Το οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί την 1η αιτία θανάτου στην Ελλάδα σήμερα, καθώς μόνο το 30% των ασθενών φτάνει στο νοσοκομείο εντός των τριών πρώτων ωρών από την εκδήλωση του. Η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία, από την Παρασκευή 31 Ιανουαρίου, ξεκινά μια φιλόδοξη προσπάθεια ενημέρωσης του κοινού αλλά και των ασθενών, που αφορά στην αναγνώριση των συμπτωμάτων του οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου και τους τρόπους έγκαιρης αντιμετώπισης του.
Με κεντρικό σύνθημα «Δράσε Τώρα. Σώσε μια Ζωή» η καμπάνια περιλαμβάνει τηλεοπτικό και ραδιοφωνικό σποτ, που θα προβάλλεται από όλους τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς της χώρας. Επιπλέον, ενημερωτικό έντυπο και αφίσα θα διανεμηθεί σε ιδιωτικά ιατρεία, νοσοκομεία, κέντρα υγείας και χώρους υψηλής επισκεψιμότητας του κοινού.
Στόχος της καμπάνιας είναι να ενημερώσει τους ασθενείς με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και το ευρύ κοινό για τους παράγοντες που το προκαλούν, τα συμπτώματα που έχει ο ασθενής σε περίπτωση εμφράγματος και τις βέλτιστες πρακτικές αντιμετώπισης του.
Μέσα από τα μηνύματα που προβάλλονται, εκτός από τον αριθμό του ΕΚΑΒ 166, γίνεται αναφορά και στον πανευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112 στον οποίο μπορεί κάποιος να απευθύνεται για άμεση βοήθεια από οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης.
Κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, με αφορμή την έναρξη της καμπάνιας, ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Στέφανος Φούσας, επεσήμανε την καθυστερημένη προσέλευση του ασθενή στο νοσοκομείο και πως αυτή επηρεάζει την αντιμετώπιση του συμβάντος.
«Μόνο το 30% των ασθενών φτάνει στο νοσοκομείο τις τρεις πρώτες ώρες από την εκδήλωση των συμπτωμάτων, ενώ θα πρέπει το πολύ εντός δύο ωρών οι καρδιολόγοι να έχουν κάνει και την αγγειοπλαστική στον ασθενή. Το οξύ έμφραφμα του μυοκαρδίου αποτελεί την 1η αιτία θανάτου, αφού το 1/5 των ασθενών δεν φτάνει ποτέ στο νοσοκομείο», υπογράμμισε ο κ. Φούσας.
Ο αντιπρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας τόνισε τη σημασία της άμεσης αντίδρασης από την έναρξη των συμπτωμάτων λέγοντας ότι «εντός 5 λεπτών από την έναρξη των συμπτωμάτων θα πρέπει να καλέσουμε το ΕΚΑΒ, ώστε η διακομιδή του ασθενή να γίνει εγκαίρως σε εφημερεύον νοσοκομείο, με Αιμοδυναμικό Τμήμα, για την ορθότερη αντιμετώπισή του. Για κάθε μισή ώρα καθυστέρησης στην αναζήτηση βοήθειας, αυξάνει κατά 7% ο κίνδυνος θανάτου».
Τα συμπτώματα που θα πρέπει να μας προϊδεάσουν ότι ίσως πρόκειται για οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι:
- Αίσθηση πίεσης ή σφιξίματος στο στήθος
- Πόνοι στο στήθος, οι οποίοι μπορεί να διαχέονται στον ώμο, το χέρι, το λαιμό, ή και το σαγόνι. Η ένταση του πόνου διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο σε σημείο που μπορεί να κυμαίνεται από ένα απλό συνεχές βάρος έως και να απουσιάζει ολοκληρωτικά (ειδικώς στους χρόνια διαβητικούς ασθενείς)
- Ξαφνικός πόνος στην άνω κοιλιακή χώρα με συνοδούς εμέτους πολλές φορές
- Εφίδρωση
- Δυσχέρεια στην αναπνοή
- κανόνιστος χτύπος καρδιάς (αρρυθμία) που συμβαίνει για πρώτη φορά.
Προδιαθεσικοί παράγοντες για την εκδήλωση οξέος εμφράγματος του μυοκαρδίου θεωρούνται μεταξύ άλλων, ο διαβήτης, η υπέρταση, το κάπνισμα, η υψηλή χοληστερόλη, το υπερβολικό βάρος, η ανθυγιεινή διατροφή, το άγχος, η έλλειψη σωματικής άσκησης κ.α. και φυσικά το κληρονομικό ιστορικό στεφανιαίας νόσου, το φύλο (πρωιμότερη επιβάρυνση των ανδρών) και η ηλικία (όσο αυξάνεται τόσο μεγαλύτερος ο κίνδυνος).
Λανθασμένες αντιλήψεις για το έμφραγμα
Ο υπεύθυνος του προγράμματος Stent for Life για την Ελλάδα και μέλος του ΔΣ της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας, Ιωάννης Κανακάκης, με αφορμή την εκστρατεία ενημέρωσης «Δράσε Τώρα. Σώσε μια Ζωή», παρουσίασε τα πρώτα αποτελέσματα έρευνας κοινού που αποδεικνύουν την σημασία του παράγοντα χρόνου στην μεταφορά του ασθενούς στο νοσοκομείο.
Στο διάστημα 15-23 Δεκεμβρίου 2013, πραγματοποιήθηκε η πρώτη φάση της έρευνας σε περισσότερα από 600 άτομα, άνω των 18 ετών, σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλα μεγάλα αστικά κέντρα. Οι ερωτήσεις στις οποίες απάντησαν οι ερωτώμενοι αφορούσαν αναγνώριση συμπτωμάτων καρδιακού επεισοδίου και γνώση παραγόντων που τα προκαλούν, αναγνώριση συμπτωμάτων σε άντρες και γυναίκες ασθενείς, ορθή αντίδραση καθώς και αριθμό τηλεφώνου που θα καλούσαν για άμεση βοήθεια σε περίπτωση εμφράγματος.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πλειοψηφία του κοινού, 7 στους 10, γνωρίζει ότι η αθηρωματική πλάκα ευθύνεται για την εκδήλωση καρδιακού επεισοδίου, ενώ 6 στους 10 θεωρούν λανθασμένα ότι τα συμπτώματα είναι κοινά σε άνδρες και γυναίκες.
Όσο αφορά τον τρόπο αντίδρασης, 7 στους 10 θα καλούσαν ασθενοφόρο για την μεταφορά του ασθενούς σε νοσοκομείο, ενώ 1 στους 10 θα οδηγούσε προς το κοντινότερο νοσοκομείο, κάτι το οποίο δεν προτείνεται για την βέλτιστη αντιμετώπιση του περιστατικού.
Τέλος, με την διεξαγωγή της έρευνας αυτής καταγράφηκε ότι μόνο το 5% του δείγματος γνωρίζουν την χρήση του τηλεφωνικού αριθμού 112.
Η έρευνα θα επαναληφθεί μετά το τέλος προβολής της κοινωνικής καμπάνιας ενημέρωσης, για να καταγραφεί η επίδραση της στην αντίληψη του κοινού.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, η εκστρατεία, η οποία υλοποιείται με την υποστήριξη της φαρμακευτικής εταιρείας AstraZeneca, αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας Stent for Life η οποία ξεκίνησε από τη σύμπραξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Επεμβατικής Καρδιολογίας (EAPCI), του EuroPCR, της Ομάδας Εργασίας της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας για το Acute Cardiac Care και των Καρδιολογικών Εταιρειών των συμμετεχόντων χωρών, στην ετήσια συνάντηση της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας το 2009 στην Βαρκελώνη. Μεταξύ των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα είναι η Ιταλία, η Πορτογαλία, η Γαλλία και η Τουρκία.
