Καλοκαίρι, ήλιος, ταξίδια, παιχνίδια, βουτιές… χαρές που περιμέναμε έναν ολόκληρο χρόνο. Τίποτα δεν θέλουμε να μας τις χαλάσει. Όμως, άλλοτε μας πιάνει ναυτία στο καράβι, άλλοτε κάποιο μικρόβιο “εισβάλλει” στο αυτί μας και προκαλεί πόνο, με συνέπεια να μη μπορούμε να χαρούμε την ομορφότερη περίοδο του έτους… τις διακοπές.
Υπάρχουν τρόποι να προφυλαχθούμε; Όπως μας εξηγεί ο Ωτορινολαρυγγολόγος Νικόλαος Μαρουδιάς, συντονιστής διευθυντής της ΩΡΛ Κλινικής του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκομείου «Αγία Ολγα», στα συχνότερα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν κατά τη διάρκεια των διακοπών, υπάρχουν και είναι απλοί:
Αεροπλάνο
Κατά την απογείωση και προσγείωση του αεροπλάνου είναι πιθανό να νοιώσουμε πίεση στα αυτιά, βουητό και μερικές φορές ζάλη. Αυτό συμβαίνει λόγω της διαφοράς πίεσης του έσω και έξω ωτός. Η εξίσωση των δύο πιέσεων προκύπτει από τη ροή του αέρα μέσω της ευσταχιανής σάλπιγγας, η οποία όμως στις απότομες μεταβολές της εξωτερικής πίεσης -και κυρίως όταν αυτή αυξάνεται, που συμβαίνει όσο το αεροπλάνο πλησιάζει στο έδαφος- κλείνει, οπότε και νοιώθουμε τα παραπάνω συμπτώματα. Οι ενήλικες μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ενοχλήσεις κάνοντας αποσυμπίεση (εισπνοή και προσπάθεια εκπνοής με κλειστή μύτη και στόμα) πριν από την απογείωση και προσγείωση, ή με ρινικά αποσυμφορητικά σπρέι. Οι μητέρες καλό είναι να δίνουν στα πολύ μικρά παιδιά να πίνουν γάλα, προκειμένου να κάνουν καταποτικές κινήσεις, οι οποίες επιτρέπουν στην ευσταχιανή σάλπιγγα να παραμείνει ανοικτή.
Πλοίο
Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι που το ταξίδι με καράβι αποτελεί γι’ αυτούς μια δυσάρεστη εμπειρία. Νοιώθουν ίλιγγο και τάση προς έμετο. Τα συμπτώματα αυτά οφείλονται στο λαβύρινθο, ο οποίος αποσυντονίζεται γιατί τα μάτια βλέπουν ότι το καράβι κινείται ενώ τα πόδια ότι κινείται ό άνθρωπος. Υπάρχει δηλαδή μια “διαφωνία” μεταξύ της οπτικής και αισθητικής κίνησης. Αυτά είναι 2 διαφορετικά μηνύματα που λαμβάνει ο εγκέφαλος με συνέπεια να προκαλείται σύγχυση, ναυτία και έμετος. Κάποια άτομα είναι πιο επιρρεπή από άλλα, χωρίς φυσικά αυτό να σημαίνει ότι υπάρχει παθολογικό πρόβλημα. Οι πιο ευαίσθητοι πρέπει να κάθονται στα υψηλά, εξωτερικά κατά το δυνατόν, καταστρώματα και να βλέπουν τον ορίζοντα. Επίσης, βοηθά η λήψη ενός ηρεμιστικού, κατασταλτικό του λαβυρίνθου.
Επίσης, ορισμένες δημοφιλείς καλοκαιρινές δραστηριότητες που μας χαλαρώνουν, μας ξεκουράζουν ή μας διασκεδάζουν ενδέχεται να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας.
Καταδύσεις
Μαγευτική δραστηριότητα για πολλούς ανθρώπους που όμως εγκυμονεί και σοβαρούς κινδύνους, ακόμα και θάνατο. Και σ’ αυτή την περίπτωση ρόλο παίζει η διαφορά της πίεσης. Στα 10 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας η βαρομετρική πίεση είναι 2 atm και η ευσταχιανή σάλπιγγα δεν μπορεί να ανοίξει και να επιτρέψει την εισαγωγή αέρα στο μέσο αυτί, ούτως ώστε η αυξημένη πίεση που υπάρχει στον έξω ακουστικό πόρο να εξισορροπηθεί. Αν ο δύτης δεν είναι εκπαιδευμένος να εξισορροπήσει τις πιέσεις παρουσιάζει συμπτώματα ιλίγγου και ναυτίας. Αποπροσανατολίζεται με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να πάει βαθύτερα αντί να βγει στην επιφάνεια, αυξάνοντας τις πιθανότητες να πνιγεί. Για την αποφυγή της μοιραίας αυτής κατάληξης απαιτείται ειδική εκπαίδευση και χρήση αποσυμφορητικών ρινικών σπρέι πριν από την κατάδυση.
Ηλιοθεραπεία
Η έκθεση στον ήλιο -είτε κάνοντας ηλιοθεραπεία είτε κάποιο θαλάσσιο σπορ- είναι επικίνδυνη, ιδιαίτερα για τα άτομα που έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, ξανθά μαλλιά, μπλε ή πράσινα μάτια και φακίδες, στα οποία συστήνεται η απόλυτη αποφυγή ηλιοθεραπείας. Η έκθεση του δέρματος και πολύ περισσότερο της μύτης λόγω της προεξέχουσας θέσης της, μπορεί να δημιουργήσει βασικοκυτταρικά καρκινώματα, τα οποία αντιμετωπίζονται στο αρχικό στάδιο συντηρητικά. Όμως, αν υπάρξει πλήρη εκδήλωση απαιτείται χειρουργική επέμβαση. Προληπτικά, καλό είναι όσοι θέλουν να απολαύσουν τον ήλιο να παίρνουν βιταμίνη C ή το λεγόμενο 5-φλουροσίλ.
Τέλος, συχνό πρόβλημα κατά τη διάρκεια των διακοπών είναι οι ωτίτιδες. Οι εξωτερικές ωτίτιδες είναι φλεγμονές του δέρματος του έξω ακουστικού πόρου. Ευνοούνται από το θερμό και υγρό κλίμα και ιδιαίτερα όταν εισχωρήσει νερό στον έξω ακουστικό πόρο, που μπορεί να συμβεί και κατά τη διάρκεια της κολύμβησης. Στις πισίνες και σπανιότερα στη θάλασσα αναπτύσσονται μικρόβια, όπως είναι ο χρυσίζον σταφυλόκοκκος και ψευδομονάδα, που δύνανται να μολύνουν το αυτί. Η διαπίστωση της μόλυνσης γίνεται εύκολα : η πίεση στον τράγο του πτερυγίου, το τράβηγμα του πτερυγίου και το ανοιγόκλεισμα του στόματος προκαλεί πόνο, ο οποίος μπορεί να ανακουφιστεί αμέσως ρίχνοντας 1 σταγόνα καθαρό οινόπνευμα ή ξίδι στο αυτί. Η θεραπεία της ωτίτιδας γίνεται με την τοπική ενστάλαξη ωτικών αντιμικροβιακών σταγόνων. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μόλυνση μεταδίδεται από αυτί σε αυτί με το δάκτυλο και επιδεινώνεται με την εισαγωγή ξένων αντικείμενων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνουν οι διαβητικοί, οι ανοσοκατεσταλμένοι, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά.
