Αναμένεται το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο από τους αρμόδιους φορείς εφαρμογής του Στρατηγικού Σχεδίου
Σε μια σειρά ερωτημάτων για την κατανόηση της εφαρμογής του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027 απαντούν οι αρμόδιες αρχές του ΥπΑΑΤ.
Να σημειωθεί ότι μετά την έγκριση του Στρατηγικού Σχεδίου θα εκδοθεί το απαραίτητο θεσμικό πλαίσιο (Yπουργικές Αποφάσεις & Εγκύκλιοι) από τους αρμόδιους φορείς εφαρμογής του, ενώ οι απαντήσεις που ακολουθούν δεν έχουν νομική ισχύ και δεν δεσμεύουν το ΥΠΑΑΤ κατά την έκδοση του σχετικού θεσμικού πλαισίου.
1) Ερώτηση: Δεδομένου ότι από 15/11 έως 05/3 υπάρχει υποχρεωτική φυτική κάλυψη πως θα αποδείξει ο παραγωγός ότι τηρεί την αιρεσιμότητα αν κάνει όργωμα στις 14/11; Σε ορισμένες περιοχές αν δεν οργωθούν τα αγροτεμάχια μετά την συγκομιδή βαμβακιού, η οποία μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και μετά τις 15/11, είναι αδύνατο να ακολουθήσει σπορά ηλίανθου (περίοδος Μαρτίου ) την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Απάντηση: Η υποχρέωση τήρησης του ΚΓΠΚ ξεκινάει από το 01/01/2023 έτος έναρξης εφαρμογής του εγκεκριμένου ΣΣ ΚΑΠ. Στα αγροτεμάχια που κατατάσσονται στην αγρονομική περιφέρεια των αροτραίων υπάρχει υποχρεωτική φυτική κάλυψη κατ’ ελάχιστο την περίοδο από 15/11 έως 05/3 και οπωσδήποτε όχι νωρίτερα από την προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή σπορά, ανάλογα με την καλλιέργεια.
Στην περίπτωση που ένα αγροτεμάχιο οργωθεί στις 14/11/2022 δεν επηρεάζεται η επιλεξιμότητα στην νέα ΚΑΠ.
Εφόσον απαιτείται να γίνει προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή καλλιέργεια, ο παραγωγός μπορεί να διακόψει την εδαφοκάλυψη πριν τη λήξη του στις 05/03, λαμβάνοντας όμως υπόψη ότι το χρονικό διάστημα έως την εαρινή σπορά, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τέσσερις (4) εβδομάδες από τη στιγμή που διακόψει την εδαφοκάλυψη.
2) Ερώτηση: Παραγωγός ο οποίος καλλιεργεί συνολικά 200 στρέμματα εκ των οποίων τα 50 με ρύζι, τα 51 με μηδική και τα 99 με λοιπές αροτραίες καλλιέργειες είναι υποχρεωμένος μέσα στην περίοδο της τριετίας να εφαρμόζει αμειψισπορά σε όλα του τα στέμματα;
Απάντηση: Επισημαίνεται ότι οι εκμεταλλεύσεις άνω των 10 εκταρίων εξαιρούνται τόσο από τις απαιτήσεις του ΚΓΠΚ 7 όσο και της πρώτης απαίτησης του ΚΓΠΚ 8 για το έτος υποβολής αιτήσεων ΟΣΔΕ 2023, κατά παρέκκλιση, σύμφωνα με το άρθρο 1 του Εκτελεστικού Καν. (ΕΕ) 2022/1317 της Επιτροπής.
Σύμφωνα με τον Καν. 2021/2115 η αμειψισπορά συνίσταται σε αλλαγή καλλιέργειας τουλάχιστον μία φορά ετησίως σε επίπεδο αγροτεμαχίου (εκτός από την περίπτωση πολυετών καλλιεργειών, αγρωστωδών και άλλων ποωδών κτηνοτροφικών φυτών και γης υπό αγρανάπαυση), συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλα διαχειριζόμενων δευτερευουσών καλλιεργειών. Επομένως στα αγροτεμάχια με ρύζι και μηδική (πολυετή) δεν απαιτείται να εφαρμόζεται αμειψισπορά.
Από την υποχρέωση τήρησης του ΚΓΠΚ 7 εξαιρούνται οι εκμεταλλεύσεις:
α) Όταν η αρόσιμη γη καλλιεργείται εξ ολοκλήρου με καλλιέργειες κάτω από το νερό για σημαντικό μέρος του έτους ή για σημαντικό μέρος του κύκλου καλλιέργειας.
β) Όταν ποσοστό μεγαλύτερο του 75% της αρόσιμης γης χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών, ή καλλιεργείται με καλλιέργειες ψυχανθών ή χρησιμοποιείται ως γη υπό αγρανάπαυση ή αποτελεί συνδυασμό των χρήσεων αυτών.
γ) Όταν ποσοστό μεγαλύτερο του 75% της επιλέξιμης γεωργικής έκτασης – αποτελεί μόνιμο βοσκότοπο ή χρησιμοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών ή καλλιεργείται με καλλιέργειες κάτω από νερό για σημαντικό μέρος του έτους ή για σημαντικό μέρος του κύκλου καλλιέργειας ή τέλος αποτελεί συνδυασμό των χρήσεων αυτών.
δ) Οι εκμεταλλεύσεις που έχουν πιστοποιηθεί ως βιολογικές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/848 θεωρούνται ότι συμμορφώνονται με το παρόν πρότυπο ΚΓΠΚ.
3) Ερώτηση: Παραγωγός που θα πάρει νέα αγροτεμάχια, πώς θα υπολογίσει την εναλλαγή καλλιέργειας; Θα υπολογιστεί η καλλιέργεια του τεμαχίου από τον προηγούμενο κάτοχο;
Απάντηση: Στις περιπτώσεις νέας μίσθωσης αγροτεμαχίων θα λαμβάνεται υπόψη η καλλιέργεια του αγροτεμαχίου την προηγούμενη χρονιά έτσι ώστε να ενταχθεί στις υποχρεώσεις αμειψισποράς της εκμετάλλευσης. Όλες οι σχετικές πληροφορίες με το είδος καλλιέργειες, για παράδειγμα θα μπορούν να αναφέρονται στο ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης.
4) Ερώτηση: Βάσει της ΚΓΠΚ 7 στις εκμεταλλεύσεις άνω των 10 εκταρίων η αμειψισπορά θα πρέπει να εφαρμοστεί κατά την διάρκεια μίας σειράς τριών καλλιεργητικών περιόδων. Παραγωγός ο οποίος αλλάζει κάθε χρόνο μέρος των τεμαχίων θα εφαρμόσει την αμειψισπορά μόνο στα τεμάχια που είναι σταθερά δηλωμένα εντός της τριετίας στην εκμετάλλευσή του; Η επιλογή της τριετίας μπορεί να είναι οποιαδήποτε εντός της περιόδους 2023-2027; Π.χ. 2023-2025 ή 2024-2026 ή 2025-2027;
Απάντηση: Η αμειψισπορά υπολογίζεται σε επίπεδο εκμετάλλευσης λαμβάνοντας υπόψη την ιστορικότητα των καλλιεργειών ακόμη και στις περιπτώσεις που τα αγροτεμάχια προέρχονται από μίσθωση με έτος αναφοράς το 2023 (για το οποίο όμως επισημαίνεται ότι ισχύει η παρέκκλιση). Ακόμη, η αμειψισπορά στο πλαίσιο του ΚΓΠΚ εφαρμόζεται σε όλη την προγραμματική περίοδο 2023-2027, ανά τριετία ή τετραετία εφόσον ισχύουν οι προϋποθέσεις της τετραετίας.
5) Ερώτηση: Βάσει της ΚΓΠΚ 7 στις εκμεταλλεύσεις άνω των 10 εκταρίων όταν η γη υπό Αγρανάπαυση σε συνδυασμό με κτηνοτροφικά φυτά και ψυχανθή είναι κάτω από 75% θα πρέπει να εφαρμοστεί ο κανόνας της αμειψισποράς και να καλλιεργηθεί η γη υπό αγρανάπαυση την επόμενη καλλιεργητική περίοδο ή τα τεμάχια με αγρανάπαυση δεν έχουν την υποχρέωση αμειψισποράς και μπορεί να δηλώνεται ως αγρανάπαυση κάθε έτος; πχ Εκμετάλλευση 12 εκταρίων με 2 εκτάρια δηλωμένα ως αγρανάπαυση μπορούν να δηλώνονται ως αγρανάπαυση όλα τα έτη;
Απάντηση: Τα αγροτεμάχια σε αγρανάπαυση δεν υπόκεινται στην υποχρέωση αμειψισποράς, επομένως η εκμετάλλευση 12 εκταρίων με 2 εκτάρια δηλωμένα ως αγρανάπαυση μπορούν να δηλώνονται ως αγρανάπαυση για όλα τα έτη. Σε κάθε περίπτωση στα υπόλοιπα 10 εκτάρια θα πρέπει να εφαρμόζει την αμειψισπορά.
6) Ερώτηση: Πόσα οικολογικά προγράμματα μπορεί να επιλέξει ο παραγωγός σε επίπεδο εκμετάλλευσης και πόσα σε επίπεδο τεμαχίου.
Απάντηση: Θα εκδοθεί πίνακας συμβατότητας σε επίπεδο εκμετάλλευσης αλλά και αγροτεμαχίου εφαρμογής οικολογικών προγραμμάτων – ενισχύσεων στο πλαίσιο του άρθρου 70 «Περιβαλλοντικές, κλιματικές & άλλες δεσμεύσεις διαχείρισης» και βιολογικής γεωργίας.
7) Ερώτηση: Θα υπάρξει ενδεικτικός πίνακας με χειμερινά σιτηρά και ψυχανθή μικρού βιολογικού κύκλου;
Απάντηση: Με βάση τα γεωπονικά χαρακτηριστικά των καλλιεργειών θα δοθούν οριζόντιες κατευθύνσεις με χειμερινά σιτηρά (όπως για παράδειγμα το κριθάρι) και ψυχανθή (όπως για παράδειγμα ο βίκος) μικρού βιολογικού κύκλου σύμφωνα με τη γεωργική πρακτική που εφαρμόζεται μέχρι σήμερα. Οι κατευθύνσεις αυτές θα περιλαμβάνονται και στον κατάλογο καλλιεργειών στην αίτηση του ΟΣΔΕ το 2023 και μετά. Οι παραγωγοί δύνανται να αξιοποιήσουν για την επιλογή των καλλιεργούμενων ειδών και ποικιλιών και τους γεωργικούς συμβούλους.
8) Ερώτηση: Από που θα προκύπτει η καλλιέργεια που αντικαθίσταται; Τι γίνεται στην περίπτωση που ο παραγωγός επιλέξει να καλλιεργήσει τα εν λόγω είδη σε αγροτεμάχια που εισάγει για πρώτη φορά στην εκμετάλλευσή του (τα είχε άλλος παραγωγός την προηγούμενη χρονιά);
Απάντηση: Η αντικατάσταση της καλλιέργειας θα διαπιστώνεται από τον έλεγχο της αίτησης ΟΣΔΕ της προηγούμενης χρονιάς. Σε περίπτωση νέας μίσθωσης αγροτεμαχίων θα πρέπει να είναι γνωστή η καλλιέργεια της προηγούμενης χρονιάς, δυνητικά για παράδειγμα στο ιδιωτικό συμφωνητικό μίσθωσης θα μπορούν να αναφέρονται όλες οι σχετικές πληροφορίες με τις καλλιέργειες.
