Του Χρήστου Μηλίτση
Η πρώτη Κυριακή της Μ. Τεσσαρακοστής ονομάζεται Κυριακή της Ορθοδοξίας. Καθιερώθηκε τον 9oν αιώνα μ.Χ. και αναφέρεται στην αναστύλωση των Αγίων εικόνων από τη Βασίλισσα του Βυζαντίου Θεοδώρα. Σε ανάμνηση αυτού του γεγονότος γίνονται πανηγυρικές λειτουργίες σε όλες της εκκλησίες της Ορθοδοξίας. Το 726 μ.χ. Ο Αυτοκράτορας του Bυζαντioυ Λέων Γ! Ο Ίσαυρος άρχισε μία προσπάθεια να εξυγιάνει και περιορίσει το μοναστικό βίο που είχε πάρει μεγάλες διαστάσεις στους χρόνους της Βασιλείας του, σε τόση μεγάλη έκταση, ώστε να υπάρχει κίνδυνος για την οικονομική και κοινωνική ζωή του Βυζαντίου. Η θρησκοληψία είχε φτάσει σε τέτοιο βαθμό, που πήρε τη μορφή ειδωλολατρικού χαρακτήρα ,πράγμα το οποίο δεν αμφισβητεί το ακόμη και από τους πατέρες της εκκλησίας.
Οι περισσότεροι νέοι γίνονταν καλόγεροι και πλαισίωναν τα Μοναστήρια, όχι βέβαια γιατί ένοιωθαν την ανάγκη από κάποια εσωτερική παρόρμηση να υπηρετήσουν σ’ αυτά και να αφοσιωθούν στο θεό, αλλά για να περάσουν τη ζωή τους ξένοιαστα και ακούραστα χωρίς το μόχθο της εργασίας και προ παντός να απαλλαγούν από τις στρατιωτικές υποχρεώσεις τους. Έτσι το εργατικό δυναμικό της χώρας περιορίζονταν χρόνο με το χρόνο. Τα Μοναστηριακά κτήματα παρέμειναν αφορολόγητα και το κράτος καρκινοβατούσε και αποδυναμώνονταν. Για τους λόγους αυτούς ο Λέων Γ! ο Ίσαυρος αποφάσισε να εξυγιάνει τη κατάσταση και να κάνει ορισμένες μεταρρυθμίσεις με τις οποίες ήταν σύμφωνοι και πολλοί ανώτεροι κληρικοί, ο στρατός και η κοινή γνώμη.
Με διάταγμα το 726 μ.Χ. κάλεσε τη Σύγκλητο σε συνεδρίαση, στην οποία έλαβαν μέρος και πολλοί κληρικοί και εισηγήθηκε να τοποθετηθούν στις Εκκλησίες και στα Μοναστήρια οι εικόνες των Αγίων σε ψηλότερα σημεία, για να μη μπορούν οι πιστοί να τις ασπάζονται και να τις ψηλαφίζουν, γιατί έτσι, όπως έλεγε στο διάταγμα βεβηλώνονται οι εικόνες και προσβάλλεται το θείον.
Στη συνδιάσκεψη ο Αρχιερέας της Ρώμης Γρηγόριος Ο Β! Βρήκε αφορμή να διαφωνήσει και διέλυσε τους πολιτικούς δεσμούς μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας και υποκίνησε μάλιστα τους πιστούς σε στάσεις. Ο Λέων κατέστειλε τις στάσεις και εξέδωσε νέο διάταγμα το 728 μ.Χ. με το οποίο απαγόρευε οριστικά τη λατρεία των εικόνων όχι μόνο στα Μοναστήρια και στις εκκλησίες, αλλά και στα σπίτια ακόμη των χριστιανών. Αυτό το διάταγμα, χώρισε τους χριστιανούς σε εικονομάχους και εικονολάτρες, πράγμα που ζημίωσε αρκετά την Εκκλησία. Μετά το θάνατο του Λέοντα ο γιος του Κωνσταντίνος ο Ε! ο Κοπρώνυμος συνέχισε με ποιο δυναμικότερο τρόπο αυτές τις μεταρρυθμίσεις και εφάρμοσε περισσότερα μέτρα από κείνα του πατέρα του. Ο γιος του Κωνσταντίνου ο Λέων ο Δ! χάρις στις εισηγήσεις της συζύγου του Ειρήνης της Αθηναίας, επέτρεψε την επιστροφή των μοναχών στα Μοναστήρια, όμως ο διάδοχος του που σαν ανήλικος κηδεμονεύονταν από τη μητέρα του Ειρήνη, συνεκάλεσε στη Νίκαια την Ζ! Οικουμενική Σύνοδο η οποία αναίρεσε την απόφαση που έγινε από τη Σύνοδο επί Κωνσταντίνου του Ε! και αναστήλωσε τις εικόνες. Η υπόθεση όμως δεν σταμάτησε εδώ. Το 813 μ Χ.
Ο Μιχαήλ, διάδοχος του Λέοντος του Ε! επανήλθε και πάλι δυναμικά και διέταξε με τη βία την καθαίρεση των Αγίων εικόνων πράγμα, το οποίον συνέχισε και ο διάδοχος του Θεόφιλος. Μετά το Θάνατο του Θεοφίλου, η σύζυγος του Θεοδώρα η οποία και όταν ακόμη ζούσε ο σύζυγος της, λάτρευε κρυφά τις άγιες εικόνες, έλυσε οριστικά το μεγάλο πρόβλημα της εκκλησίας. Το 842 μ.Χ. συνεκάλεσε στη Κωνσταντινούπολη Οικουμενική Σύνοδο που επανάφερε σε ισχύ τις αποφάσεις της Ζ! Οικουμενικής Συνόδου και προέβη με μεγάλη τελετή και μεγαλοπρέπεια στην αναστύλωση των αγίων εικόνων, Σε ανάμνηση λοιπόν αυτής τελούμε την Πρώτη Κυριακή των νηστειών τη γιορτή της Ορθοδοξίας. Η Κυριακή της Ορθοδοξίας είναι η μέρα που η εκκλησία μας θυμάται την αναστήλωσε των Αγίων εικόνων και το τέλος τη μεγάλη κρίση που για καιρό και χρόνια είχε απασχολήσει και ταλάνιζε τη Χριστιανική εκκλησία. Τη μέρα αυτή διαβάζεται σε όλους τους χριστιανικούς ναούς το Σύμβολο της πίστεως και η διακήρυξη (συνοδικό) της Ορθοδοξίας, όπως αυτό προέκυψε από το κείμενο των Οικουμενικών Συνόδων της εκκλησίας το 726 μ.Χ.
