Εξήντα χρόνια ιερατείας και τριάντα χρόνια Οικουμενικής Πατριαρχίας του κ.κ. Βαρθολομαίου
Ευλογημένοι οι εκπρόσωποι των εντολών του Κυρίου, που επιτελούν έργο, με τη χάρη του Πανάγαθου Θεού. Μια ευλαβής συνέργεια που φέρει τιμή και ικανοποίηση, αλλά και μεγάλη ευθύνη. Μια γενικόλογη αντίληψη, που αφορά στον κάθε ιερωμένο, για τον ηγέτη όμως αυτής της αποστολής είναι έργο υπερβατικό για τις ανθρώπινες δυνατότητες και αποκτά διαστάσεις βατού, γιατί είναι δώρημα Θεού.
Επετειακό το έτος που διανύουμε, εκτός από τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821, είναι και επέτειος για τον Ορθόδοξο Χριστιανισμό. Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος συμπληρώνει 60 χρόνια ιερατείας και 30 χρόνια Πατριαρχίας στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, γεγονός που συνιστά αυτόχρημα ένα μοναδικής σημασίας γεγονός,για την έδρα του Πατριαρχείου, καθώς αφορά σε μια προσωπικότητα παγκόσμιου κύρους και ακτινοβολίας. Τιμώντας αυτή την επέτειο και περισσότερο το πρόσωπο του κ.κ. Βαρθολομαίου θα προσπαθήσουμε, στο σημερινό κυριακάτικο σημείωμά μας, να ξεδιπλώσουμε σημαντικές πτυχές της ζωής και του έργου του: «Μόνο όταν γνωρίσει κανείς από κοντά την πολυσχιδή δράση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου μπορεί να κατανοήσει το βάρος των ευθυνών που έχει επωμισθεί» σημειώνει ο κ. Ι. Μ. Κονιδάρης ομότιμος καθηγητής Εκκλησιαστικού Δικαίου στη Νομική του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έχει γνωριμία και συνεργασία μαζί του.
Από την πρώτη επικοινωνία, που είχε με το χριστεπώνυμο πλήθος στις 22/10/1991 ημέρα εκλογής του, απέδειξε πως ήταν έτοιμος για τις ευθύνες και τις πρωτοβουλίες που αναλάμβανε, άλλωστε πέραν των ακαδημαϊκών σπουδών, είχε ήδη μαθητεύσει κοντά στον σοφό γέροντα Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα και στη συνέχεια είχε ασκηθεί καθ’ όλη τη διάρκεια της Πατριαρχίας του προκατόχου του Δημητρίου Α1 ( 1972-1991 ), ως διευθυντής του Ιδιαίτερου Πατριαρχικού Γραφείου και είχε συμβάλει σημαντικά στον χειρισμό των εκκλησιαστικών ζητημάτων εκείνης της περιόδου.
Σε μια προσπάθεια αποτίμησης των πεπραγμένων κατά την πρώτη πενταετία αναφέρουμε, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας Το Βήμα 27/12/1996, ότι η εκλογή του είχε συμπέσει με διάφορες πολιτικές συγκυρίες στο εσωτερικό της Τουρκίας, που δεν ευνοούσαν το κλίμα της επιλογής του. Παρά ταύτα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος παρέμεινε αταλάντευτος στη θεόπνευστη απόφασή του να τεθεί πηδαλιούχος στον αγώνα και την προσπάθεια στήριξης της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ως «ένας άνδρας που πράττει αυτά που λέει», όπως δήλωσε σε πρόσφατη επίσκεψή του στο Φανάρι ο νυν πρόεδρος των ΗΠΑ Τζόζεφ Μπάιντεν (Νοέμβριος 2014 ), ως αντιπρόεδρος τότε του Μπαράκ Ομπάμα.
Πολλές οι μεταρρυθμίσεις που υλοποίησε ο κ.κ. Βαρθολομαίος στην τριαντάχρονη πατριαρχία του, δημιουργώντας έτσι μια σύγχρονη λειτουργικότητα των θεσμών του Πατριαρχείου. Ενδεικτικά σημειώνουμε τις πιο βασικές: Ανασυγκρότηση της λειτουργίας του συνοδικού θεσμού, σύναξη όλων των Ιεραρχών του θρόνου ανά τακτά διαστήματα στο Φανάρι, διεύρυνση της Πατριαρχικής Συνόδου με την πρόσκληση ως Συνοδικών Παρέδρων Ιεραρχών του Θρόνου εκτός Τουρκίας,η απόδοση της τουρκικής ιθαγένειας σε Αρχιερείς του Θρόνου ως προοίμιο μελλοντικών εξελίξεων στο θέμα των εκλόγιμων για το θρόνο του Αγίου Ανδρέα, ομού με την επανίδρυση του περιοδικού «Ορθοδοξία» και την ίδρυση νέων, ανά την οικουμένη Μητροπόλεων. Είναι οι πρώτες μεταρρυθμίσεις στη ζωή της Πρωτόθρονης Εκκλησίας.
Ακολουθούν οι επανειλημμένες συνάξεις των προκαθημένων των Ορθόδοξων Εκκλησιών στο Φανάρι, Σύγκληση Μείζονος και Υπερτελούς Συνόδου για την αντιμετώπιση κανονικών προβλημάτων σε επί μέρους Ορθόδοξες Εκκλησίες (όπως για παράδειγμα οι εκκλησίες Ιεροσολύμων, Βουλγαρίας και Κύπρου), η ανασυγκρότηση της Εκκλησίας της Αλβανίας (1992), η ενσωμάτωση των Ορθόδοξων Ουκρανικών κοινοτήτων της Διασποράς (1995), το αυτόνομο καθεστώς της Εσθονίας (1996), η ανύψωση της Εκκλησίας Τσεχίας και Σλοβακίας σε αυτοκέφαλη (1998), η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Κρήτης (2016) και η ανακήρυξη της αυτοκεφαλίας της Εκκλησίας της Ουκρανίας (2018) αποτελούν απτές αποδείξεις της ανύσταχτης οικουμενικής μέριμνας του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Παράλληλα συνεχίστηκαν και εντατικοποιήθηκαν, με πρωτοβουλία του, οι ορθόδοξοι, διαθρησκειακοί και διαπολιτισμικοί διάλογοι και οι συναντήσεις των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών.
Ολα αυτά δεν επιτεύχθηκαν χωρίς κόπο και θυσίες. Πρωτοβουλίες αυτού του επιπέδου και έκτασης προϋποθέτουν σχεδιασμό, εδραία θεολογική και νομοκανονική κατάρτιση, δεξιότητα χειρισμών, υπομονή και επιμονή και προ πάντων πνευματική ενάργεια και ψυχική αντοχή, ιδιότητες που δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό, που του απονέμει ο κ. Κονιδάρης «Ο χαλκέντερος Πατριάρχης». Στις 13 Αυγούστου του τρέχοντος έτους, ημέρα χειροτονίας του εις διάκονον πριν 60 χρόνια, πραγματοποιήθηκαν στη γενέτειρά του Ιμβρο, Μητροπολιτικό Ναό της Παναγίας, διάφορες αφιερωματικές εκδηλώσεις προς τιμήν του. Εγκάρδιες και ευλαβείς οι ευχές μας, για την επέτειο των 60 χρόνων ιεροσύνης και 30 χρόνων πατριαρχίας, που συνοδεύονται από άπειρο σεβασμό, αναγνώριση και αγάπη προς το ιερό πρόσωπό του. Να του χαρίζει ο Θεός, δύναμη και μακροημέρευση για να ποιμαίνει τον χριστεπώνυμο λαό των Ορθοδόξων προς δόξαν Θεού και επ’ αγαθώ της Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας.
Του Τάκη Παντελόπουλου
