η ζωή τα έχει φέρει καλά και εύκολα για όλο τον κόσμο, είναι όμως – παρά τις κραυγές και οιμωγές που ακούμε για το brain drain–εύκολο πια για κάποιον που του δόθηκαν οι ευκαιρίες να έχει επαγγελματικά προοδεύσει, που ξέρει ξένες γλώσσες και που έχει διάθεση να αντιμετωπίσει προκλήσεις, όταν συναντά δυσκολίες στη ζωή του σε ένα γεωγραφικό σημείο της Ευρώπης να μετακινηθεί εκεί που τον καλούν να προσφέρει τις δεξιότητές του ή εκεί που πιστεύει ότι θα έχει την ευκαιρία να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής του. Και όπως θα έχετε διαπιστώσει δεν είναι απαραίτητα από τον Νότο προς τον Βορρά που η μετακίνηση γίνεται.
Ακούγονται ίσως κάπως ιδεαλιστικά όλα αυτά, και ενδεχόμενα για τους νεότερους, που έχουν γεννηθεί σε καθεστώς ομαλότητας, φαντάζουν αυτονόητα, μπορεί ακόμη και εμείς οι παλαιότεροι να έχουμε απωθήσει στο βάθος του μυαλού μας προηγούμενες ανελεύθερες καταστάσεις, ή ακόμη για τους ακόμη παλαιότερους να μην γίνεται πιστευτό ότι έζησαν σε συνθήκες ανείπωτης δυσκολίας, κακουχιών, στερήσεων και φτώχιας. Να έχουμε ξεχάσει τους πολέμους, τις χούντες στο νότο της Ευρώπης, την καταπίεση και τον φόβο στην ανατολή, τα τείχη, τα συρματοπλέγματα, τα σύνορα. Αυτή όμως είναι η βασικότερη συμβολή της Ευρώπης: ότι εξάλειψε τις διαφορές μεταξύ κρατών, τις προκαταλήψεις μεταξύ ευρωπαίων, τα στερεότυπα για κατωτερότητα κάποιων λόγω της εθνικής ή γεωγραφικής τους καταγωγής, την ανισοκατανομή ευκαιριών και τα κάνει να φαντάζουν τόσο μακρινά, απίστευτα να ξανασυμβούν.
Ομως εκεί που όντως διαπιστώνουμε ότι έχει εντέλει αξία να ζούμε εδώ που ζούμε είναι όταν ανοίξουμε τη ματιά μας έξω από τα – προσωρινά – σύνορα της Ευρώπης (το ίντερνετ βοηθάει) η ακόμη καλύτερα όταν σύρουμε το σαρκίο μας σε χώρες άλλες. Δεν ξέρω κανένα Ευρωπαίο που να μην παραδέχθηκε ότι αν βάλουμε στο καλάθι όλα όσα μας ευχαριστούν ή μας ταλανίζουν στην Ευρώπη, δεν υπάρχει πουθενά ένα πλαίσιο ζωής πιο ισορροπημένο που να δίνει ακόμη ελπίδες στα παιδιά μας ότι θα ζήσουν καλύτερα χρόνια – όπως εμείς είδαμε τη ζωή μας να βελτιώνεται σε σχέση με αυτή των γονιών μας. Γιατί είναι ρομαντικό να παρατηρείς τη δυστυχία του άλλου στην Αφρική και την Ασία και να τον επαινείς που μένει στον τόπο του παρά την χάλια ζωή του, μπορεί να παρακολουθείς εκ του ασφαλούς και να συμπονείς τα θύματα των πολέμων, αλλά ευχαριστείς τη μοίρα σου που σε έφερε εδώ – και ίσως θυμάσαι να επαινέσεις τότε τη φύλαξη των συνόρων της Ευρώπης, και καμιά φορά να ξεφύγεις προς τον υπερπροστατευτισμό του κλεισίματος των συνόρων. Και ίσως σκέφτεσαι εν τέλει ότι δεν θα ήμασταν εδώ που είμαστε αν δεν είχε υπάρξει εδώ και 60-70 χρόνια μια δομημένη προσπάθεια να γίνουν αυτά που μας ενώνουν.
Εγώ τώρα, Ευρωκράτης από δεκαετίες, μιας και η ζωή μου εξελίχθηκε παράλληλα με την Ευρωπαϊκή Ενωση και εδώ και 31 χρόνια συγκλήρωσα την τύχη μου μαζί της, τι να επιλέξω να προβάλλω; Τους εκατοντάδες φίλους που έρχονται από κάθε γωνιά της Ευρώπης, από την Εσθονία ώς την Πορτογαλία, από την Αγγλία και την Ιρλανδία που λατρεύω ώς τη Ρουμανία της οποίας οι συνάδελφοι μας μοιάζουν τόσο; Τις τεράστιες προόδους στο θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Θα επιλέξω χωρίς δισταγμό τα εκατοντάδες χιλιάδες νέα παιδιά που εντάχθηκαν στο πρόγραμμα Ερασμος, που βγήκαν εκτός συνόρων και πεπατημένης, που μιλούν ξένες γλώσσες καλύτερα από εμάς, που μας βάζουν τα γυαλιά με τόση διαφορά ηλικίας.
Και θυμήσου, αυτό που ψηφίζεις σήμερα δεν το χρωστάς στον εαυτό σου, το χρωστάς σε αυτά τα παιδιά.
* Ο Κώστας Πώποτας εκφράζει θέσεις αυστηρά προσωπικές (αν και ελπίζει ότι η πλειονότητα του κόσμου τις συμμερίζεται).
ΥΓ 247 εκ. θα εισπράξει ο Γιάννης Αντετοκούνμπο από το νέο του συμβόλαιο. Μπράβο του για ένα παιδί που πουλούσε λαθραία CD και χαρτομάντιλα
