Βρισκόμαστε στην «καρδιά» του χειμώνα και η εποχική γρίπη, το κοινό κρυολόγημα αλλά και διάφορες ιώσεις, «απειλούν» την καλή υγεία μικρών και μεγάλων. Και το ερώτημα που ανακύπτει είναι: πως μπορούμε να αποφύγουμε τις διάφορες λοιμώξεις;
Συνήθως οι γιατροί συστήνουν καλό πλύσιμο των χεριών, ενώ πολλές φορές προτείνεται και η χρήση απολυμαντικών υγρών.
Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το προσωπικό των μονάδων μακροχρόνιας φροντίδας υγείας που χρησιμοποιούσε απολυμαντικό χεριών έναντι του πλυσίματος με νερό και σαπούνι, κατέληγε να αναφέρει περισσότερα ξεσπάσματα επιδημιών.
Ποιο είναι το ενεργό συστατικό των απολυμαντικών χεριών; Τα υγρά απολύμανσης χεριών περιέχουν μια μορφή αλκοόλ, όπως η αιθυλική αλκοόλη, ως ενεργό συστατικό, το οποίο δρα ως αντισηπτικό. Άλλα συστατικά είναι το νερό, το άρωμα και η γλυκερίνη.
Ποια μικρόβια «εμποδίζουν» τα απολυμαντικά χεριών; «Τα απολυμαντικά με βάση το αλκοόλ είναι πολύ χρήσιμα και θεωρούνται μια αξιόλογη μέθοδο πρόληψης των περισσοτέρων βακτηριακών και ιϊκών λοιμώξεων, με μερικές εξαιρέσεις», εξηγεί ο Δρ Άαρον Ε. Γκλατ, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Ιατρικού Κέντρου «Mercy», της Νέας Υόρκης. Η γρίπη και το κοινό κρυολόγημα προκαλούνται από ιούς. Τα απολυμαντικά χεριών δεν είναι αποτελεσματικά, εξηγεί ο Δρ Γκλατ, έναντι της λοίμωξης που προκαλεί το βακτήριο C.difficile, το οποίο είναι ικανό να οδηγήσει σε μια απειλητική για το παχύ έντερο φλεγμονή.
Πως οι επιδημίες συνδέονται με τη χρήση των απολυμαντικών χεριών; «Η μελέτη που αναφέρθηκε δε αλλάζει τις συστάσεις μας για τη χρήση των απολυμαντικών χεριών», τονίζει ο Δρ Γκλατ. Μάλιστα είναι ιδιαιτέρως χρήσιμα όταν δεν υπάρχει νερό διαθέσιμο. Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο American Journal of Infection Control, οι ερευνητές του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) μελέτησαν τη χρήση των απολυμαντικών χεριών από το προσωπικό 91 δομών μακροχρόνιας φροντίδας υγείας. Εκεί όπου το προσωπικό ήταν εξίσου ή πιθανότερο να χρησιμοποιεί τα απολυμαντικά έναντι του νερού και του σαπουνιού, η πιθανότητα επιδημίας ήταν σχεδόν εξαπλάσια. «Πρόκειται για μεμονωμένη μελέτη», επισημαίνει ο Δρ Γκλατ. Απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση του θέματος σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Το πλύσιμο των χεριών είναι καλύτερο από τα απολυμαντικά στην πρόληψη της εξάπλωσης των λοιμώξεων; «Και τα δύο είναι εξίσου σημαντικά» τονίζουν τόσο ο Δρ Γκλατ όσο και ο Μπράιαν Σανσόνι, εκπρόσωπος τύπου του Αμερικανικού Ινστιτούτου Καθαριότητας. «Το νερό και το σαπούνι είναι η πρώτη και βασική επιλογή», σημειώνει ο κ.Σανσόνι. «Τα απολυμαντικά χεριών είναι επίσης μια καλή ενισχυτική μέθοδος για να κρατάτε τα χέρια σας καθαρά», συμπληρώνει.
Τα απολυμαντικά χεριών έχουν συμπληρωματικό ρόλο, δεν αντικαθιστούν το νερό και το σαπούνι στην καθαριότητα των χεριών. Και το CDC συντάσσεται με την άποψη αυτή. Το καλό πλύσιμο των χεριών είναι η καλύτερη μέθοδος πρόληψης της διασποράς μικροβίων, ειδικά μετά τη χρήση της τουαλέτας, την αλλαγή της πάνας του παιδιού σας, πριν την ετοιμασία του φαγητού και πριν την κατανάλωση τροφής. Τα απολυμαντικά χεριών είναι μεν επιβοηθητικά αλλά δε μπορούν να υποκαταστήσουν το νερό και το σαπούνι. «Μπορούν όμως να χρησιμοποιηθούν όταν το νερό και το σαπούνι δεν είναι διαθέσιμα», υπογραμμίζεται από το CDC.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να πλύνετε τα χέρια σας; Το σωστό πλύσιμο χεριών περιλαμβάνει «έντονο τρίψιμο των χεριών για 20 με 30 δευτερόλεπτα με σαπούνι και χλιαρό νερό. Η φυσική τριβή είναι αυτή που κάνει τη ‘δουλειά’, αλλά και το σαπούνι είναι βασικό μέρος της διαδικασίας», εξηγεί ο Δρ Γκλατ.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος χρήσης των απολυμαντικών; Για να χρησιμοποιείτε σωστά τα απολυμαντικά χεριών, ρίξτε ποσότητα ίση με δύο μεγάλα φουντούκια και τρίψτε τα χέρια σας καλά, και ανάμεσα στα δάχτυλα, πέριξ και κάτω από τα νύχια, μέχρι το υγρό να απορροφηθεί τελείως.
Τι κάνουμε όταν έχουμε άρρωστο άτομο στο σπίτι; Αν εσείς ή κάποιο μέλος της οικογένειας είναι ήδη άρρωστο, τότε καθαρίζετε τις επιφάνειες, όπως πάγκους κουζίνας, το μπάνιο και πόμολα πόρτων και παραθύρων, με οικιακά καθαριστικά, ώστε να ελέγξετε την μετάδοση των μικροβίων. «Και μην ξεχνάτε να πλένετε τα χέρια σας με νερό και σαπούνι, πριν ξεκινήσετε το μαγείρεμα. Αν είστε άρρωστοι μην μαγειρεύετε εσείς, ζητήστε από κάποιον άλλον να το κάνει», υπενθυμίζει ο Δρ Γκλατ. Κι αν στην οικογένεια υπάρχουν περισσότερα από ένα παιδί, είναι πολύ σημαντικό να πλένετε τα χέρια σας καλά αφού έχετε αλλάξει ή φροντίσει το άρρωστο μέλος, ώστε να περιορίσετε την διασπορά των μικροβίων προς το παιδί που είναι καλά.
health.in.gr,
