ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

1η Απριλίου 1955: Ημέρα τιμής και χρέους

1η-απριλίου-1955-ημέρα-τιμής-και-χρέους-45485

ΚΥΠΡΟΣ: 2016 (42 χρόνια μετά κατοχή) – Στους μαθητές μου που ονειρεύονται και δεν βολεύονται

«Την Ελλάδα αγαπώ αλλά και σένα

μ’ έναν έρωτα μεγάλο, αληθινό.

Τα γαλάζια σου τα μάτια τα θλιμμένα

Τον καθάριο της θυμίζουν ουρανό».

Ετσι νιώθει ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης στα δεκαπέντε του χρόνια και στα 17 του θυσιάζεται για το μεγάλο έρωτα, τη λευτεριά της Κύπρου και την Ένωση της με τη μητέρα Ελλάδα.

Την 1η Απριλίου 1955 ένα αλλιώτικο αγέρι φύσηξε στην Κύπρο. Ένα αγέρι που ερχόταν από πολύ μακριά, από το 1821, το 1931, το 1950 και έγινε ανεμοστρόβιλος, αντάρα λεβεντιάς και λευτεριάς. Στη γενιά του 1955 έλαχε η μεγάλη τιμή να μετουσιώσει τα όνειρα γενεών και γενεών σε έργα. Στο γενικό σάλπισμα για λευτεριά και Ένωση, τα νιάτα της Κύπρου έδωσαν το Παρόν τους και δημιούργησαν νέες σελίδες δόξας. Στον Άγγλο δυνάστη αντέταξαν ό,τι ακριβότερο είχαν, την Άνοιξη της ζωής τους. Θυσίασαν τη δική τους Άνοιξη για να χαρίσουν σε μας πολλές «Άνοιξες».

Στη μοιρασμένη, σήμερα, Λευκωσία, κοντά στα κράσπεδα της ντροπής, που μιαίνει το βέβηλο συρματόπλεγμα της κατοχής, στις Κεντρικές Φυλακές, κοιμούνται δεκατρία παλικάρια. Ο Αφρός της γενναιότητας, της ευψυχίας, της ευτολμίας, της αποφασιστικότητας, της μεγαλοψυχίας… της λεβεντιάς και της λευτεριάς, αγρυπνά και θα αγρυπνά ως τη μέρα της δικής τους δικαίωσης και της δικής μας λύτρωσης.

Εκεί είναι ο Γρηγόρης Αυξεντίου, από τη κατεχόμενη Λύση, που στις 3 του Μάρτη το 1957 έγινε ολοκαύτωμα, σε μια πλαγιά του Μαχαιρά. Ο Γρηγόρης μας, που με το δικό του «Μολών Λαβέ» στην πρόκληση των Άγγλων να παραδοθεί, ζωντάνεψε και πάλι τις Θερμοπύλες και κατέδειξε με τη θυσία του (οι Άγγλοι μη μπορώντας να τον συλλάβουν τον έκαψαν μέσα στο κρησφύγετο του ζωντανό), πως η λευτεριά καταχτιέται με αγώνα και θυσίες. (Το μεγαλείο της θυσίας του Γρηγόρη, του Ευαγόρα, του Κυριάκου και των άλλων ηρώων του 1955, θα έπρεπε να διδάσκεται στα Ελληνόπουλα. Τούτο θα ήταν ωφέλιμο και για την ιστορική γνώση αλλά και για να γίνει κατανοητό ότι σε εκείνο το βράχο κατοικούν Έλληνες με αδικαίωτες ελπίδες).

Εκεί είναι οι εννιά της Αγχόνης. Αυτοί που αντάμωσαν την αγχόνη με χαμόγελο και το τραγούδι. Με το χαμόγελο της συνείδησης του χρέους και το τραγούδι της λευτεριάς. Οι M. Καραολής, A. Δημητρίου, A. Ζάκος, X. Μιχαήλ, Ιακ. Πατάτσος, Α. Παναγίδης, Μ. Κουτσόφτας, Στ. Μαυρομάτης και τελευταίος ο μικρότερος, ο ωραιότερος και ο πιο αγαπημένος, ο δεκαεφτάχρονος Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

«Ποτέ δε θα πεθάνουνε

όσοι πεθάνουν σήμερα

και της σκλαβιάς τα σίδερα

θα σπάσουν κάποια μέρα…»

Αυτούς τους συγκινητικούς στίχους γράφει ο Ευαγόρας για «Το Τελευταίο τρίο Απαγχονισμού», όταν μαθαίνει για τον απαγχονισμό τους και ενώ βρίσκεται στο λημέρι του, αντάρτης στο βουνό.

Και πριν ο ίδιος φτάσει στην αγχόνη, ένα Μαρτιάτικο πρωινό, στις 14 του 1957, δνει ένα επίγραμμα για κείνους που έδωσαν τη ζωή τους για τη Λευτεριά της Κύπρου, – επίγραμμα ουσιαστικά και για τον ίδιο.

«Των Αθανάτων το κρασί

τόβρετε σεις και πίνετε.

Ζωή για σας κι ο θάνατος

κι αθάνατοι θα μείνετε».

Εκεί είναι ο Στυλιανός Λένας, ο ριψοκίνδυνος, ο γενναίος και άφθαστος στην κατασκευή πολεμικού υλικού. Εφυγε στις 28 Μάρτη 1957 «για νά ’ρθει η λευτεριά».

Εκεί είναι ο Μάρκος Δράκος, ο ρωμαλέος και ευγενής, ο αγνός και ανιδιοτελής. Συνήθιζε να λέει στους συντρόφους του «Ο Έλληνας γεννήθηκε αγωνιστής. Σαν τέτοιος πρέπει να στέκει πάντα στις επάλξεις, ακοίμητος φρουρός των υψηλών αξιών και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας». Διαλεκτός ανάμεσα σε διαλεκτούς έπεσε στις 18 Γενάρη 1957, για το μεγάλο έρωτα: τη Λευτεριά και την Ελλάδα.

Τη συντροφιά των δεκατριών συμπληρώνει ο Κυριάκος Μάτσης. Πτυχιούχος της Γεωπονικής Σχολής Θεσσαλονίκης. Συνειδητοποιημένος, γεννημένος ηγέτης. Οραματιστής και ιδεολόγος. «Έμαθα πάντα στη ζωή μου ν’ αγαπώ και να εκτιμώ τους ιδεολόγους αγωνιστές που ξέρουν ν’ αγωνιστούν για ένα ιδανικό». Κι όταν τα λόγια μετουσιώνονται σε πράξη – θυσία τότε καταξιώνεται ο Ανθρωπος. Ετσι και ο Κυριάκος μας στις 19 Νοέμβρη 1958 στο νέο Μανιάκι, στο κατεχόμενο σήμερα Δίκωμο, με τη θυσία του έγινε ο πυρφόρος της Λευτεριάς.

Η μνημόνευση των δεκατριών, (σίγουρα δεν αδικεί τους υπόλοιπους αγωνιστές του 1955–59 γιατί η αγάπη και η τρυφερότητα και η ευγνωμοσύνη μας τους αγκαλιάζει όλους), γίνεται για δύο λόγους. Ο πρώτος πέρα από τη θυσία και το μεγαλείο τους, να καταδείξει και τη μικροψυχία, το φόβο και τη βαρβαρότητα των Αγγλων. Δεν δώσαν τα παλικάρια να τα κλάψουμε και να τα χαιρετίσουμε στο μεγάλο ταξίδι. Εμείς χαιρετούμε τα παλικάρια μας, δεν τα αποχαιρετούμε γιατί τα έχουμε μπροστάρηδες στον Αγώνα μας. Δεν τα έδωσαν οι Άγγλοι γιατί φοβόντουσαν τις ταραχές και τις εξεγέρσεις αφού το κάθε ξόδι μετατρεπόταν σε παιάνα Λευτεριάς.

Ο δεύτερος λόγος: Ο Απολογισμός. Τα ολοκαυτώματα, η αγχόνη, η θυσία έφεραν το ποθητό αποτέλεσμα; Οι συμφωνίες Ζυρίχης– Λονδίνου (1959) ικανοποιούσαν τον αγωνιζόμενο Κυπριακό Ελληνισμό; Όχι μόνο δεν τον ικανοποιούσαν, γιατί από τη μια χωρίς τη δική του θέληση, απεμπολούσαν την επιθυμία του για «Ένωση με τη μητέρα Ελλάδα», όπως εκφράστηκε επίσημα στις 15 Ιανουαρίου 1950, στο δημοψήφισμα. Από την άλλη ναρκοθετούσαν το μέλλον του βάζοντας συνέταιρο και την Τουρκία. Ενας συνέταιρος που τις πριόνιζε μέχρι να φτάσει στο έγκλημα του: την εισβολή και την κατοχή της μισής Κύπρου, τον Ιούλιο του 1974.

Είμαστε περήφανοι και καμαρώνουμε για τους ήρωες μας. Τους αξίζουν ύμνοι και τρισάγια. Εκείνοι έκαναν τα όνειρα έργα!

Αναπαμός, για εμάς, θα υπάρξει μόνο όταν καταξιωθούμε και πάμε εκεί στα Φυλακισμένα Μνήματα και ανάψουμε το καντήλι της θυσίας τους και κάψουμε θυμίαμα λευτεριάς για κείνους και κάθαρση για μας.

Εμείς, την Κατεχόμενη Γη μας δεν την Αναπολούμε την Νοσταλγούμε! Απαιτούμε Λύση, Δίκαιη, Βιώσιμη και Λειτουργική, για το καλό ΟΛΩΝ μας Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.

Αισιοδοξούμε, αγωνιζόμαστε για τη ΛΥΣΗ που θα λυτρώσει όλους τους εμπλεκόμενους από τα αδιέξοδα.

Μια τέτοια λύση είναι ΜΟΝΟ αυτή που θα προνοεί και θα διαφυλάττει το Ενιαίο, Κυρίαρχο και Ανεξάρτητο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια τέτοια λύση δεν είναι μόνο σύμφωνη με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου, του Καταστατικού Χάρτη του Ο.Η.Ε. και της Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, αλλά δίνει τη δυνατότητα σε Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους (όχι Τούρκους άποικους), να ζήσουν ειρηνικά, χωρίς το στρατό κατοχής (Αττίλα) και χωρίς τα συρματοπλέγματα. Με ελευθερία Διακίνησης, Εγκατάστασης και Ιδιοκτησίας για όλους από την Κερύνεια μέχρι τη Λεμεσό και από την Πάφο στον Απόστολο Ανδρέα.

Η πορεία μας είναι μονόδρομη: αγώνας, πίστη στα δίκαια μας, εμμονή στις θέσεις μας, κόντρα στις πιέσεις και τα συμφέροντα, είναι μονόδρομη γιατί για μάς ζωή χωρίς αξιοπρέπεια και Λευτεριά δεν έχει νόημα.

Ας κοιτάξουμε καλά τον Πενταδάκτυλο κι ας ανασκουμπωθούμε: η μνήμη, η αγάπη και το χρέος ούτε εξαργυρώνονται μήτε και αποχρεώνονται, τα χρεώνεσαι για πάντα και μαζί τους πορεύεσαι…

Του Αδάμου Α. Μουζούρη, Προέδρου της Ενωσης Κυπρίων Ν. Μαγνησίας

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου