ΥΓΕΙΑ

Πώς να μιλήσουμε στα παιδιά για τον θάνατο…

πώς-να-μιλήσουμε-στα-παιδιά-για-τον-θάν-300609

Tης Μαρίζας Στ. Χατζησταματίου,

Ψυχολόγου, M.Sc, PhD, Διδάκτορος Παν/μίου Θεσσαλίας

www.mypsychology.gr

Οταν προκύψει θάνατος σε οικογένεια τις περισσότερες φορές οι γονείς αισθάνονται αμήχανα και δεν γνωρίζουν πώς να το ανακοινώσουν στα παιδιά τους. Δεν γνωρίζουν πώς ακριβώς να μιλήσουν στα παιδιά τους και τι να τους πουν.

Ενημερώνουμε τα παιδιά έγκαιρα και είμαστε προσεκτικοί στο λεξιλόγιο, που χρησιμοποιούμε. Είμαστε απόλυτα ειλικρινείς για το τι συνέβη και προσαρμόζουμε το λεξιλόγιό μας στην ηλικία του παιδιού. Είμαστε σαφείς διότι είναι σημαντικό τα παιδιά να καταλάβουν τι έχει συμβεί. Χρησιμοποιούμε λέξεις όπως «θάνατος», «πέθανε», «δεν πρόκειται να τον/την ξαναδούμε ποτέ» και όχι διφορούμενες κι ασαφείς λέξεις κι εκφράσεις όπως «έφυγε», «χάθηκε», «είναι πια στον ουρανό», «είναι κοντά στον Θεό» και άλλες παρόμοιες εκφράσεις, καθώς αυτό μπορεί να προκαλέσει στα παιδιά σύγχυση. Στα μεγαλύτερα παιδιά, μπορούμε να αναφέρουμε ότι όταν πεθαίνει κάποιος σταματά η καρδιά του ή ότι δεν αναπνέει. Τονίζουμε ότι δεν υπάρχει τίποτα που θα μπορούσαμε να κάνουμε είτε τα παιδιά, είτε εμείς οι ίδιοι για να αποτρέψουμε τον θάνατο.

Σε καμία περίπτωση δεν λέμε ψέματα για το γεγονός. Οταν τα παιδιά δεν γνωρίζουν όλη την αλήθεια ή, ακόμη χειρότερα, τους έχουμε πει ψέματα για το γεγονός νιώθουν αποκομμένα από την υπόλοιπη οικογένεια κι ερμηνεύουν με τον δικό τους τρόπο την κατάσταση πολλές φορές ενοχοποιώντας τον εαυτό τους.

Δίνουμε χρόνο στα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και τις απορίες τουςκαι μοιραζόμαστε μαζί τους τα δικά μας συναισθήματα. Απαντάμε στις ερωτήσεις τους και αν δεν γνωρίζουμε κάτι, μπορούμε να πούμε απλά «δεν ξέρω». Πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να αισθανθούν ελεύθερα να εκφράσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, χωρίς να νιώθουν άσχημα ή να ντρέπονται για αυτά. Αν κι εμείς οι γονείς εκφράσουμε τη θλίψη μας στα παιδιά, χωρίς φυσικά υπερβολέςθα τα βοηθήσουμε να εκφράσουν κι εκείνα τι πραγματικά νιώθουν. Τα πιο ευαίσθητα παιδιά μπορεί να απομονώνονται, να δυσκολεύονται στον ύπνο ή να έχουν ανησυχία ή εφιάλτες. Αλλα νιώθουν θλίψη μερικές εβδομάδες ή μερικούς μήνες μετά το πένθος που έχουν βιώσει.

Είναι πολύ σημαντικό να απενοχοποιήσουμε τα παιδιά. Δυστυχώς τα παιδιά πολλές φορές ενοχοποιούν τον εαυτό τους για τον θάνατο ενός αγαπημένου τους προσώπου. Σκέφτονται για παράδειγμα ότι δεν ήταν φρόνιμοι, ή ότι έκαναν πράγματα απαγορευμένα κι αταξίες κι αυτά μπορεί να προκάλεσαν τον θάνατο του αγαπημένου τους ανθρώπου. Σε αυτό το σημείο χρειάζεται να διαβεβαιώσουμε τα παιδιά ότι τίποτα απ’ όσα έκαναν, σκέφτηκαν ή είπαν δεν προκάλεσαν τον θάνατο.

Ενημερώνουμε τα παιδιά για τις αλλαγές στην οικογένειά τους.Τα παιδιά νιώθουν ανασφάλεια κι ανησυχούν για το μέλλον τους, για παράδειγμα ποιος θα τα φροντίζει, ποιος θα τα πάει σχολείο κ.ά. Χρειάζεται να μιλήσουμε στα παιδιά για τις αλλαγές που πρόκειται να συμβούν στη ζωή της οικογένειας όπως και για τις συνήθειες που θα παραμείνουν σταθερές.

Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να θυμούνται στιγμές του θανόντα και να διατηρούν ενθύμια από αυτόν. Ετσι, βοηθάμε τα παιδιά να καταλάβουν ότι τα αγαπημένα μας πρόσωπα που έχουν πεθάνει, όταν παραμένουν στη σκέψη μας, στην καρδιά μας και στις αναμνήσεις μας δεν πεθαίνουν ποτέ.

Περνάμε το μήνυμα στα παιδιά ότι ο πόνος που νιώθουν θα περάσει κάποια στιγμή. Οφείλουμε να δείξουμε στα παιδιά την πίστη μας ότι θα καταφέρουν να αντέξουν τη θλίψη που τα βαραίνει… Είναι σημαντικό να στηρίξουμε ψυχολογικά τα παιδιά και να τους ενθαρρύνουμε να κρατούν ζωντανές μόνο τις όμορφες αναμνήσεις από τον θανόντα. Τους διαβεβαιώνουμε επίσης ότι θα συνεχίσουν να ζουν ευτυχισμένα δίπλα στα αγαπημένα τους πρόσωπα.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου