ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

Μύθοι και πραγματικότητα για τη μητρική μας γλώσσα – Παιδιά δίγλωσσων οικογενειών

μύθοι-και-πραγματικότητα-για-τη-μητρι-385101

Του Δημήτρη Αντωνίου,

Καθηγητή Αγγλικής Β.Α.,

Kατόχου MastersΠαιδαγωγικής και Γλωσσολογίας

aglo.academia@gmail.com

Πρόσφατα είχα μία συζήτηση με έναν πρώην μαθητή μου, στον οποίο συνέστησα πως η κόρη του μπορεί να μαθαίνει ταυτόχρονα Ελληνικά και Αγγλικά, εφόσον ο ένας από τους δύο γονείς της μιλάει Ελληνικά και ο άλλος Αγγλικά. Παρεμπιπτόντως, ο πρώην μαθητής μου μόλις πρόσφατα έγινε πατέρας μιας κόρης.

Στην αρχή η ιδέα του ξένισε και πολύ περισσότερο ξένισε τον παππού, ο οποίος ισχυρίστηκε πως κάτι τέτοιο θα μπέρδευε το μωρό και επικαλέστηκε κάποια «θεωρία» για να επιβεβαιώσει τον ισχυρισμό του.

Αφήνοντας τις θεωρίες και προκαταλήψεις κατά μέρος και ας παρουσιάσουμε τα γεγονότα και την πραγματικότητα. Ωστόσο, τι σημαίνει θεωρία; Υπάρχει διαφορά μεταξύ θεωρίας και προκατάληψης; Κατά τη γνώμη μου ουδεμία. Για χιλιάδες χρόνια όλοι οι λαοί της γης θεωρούσαν τις γυναίκες ως κατώτερα όντα, ισχύει αυτό σήμερα; Μία θεωρία ή προκατάληψη μπορεί να γίνει πίστη ή και πεποίθηση και άντε να την ξεριζώσεις.

Ας επιστρέψουμε όμως στη Γλωσσολογία και συγκεκριμένα στην νηπιακή διγλωσσία. Τα παιδιά των Ρομά, στην Ελλάδα, προφανώς και σε άλλα κράτη, μεγαλώνουν μιλώντας δύο γλώσσες. Ρομά στο τσαντίρι, Ελληνικά στο δρόμο. Δεν φαντάζομαι να έχει κανείς ένσταση επ’ αυτού.

ΚΑΘΕ ΓΛΩΣΣΑ ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΗΣ ΟΝΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΧΤΙΖΕΤΑΙ ΠΑΝΩ ΣΕ ΑΛΛΗ ΓΛΩΣΣΑ.

Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες και Ελληνίδες, ενδεχομένως και εκατομμύρια, μιλούν μία ή και δύο δεύτερες ή ξένες γλώσσες και όμως στέλνουν τα παιδιά τους στα φροντιστήρια για να μάθουν ξένες γλώσσες, διότι απλά δεν μπαίνουν στον κόπο να μιλούν στα παιδιά τους δύο διαφορετικές γλώσσες, τουλάχιστον για μερικά χρόνια ώσπου η δεύτερη γλώσσα να εμπεδωθεί και να συνυπάρχει με την ούτως αποκαλούμενη άλλη γλώσσα. Τα μικρά παιδιά διαθέτουν την ικανότητα να μην μπερδεύουν τις γλώσσες. Αυτό το υφίστανται οι μεγάλοι και γίνομαι πιο σαφής.

Πριν από μερικά χρόνια είχα στα Εκπαιδευτήριά μου μία Ελληνο-Καναδέζα καθηγήτρια, η οποία ήταν παντρεμένη με έναν Έλληνα. Κάποτε με κάλεσε στο σπίτι της στην Αγριά για τραπέζι. Η ίδια μιλούσε στα δυο της παιδιά μόνο Αγγλικά και ο άντρας της μόνο Ελληνικά. Σε κάποια στιγμή η μαμά είπε στον ένα γιο της στα Αγγλικά να καλέσει τον μπαμπά που ήταν στον κήπο και να του πει πως το φαγητό ήταν έτοιμο. Το αγοράκι πήγε στο παράθυρο και κάλεσε τον μπαμπά σε άψογα Ελληνικά και του είπε ότι το φαγητό ήταν έτοιμο. Πέρασαν αρκετά χρόνια από τότε, αλλά ποτέ δεν ξέχασα το συγκεκριμένο περιστατικό.

Η σημερινή Κυβέρνηση από το τρέχον ακαδημαϊκό έτος καθιέρωσε τη διδασκαλία της Αγγλικής στα νηπιαγωγεία. Έκανε άγια. Μόνο ο κ. Τσίπρας ερμήνευσε αυτό ως δώρο για τα Αμερικάνικα κολλέγια. Ο ίδιος αναγκάστηκε να μάθει κάποια Αγγλικά της κακιάς ώρας, όταν έγινε πρωθυπουργός και αντί για ψυχρό πόλεμο έλεγε στα Αγγλικά βέβαια κατεψυγμένος πόλεμος frozenwar.

Αγαπητοί γονείς και γνώστες της Αγγλικής, πριν τα παιδιά σας αρχίσουν να παρακολουθούν μαθήματα στο νηπιαγωγείο μπορείτε να τα μυήσετε στις δύο γλώσσες, όπως προαναφέρθηκε, και κατ’ αυτόν τον τρόπο τα παιδιά σας θα έχουν ένα προνομιακό ξεκίνημα – aheadstartέναντι των άλλων παιδιών στην τάξη τους.

Στο φύλλο του «ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΥ» στις 28 Απριλίου 2018 με άρθρο μου στην εφημερίδα υπό τον τίτλο «ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΡΟΝΟΜΙΑΚΟ ΞΕΚΙΝΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ», αναφέρθηκα στις αδελφές Ζεγγίνη και Χατζηκοτούλα, πως οι ξένες γλώσσες έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξή τους.

Πολλοί γονείς, αλλά και παππούδες και γιαγιάδες, καλά θα είναι να απαλλαγούν από τις θεωρίες και προκαταλήψεις και ας συγχρονιστούν με τις ανάγκες των καιρών μας.

Γονείς κάτοχοι Proficiencyμπορούν κάλλιστα να διαχωρίσουν τους ρόλους τους, Ελληνικά – Αγγλικά, και να μυήσουν τα παιδιά τους στη διγλωσσία. Δεν χρειάζονται ούτε βιβλία, ούτε τετράδια, ούτε μολύβια. Η γλώσσα είναι κατ’ εξοχήν μία δεξιότητα η οποία αποκτάται αποκλειστικά δια της ακοής αλλά και δια της ομιλίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι ίδιοι οι γονείς θα έχουν ένα μεγάλο όφελος, διότι και οι ίδιοι δεν θα ξεχάσουν αυτά τα Αγγλικά που έμαθαν όταν ήταν έφηβοι, ή νωρίτερα ή αργότερα.

Όλοι οι καθηγητές ξένων γλωσσών, κανενός και ουδεμιάς εξαιρουμένου, θα έπρεπε να συμβουλεύονται τον EUGENEA. NIDA, ο οποίος λέει επί λέξει: «Listening, Speaking, Reading, andThenWriting–theFundamentalOrderinLanguageLearning», «Ακούω, Μιλάω, Διαβάζω και Μετά Γράφω – η Στοιχειώδη Σειρά για Εκμάθηση μιας Γλώσσας».

Παρεμπιπτόντως ο συγκεκριμένος συγγραφέας υπήρξε ένας από τους πλέον διεθνώς φημισμένους Γλωσσολόγους. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να ρίξουν μια ματιά στο διαδίκτυο και να μάθουν περισσότερα για τον συγγραφέα, αλλά και ολόκληρο το κείμενο για τη διδασκαλία των ξένων γλωσσών.

Ο ρόλος των γονέων ως δάσκαλοι μιας άλλης γλώσσας για τα παιδιά τους, δεν είναι ούτε επώδυνος ούτε απαιτεί μεταπτυχιακές σπουδές στη Γλωσσολογία ή διδασκαλία μίας άλλης γλώσσας. Η μέθοδος είναι απλή και παρατίθεται στη στήλη με απλά λόγια:

Μόλις γεννηθεί το μωρό, ή και ακόμη πριν γεννηθεί, οι δύο γονείς αποφασίζουν ποιος από τους δυο θα αναλάβει τη «διδασκαλία», στην ουσία να μιλάει στο νεογέννητο Αγγλικά. Προτείνεται αυτόν τον ρόλο να τον αναλάβει η μαμά, διότι αυτή διαθέτει και αφιερώνει περισσότερο χρόνο με το μωρό και το μωρό ακούει τη μαμά περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον, εξ ου και ο όρος μητρική γλώσσα.

Τα μωρά από τρομερά νεαρή ηλικία, ακόμα και όταν βρίσκονται στην κοιλιά της μητέρας τους «καταγράφουν» μεγάλο αριθμό ήχων και σύμφωνα με τον γνωστό Γυναικολόγο του Βόλου, αλλά και της Θεσσαλίας, λόγω της συμμετοχής του στο ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, κ. Γεώργιο Χριστοδούλου, συζητώντας μαζί του σχετικά με το παρόν κείμενο μου ενεθάρρυνε να δημοσιεύσω τις απόψεις μου σχετικά με τον σημερινό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν ειδικά οι μητέρες ως μέσον «διδασκαλίας» της Αγγλικής.

Ωστόσο, ας γίνουμε πιο πρακτικοί και ας επικεντρωθούμε στην πραγματικότητα που κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει όσο δύσπιστος και αν είναι.

Από τη στιγμή που γεννιέται ένα μωρό, και για κάποιες χιλιάδες ώρες το χρόνο, δέχεται στην κυριολεξία χιλιάδες μηνύματα υπό μορφή ήχων. Ένας χρόνος έχει 365 ημέρες και κάθε μέρα έχει 24 ώρες, δηλαδή μέσα σε ένα χρόνο έχουμε 8.760 ώρες Χ 3 ή 4 χρόνια, έχουμε 35.040 ώρες! Και μόνο ένα μικρό μέρος αυτού του χρόνου να διατίθεται για ομιλία στο μωρό, το όφελος θα είναι τεράστιο.

Το δημόσιο νηπιαγωγείο σε καμία περίπτωση δε μπορεί να προσφέρει το χρόνο που συνοδεύεται με τη στοργή, το χάδι αλλά και την γλυκιά φωνή της μαμάς. Ας λάβουμε υπόψη πως το μωρό έχει το προνόμιο να μονοπωλεί την προσοχή, τη φωνή και την αγάπη της μαμάς, πράγμα που δεν γίνεται σε κανέναν παιδικό σταθμό και σε κανένα νηπιαγωγείο, όπου ο αριθμός των μαθητών μπορεί να είναι 10 και 15 ή και περισσότεροικαι υπάρχει μεγάλη διαφορά από το να μιλάμε σε ένα μωρό αποκλειστικά, παρά σε 15 ταυτόχρονα.

Η εκμάθηση της Αγγλικής σε προνηπιακή αλλά και νηπιακή ηλικία pavestheroadtoreadingandthentowriting, λειαίνει το έδαφος προς την ανάγνωση και κατόπιν την γραφή της γλώσσας.

Αυτό που γίνεται, σε «πολλές» περιπτώσεις, από την πρώτη ώρα της τυπικής-formalδιδασκαλίας, παρουσιάζουμε στο παιδί ένα βιβλίο με μαύρα γράμματα σε άσπρο φόντο και λέξεις που ποτέ δεν άκουσε πριν αλλά τις βλέπει και τις ακούει για πρώτη φορά. Δεν θα ήταν προτιμότερο το παιδί να είχε ακούσει τις λέξεις αρκετές φορές πριν και πού χρησιμοποιούνται, πριν τις δει για πρώτη φορά στο βιβλίο; Μετά την ακουστική και ομιλητική εξέλιξη που αναπτύσσει το παιδί, έπεται η αφήγηση και τα παραμύθια σε δίγλωσση μορφή. Ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και πατέρας των θεσσαλικών παραμυθιών, κ. Βασίλης Αναγνωστόπουλος, θα είχε να προσθέσει πολλά θετικά σχόλια σχετικά με την τέχνη της αφήγησης.

Γενικά οι γονείς και ιδιαίτερα οι μαμάδες ας μην περιμένουν τα πάντα από το δημόσιο ή ιδιωτικό σχολείο, ας βάλουν και οι ίδιες το χεράκι τους, εφόσον μπορούν.

Όσον αφορά τον περίφημο NΙDAπου προαναφέρθηκε, όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μου ηλεκτρονικά και να τους προσφέρω τις δέουσες πληροφορίες.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου