ΥΓΕΙΑ

Κάπνισμα και στοματική υγεία

κάπνισμα-και-στοματική-υγεία-573282

Γράφει η Εβελιν Αποστολάκη,

Χειρουργός Οδοντίατρος, Πρόεδρος Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας Παράρτημα Βόλου

Σημαντικός αριθμός εργασιών πιστοποιεί την υψηλή συσχέτιση του καπνού και των προϊόντων του με την εμφάνιση ποικίλων παθολογικών καταστάσεων σε όλους τους ιστούς του στόματος (ούλα, βλεννογόνους, οδόντες, γλώσσα και οστά της γνάθου).

Τα προϊόντα του καπνού διακρίνονται σε πτητικά αέρια (CO, CO2, νικοτίνη) και σε στερεά σωματίδια (πίσσα), που περιέχουν χημικές ουσίες με καρκινικές ιδιότητες, όπως το βενζοπυρένιο και το διμεθυλοβενζανθρακένιο.

Η χρήση καπνού ενοχοποιείται για τη δημιουργία προκαρκινικών καταστάσεων στο στόμα, όπως η λευκοπλακία. Λευκές πλάκες σε διάφορες μορφές στο βλεννογόνο που με την πάροδο του χρόνου υφίστανται κακοήθη εξαλλαγή σε καρκίνωμα με συνηθέστερη μορφή το ακανθοκυτταρικό. Στα αρχικά στάδια είναι αθόρυβο και ανώδυνο, εμφανίζεται σαν λευκή ή ερυθρή πλάκα και αργότερα σαν έλκος ή θηλωματώδη μάζα. Εντοπίζεται σε χείλη, γλώσσα, βλεννογόνο στόματος και παρειών και στα οστά των γνάθων. Πρέπει να τονιστεί ότι όσο πιο γρήγορα διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί τόσο καλύτερη είναι και η πρόγνωσή του.

Επιπλέον στους μανιώδεις καπνιστές εμφανίζεται πολύ συχνά η νικοτινική στοματίτιδα. Μια διάχυτη φλεγμονή του βλεννογόνου της υπερώας με μικρά στρόγγυλα λευκόφαια επάρματα που συρρέουν σε πλάκες.

Η τριχωτή γλώσσα που έχουμε επιμήκυνση των θηλών της γλώσσας σαν μικρές τρίχες με καφεκίτρινο χρώμα απαντάται σε στόματα καπνιστών.

Το κάπνισμα επίσης συσχετίζεται σαφέστατα με την οξεία ελκονεκρωτική ουλίτιδα και την περιοδοντίτιδα. Το κάπνισμα συμμετέχει δευτεροπαθώς στους παθογενετικούς μηχανισμούς της νόσου δρώντας ως επιβαρυντικός παράγοντας. Το ποσό του ασβεστίου στην πλάκα και ο σχηματισμός πέτρας είναι μεγαλύτερος στους καπνιστές. Η χρήση του καπνού επιφέρει σημαντικές βλάβες στη λειτουργία των αμυντικών κυττάρων (πολυμορφοπύρηνων κα των μακροφάγων) του οργανισμού και επιπρόσθετα μειώνει την ικανότητα των αναγεννητικών κυττάρων (ινοβλαστών) να αναπαράγουν και να επουλώσουν τον συνδετικό ιστό του περιοδοντίου. Επίσης επιταχύνεται η αποδόμηση του μέσω κολλαγονολυτικών μηχανισμών.

Η νικοτίνη μειώνει την αιματική κυκλοφορία των ιστών.

Ο καπνός και τα παράγωγά του αυξάνουν τις μετεγχειρητικές επιπλοκές, δυσχεραίνουν την επούλωση των ιστών και αυξάνουν τον κίνδυνο μικροβιακής επιμόλυνσης.

Μειώνουν το ποσοστό επιτυχίας θεραπειών με εμφυτεύματα δυσχεραίνοντας την οστεοενσωμάτωση και την επούλωση.

Συχνό φαινόμενο στους καπνιστές είναι η ξηροστομία λόγω μειωμένης παραγωγής σάλιου, η μειωμένη αίσθηση γεύσης και η δυσοσμία του στόματος με άμεσες επιπτώσεις στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή των καπνιστών.

Οι καπνιστές εμφανίζουν έντονες δυσχρωμίες (κιτρινόμαυρες χρωστικές) στα δόντια και στις επανορθωτικές εργασίες μειώνοντας τον χρόνο ζωής τους. Η λεύκανση των δοντιών δεν ενδείκνυται στους καπνιστές.

Τέλος, το κάπνισμα αυξάνει τις ρυτίδες του δέρματος γύρω από το στόμα, γνωστές και ρυτίδες καπνιστών.

Για όλους αυτούς τους λόγους συνίσταται η διακοπή του καπνίσματος και η υιοθέτηση άλλων πιο υγιεινών συνηθειών όπως η άθληση και η σωστή διατροφή.

Ο ρόλος του οδοντιάτρου είναι σημαντικός και πολύπλευρος.

1) Η ενημέρωση των ασθενών για τις βλαπτικές συνέπειες του καπνίσματος στην στοματική τους υγεία και προτροπή για διακοπή του καπνίσματος.

2)Συχνές επισκέψεις για έλεγχο με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση βλαβών που σχετίζονται με το κάπνισμα που συνεπάγεται και καλύτερη θεραπεία και καλύτερη πρόγνωση.

3) Διατήρηση καλής στοματικής υγιεινής.

Η διακοπή της βλαβερής συνήθειας του καπνίσματος είναι το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας για ένα υγιές στόμα με φωτεινό χαμόγελο.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου