ΤΟΠΙΚΑ

Αθηνά Λινού: Πρέπει να προσπαθήσουμε πολύ για να ελέγξουμε την πανδημία

αθηνά-λινού-πρέπει-να-προσπαθήσουμε-π-753055

Η διακεκριμένη καθηγήτρια επιδημιολογίας μιλάει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, υπογραμμίζοντας την συλλογική ευθύνη στην αντιμετώπιση του κορονοϊού

Συνέντευξη στην ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει η διακεκριμένη καθηγήτρια επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ Αθηνά Λινού, επισημαίνοντας ότι απαιτείται συλλογική προσπάθεια για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ η πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής «Prolepsis», απαντάει σε ερωτήματα που διατυπώνονται από πολλούς Βολιώτες, ξεκαθαρίζοντας ότι ο κίνδυνος δεν έχει περάσει, με τον «αόρατο εχθρό» να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας παγκοσμίως. Παράλληλα, υπογραμμίζει την σημασία της χρήσης μάσκας σε καθημερινή βάση, ενώ καθιστά σαφές ότι οι κοινωνικές επαφές, όπως τις γνωρίζαμε προ πανδημίας, θα επανέλθουν, άγνωστο πότε, όταν θα επέλθει ανοσία στον πληθυσμό, μετά την χρήση του εμβολίου. Μέχρι τότε, απαιτείται διαρκής εγρήγορση, τήρηση των κανόνων ατομικής υγιεινής και μάσκες απαραιτήτως, ακόμη και στην Εκκλησία.

-Οδεύουμε σε δεύτερο κύμα πανδημίας με τον κίνδυνο, ενδεχομένως, ενός νέου lockdown; Πως μεταφράζονται τα επιδημιολογικά δεδομένα;

Αυτή την στιγμή παρατηρούμε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων, αλλά δεν νομίζω ότι υπάρχει βεβαιότητα ότι είναι ένα δεύτερο, πολύ έντονο κύμα ή αν είναι έξαρση του πρώτου κύματος ακόμα. Αυτό θα το δούμε του χρόνου. Αλλά αυτό δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι θα έχουμε καινούργιο lock down. Ηδη έχει ανακοινωθεί από την κυβέρνηση ότι θα αποφευχθεί κάθε lock down, και ότι θα ληφθούν αυστηρά μέτρα αν έχουμε πρόβλημα στην κάλυψη των νοσηλευτικών αναγκών των ασθενών. Προσωπικά, πιστεύω ότι πρέπει να προσπαθήσουμε πάρα πολύ έντονα, με ενημέρωση, με επικοινωνία, ώστε να ελέγξουμε αυτή την πανδημία και να μην υπάρξει περαιτέρω αύξηση των κρουσμάτων.

-Η κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων είναι συνάρτηση του ανοίγματος των συνόρων ή της χαλάρωσης του γενικού πληθυσμού;

Είναι κυρίως συνάρτηση της χαλάρωσης και του γεγονότος ότι ο πληθυσμός δεν ενημερώθηκε εγκαίρως, ότι η άρση της καραντίνας και του εγκλεισμού, δεν σήμαινε άρση του κινδύνου και έπρεπε να αντικαταστήσουμε το lock down με άλλα μέτρα, τα οποία θα μας προστάτευαν και πρέπει τώρα επειγόντως να εφαρμόσουμε. Τα άλλα μέτρα στα οποία αναφέρομαι, αφορούν κυρίως τη μείωση του συνωστισμού, ή την ελαχιστοποίησή του. Να βλέπουμε, δηλαδή, ο καθένας τους ίδιους ανθρώπους κάθε φορά και να χρησιμοποιούμε τα μέτρα ατομικής προστασίας, γάντια, καλό πλύσιμο χεριών, τήρηση των αποστάσεων και μάσκα, έτσι ώστε να κλείσουμε τις πιθανές εισόδους του ιού στον άνθρωπο.

-Καταρρίπτεται εκ των πραγμάτων η θεωρία που συσχετίζει την μετάδοση του ιού με χαμηλές θερμοκρασίες κατά κύριο λόγο;

Αυτό ισχύει και για άλλες μεγάλες πανδημίες. Φαίνεται ότι η αύξηση της θερμοκρασίας δεν βελτιώνει την κατάσταση. Είχα ελπίσει ότι το γεγονός ότι είμαστε περισσότερες ώρες στο ύπαιθρο, να εισπράττουμε περισσότερο ήλιο και να τρώμε υγιεινότερα, θα αύξανε την αντίσταση του ανοσοποιητικού μας συστήματος και δεν θα μεταδίδονταν τόσο εύκολα ο ιός, αλλά αυτό που παρατηρήθηκε είναι ότι με την έξοδό μας εκτός σπιτιού, αυξήθηκε ο συγχρωτισμός και οι πολλαπλές επαφές. Επίσης δεν τηρήθηκαν μέτρα προστασίας και επιπλέον εντός χώρων εργασίας υπάρχει πολύ μεγάλη χρήση του κλιματισμού, χωρίς τον αντίστοιχο εξαερισμό και κυρίως την χρήση μάσκας. Οπου υπάρχει κλιματισμός, πρέπει να υπάρχει και μάσκα.

-Τι πρέπει να περιμένουμε το επόμενο διάστημα, το φθινόπωρο και τον χειμώνα; Νέα έξαρση ή το εμβόλιο, το φάρμακο που θα καταπολεμήσει το πρόβλημα στη ρίζα του, ενδεχομένως;

Το τι θα συμβεί το Σεπτέμβριο ή το φθινόπωρο γενικότερα, θα εξαρτηθεί πάρα πολύ από την συμπεριφορά μας, τον αριθμό των ασυμπτωματικών κρουσμάτων, και την γενικότερη συμπεριφορά του ιού.

Το πιθανότερο είναι ότι θα έχουμε αύξηση των κρουσμάτων, η οποία θα οδηγήσει σε αυστηρότερα μέτρα, αλλά όχι αναγκαστικά σε κάποιο lock down. Eύχομαι τα κρούσματα να είναι λίγα και όχι σοβαρά, έτσι ώστε να μπορέσουμε να μπούμε σε μια κατάσταση σχετικής κανονικότητας, να λειτουργήσουν τα σχολεία και να προστατευτούν όλες οι ευάλωτες ομάδες. Αυτό όμως θα εξαρτηθεί πολύ, από το αν θα υπάρξει διεύρυνση των μέτρων και αν αυτά τα μέτρα θα τηρηθούν από την πλειονότητα του πληθυσμού.

Δεν βλέπω κάποιο καινούργιο φάρμακο στον ορίζοντα, το οποίο θα θεραπεύει πλήρως και άμεσα από την νόσο του κορονοϊού. Γίνονται πολλές κλινικές δοκιμές και δεν έχω ακούσει για κάποιο καινούργιο φάρμακο. Μακάρι να έρθει. Πολλά εμβόλια παρασκευάζονται αυτή την στιγμή, με την ελπίδα ότι κάποιο από όλα θα είναι αποτελεσματικό και ασφαλές. Δεν είμαστε ακόμη σίγουροι για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, τώρα δοκιμάζονται, για να δούμε πόσο αποτελεσματικά είναι, στο να μας προστατεύσουν από την μετάδοση της νόσου.

-Πολλοί είναι εκείνοι που δηλώνουν αντίθετοι στον εμβολιασμό με ζωντανά μικρόβια..

Πρώτον δεν είναι ζωντανά μικρόβια. Παράγονται δύο τύπων εμβόλια. Το ένα είναι απενεργοποιημένος ιός, δηλαδή ιός που δεν μπορεί να κάνει τίποτα και πιθανό να είναι και νεκρός, και το άλλο είναι ένα κομμάτι του γενετικού υλικού του ιού που λέγεται messenger rna, το οποίο μπαίνοντας στον οργανισμό, δεν επιτρέπει στον ιό να μας προσβάλλει. Το ένα παράγεται στη Γερμανία και ένα στην Αμερική και μάλιστα της Αμερικής είναι ήδη στην τρίτη φάση, οπότε γρήγορα αν αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικά, θα είμαστε σε πολύ καλή φάση και μάλιστα αυτό το είδος εμβολίου, παράγεται πιο γρήγορα από το εμβόλιο με τον απενεργοποιημένο ιό.

-Η Ελλάδα έχει δυνατότητες να δημιουργήσει το δικό της εμβόλιο;

Συμμετέχουμε σε πολλές ερευνητικές ομάδες, αλλά δεν νομίζω ότι έχει τη δυνατότητα η Ελλάδα να παράξει πρωτογενώς το εμβόλιο ή να παράξει πρωτογενώς φάρμακο. Συνήθως είτε αγοράζουμε, είτε φτιάχνουμε αντίγραφα.

-Πολλοί διερωτώνται αν θα είναι υψηλό το κόστος του εμβολίου και ποιόν θα επιβαρύνει…

Απ’ ότι φαίνεται, οι πρώτες δόσεις θα είναι δωρεάν. Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει δεσμευτεί ότι όλα τα κράτη θα αγοράσουν έγκαιρα το πιο κατάλληλο εμβόλιο, γιατί κι αυτό είναι ένα πρόβλημα, ποια χώρα θα το πάρει πρώτη και θα διανεμηθεί ανάλογα με τις ανάγκες και την ποσότητα που θα έχει παραχθεί στον πληθυσμό. Δεν νομίζω ότι θα επιβαρύνει τους ιδιώτες το εμβόλιο, ούτε φαίνεται ότι θα είναι κάτι εξαιρετικά ακριβό. Αυτό δεν το ξέρουμε ακόμη, γιατί οι βιομηχανίες φαρμάκων έχουν δεσμευτεί ότι αυτή τη στιγμή πασχίζουν για το γενικό καλό και όχι για το όφελος της εταιρείας.

-Περαστικό κύμα η πανδημία, όπως η πανώλη που έπληξε την Ελλάδα πριν από 200 χρόνια ή μια νέα κατάσταση, με την οποία καλούμαστε να συμπορευτούμε εσαεί;

Συνήθως οι πανδημίες έρχονται και φεύγουν, αλλά αυτή η πανδημία μοιάζει πάρα πολύ με την πανδημία της γρίπης του 1917 μέχρι 1919 που άφησε πάρα πολλούς θανάτους. Εκείνη η πανδημία είχε το μειονέκτημα ότι έπληττε κυρίως νέους ανθρώπους και ξεκλήρισε οικογένειες ουσιαστικά, αλλά πέρασε. Υπήρξαν τα εμβόλια, υπήρξε λύση, ακόμη κι αν είναι ένα εμβόλιο το οποίο θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο για τις ευάλωτες ομάδες.

-Υπάρχει πολύς προβληματισμός για το τι μέλλει γενέσθαι τον Δεκαπενταύγουστο, με τον συνωστισμό στους ναούς…

Η δική μου πάγια άποψη είναι ότι θα πρέπει οι περισσότερες θρησκευτικές εκδηλώσεις και οι λειτουργίες και οι άλλες τελετές, να γίνονται σε υπαίθριο χώρο. Δόξα τω Θεώ είμαστε σε πολύ καλό κλίμα, δεν υπάρχει λόγος να συνωστιστούμε εντός του ναού και εντός του ναού πρέπει να τηρούμε και τις αποστάσεις και τη μάσκα, εκτός από την ώρα που θα κοινωνήσουμε.

-Εχει, άραγε, νόημα η χρήση μάσκας όταν περπατάμε στον δρόμο;

Εχει νόημα, με την έννοια ότι δεν ξέρουμε ποιόν θα συναντήσουμε και πόσο κοντά θα είναι ο διπλανός μας, όταν θα τον συναντήσουμε. Δεν είναι σίγουρο ότι περπατώντας στο δρόμο τηρούμε τις αποστάσεις. Δεν μπορούμε να τις τηρήσουμε, γιατί οτιδήποτε μπορεί να συμβεί.

-Ποια είναι τα σημεία – κλειδιά για την σωστή χρήση της μάσκας, για την «θωράκισή» μας απέναντι στον αόρατο εχθρό;

Πρώτον η μάσκα πρέπει να καλύπτει πλήρως τη μύτη και το στόμα. Δεύτερον πρέπει να μην αγγίζουμε τη μάσκα στην επιφάνειά της. Πρέπει να την κρατάμε από το κορδονάκι όταν τη βγάζουμε και να την αφήνουμε σε ένα πολύ ασφαλές σημείο, που δεν θα μπορεί να μεταδώσει τους πιθανούς ιούς ή άλλα μικρόβια ή άλλες βλαπτικές ουσίες που έχει συγκεντρώσει στην επιφάνειά της και γενικά αν χρησιμοποιούμε μάσκα πολλαπλών χρήσεων, την πλένουμε πολύ συχνά και την σιδερώνουμε σε υψηλή θερμοκρασία.

-Θα αργήσουν πολύ να επανέλθουν οι κοινωνικές συναναστροφές, το πιο απλό, η χειραψία;

Αυτό θα μπορέσουμε να το ξανακάνουμε όταν θα έχουμε εμβόλιο και θα υπάρχει ανοσία. Οταν δεν θα υπάρχει επιδημία.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου