Tης Μαρίζας Στ. Χατζησταματίου Ψυχολόγου, M.Sc, PhD Διδάκτορος Παν/μίου Θεσσαλίας
Σίγουρα θα αναρωτηθείτε πώς μπορείτε να μάθετε στα παιδιά σας να βάζουν στόχους… Η απάντηση είναι απλή: τα βοηθάτε να φτιάξουν μια λίστα με ό,τι θα ήθελαν ν’ αλλάξουν στο καθημερινό τους πρόγραμμα (προς το καλύτερο εννοείται) αλλά και να το τηρήσουν.
Είναι λοιπόν ευκαιρία να «εκμεταλλευτείτε» τη χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα των ημερών, με το δέντρο, τα αναμμένα φωτάκια και τη φιγούρα του Άη Βασίλη να κυριαρχεί, να καθίσετε μαζί με τα παιδιά σας και να φτιάξετε μια μικρή λίστα με τις αποφάσεις τους για την καινούργια χρονιά. Προσπαθήστε να αφήσετε τα παιδιά να πάρουν τις περισσότερες αποφάσεις μόνα τους, διότι τόσο περισσότερες πιθανότητες έχουν να τις τηρήσουν. Μπορείτε να ξεκινήσετε φτιάχνοντας τη δική σας λίστα, δίνοντας έτσι στα παιδιά σας το παράδειγμα και συζητώντας ταυτόχρονα μαζί τους γιατί παίρνετε αυτές τις αποφάσεις, για το αν πιστεύετε ότι θα δυσκολευτείτε να τις τηρήσετε και για το πόσο θα χρειαστεί να προσπαθήσετε. Με το παράδειγμα της δικής σας λίστας μπορούν τα παιδιά να κατανοήσουν ευκολότερα τον τρόπο που λειτουργεί αυτό που τους προτείνετε, ενώ ταυτόχρονα καθοδηγείτε τη σκέψη τους σε ανάλογα ερωτήματα ώστε να του είναι ευκολότερο να φτιάξουν τη δική τους λίστα.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όταν μιλάμε για στόχους νέας χρονιάς αναφερόμαστε σε απλές καθημερινές συνήθειες της ζωής των παιδιών. Για παράδειγμα, η ακαταστασία που επικρατεί στο παιδικό δωμάτιο και η δυσκολία τους να υπακούσουν να πλυθούν ή να πλύνουν τα χέρια τους, η τάση τους να διεκδικούν τα παιχνίδια τους την ώρα που το αδελφάκι τους παίζει με αυτά είναι συνήθειες των παιδιών τις οποίες είναι πολύ πιο πιθανό να τις αλλάξουν αν πάρουν μόνα τους την απόφαση να το κάνουν. Το να πάρει το παιδί μια απόφαση είναι ήδη ένα πολύ σημαντικό βήμα.
Εμείς ως γονείς μπορούμε να περάσουμε στο παιδί μας το μήνυμα ότι είμαστε περήφανοι που πήρε κάποιες αποφάσεις κι ότι θα το βοηθήσουμε να τις τηρήσει. Επίσης, οι γονείς λειτουργούμε ως πρότυπο για τα παιδιά μας, που σημαίνει ότι κι εμείς θα πρέπει να είμαστε συνεπείς στα δικά μας καθήκοντα πριν ζητήσουμε από το παιδί να είναι συνεπές στα δικά του. Έτσι λοιπόν, το να καθαρίζει το παιδί το δωμάτιό του, να διαλέξει σε ποια θέση θα βάζει τη τσάντα και το μπουφάν του γυρίζοντας από το σχολείο, αλλά και το να φροντίσει μόνο του να υπάρχει χρόνος για το παιχνίδι του είναι αποφάσεις που το παιδί μπορεί να πάρει μόνο του και που έχει τη δυνατότητα να τις τηρήσει ή έστω να προσπαθήσει να είναι συνεπές. Η λίστα με τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει το παιδί μπορεί να επεκταθεί, ανάλογα με τα καθημερινά σας μικροπροβλήματα (για παράδειγμα, να μη χτυπάει άλλα παιδιά, να διαβάζει μόνο του τα μαθήματά του, να μη λέει ψέματα, να πλένει τα δόντια του κάθε βράδυ, κ.ο.κ.).
Μη βιαστείτε να σκεφτείτε ότι πιθανώς να πιέσετε τα παιδιά περισσότερο από όσο το επιτρέπει η ηλικία τους λόγω της λίστα με τους νέους στόχους-υποχρεώσεις. Άλλωστε είναι σημαντικό τα παιδιά να συνειδητοποιήσουν από νωρίς όχι μόνο την υποχρέωση που συνεπάγεται μια απόφαση, δική τους ή δική μας, αλλά και κυρίως τη χαρά και την ηθική απόλαυση που θα τους προσφέρει η εκπλήρωσή της. Επιπροσθέτως, η δέσμευση του παιδιού σε μια απόφαση, το κατευθύνει, το βοηθάει στο να βάζει ένα πρόγραμμα και να το τηρεί. Να θυμάστε ότι η ηλικία των παιδιών παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη δημιουργία της λίστας με τους νέους στόχους όσο και στην τήρησή τους.
Είναι ωστόσο σημαντικό εμείς ως γονείς να δείχνουμε μεγαλύτερη ανοχή στη μη τήρηση των στόχων του παιδιού και να επιβραβεύουμε την προσπάθεια περισσότερο προκειμένου να έχει κίνητρο να συνεχίζει την καλή προσπάθεια.
Επομένως, δεν έχετε παρά να δοκιμάσετε να παίξετε με τα παιδιά σας το παιχνίδι: «γράφοντας τη λίστα της νέας χρονιάς…» και δε θα χάσετε…
