Δύο Γερμανοί χθες με τις παρεμβάσεις τους έδειξαν ότι πράγματι υπάρχουν και άλλες φωνές εκτός από τη Μέρκελ, ψύχραιμες, που βλέπουν την Ελλάδα με άλλο μάτι.Ο ένας είναι ποιητής και επιχειρεί με την παρέμβασή του -ένα ποίημα- να αγγίξει τις ευαίσθητες χορδές της Ευρώπης.
Ο άλλος είναι πολιτικός και μάλιστα από τους πιο γνώριμους στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Ο πρώην Υπουργός Γιόσκα Φίσερ που με την παρέμβασή του θέτει πολιτικά ζητήματα εάν μη τι άλλο για να «ξυπνήσει» την Ευρώπη.
Ο Γερμανός νομπελίστας συγγραφέας Γκύντερ Γκρας με ένα ποίημα που τιτλοφορεί «Η ντροπή της Ευρώπης» παρεμβαίνει γύρω από την Ελλάδα και τη στάση που τηρεί απέναντί της η Ευρώπη.
Η Ευρώπη, γράφει ο Γκρας, βάζει την Ελλάδα, «τη χώρα στην οποία οφείλει το πνεύμα της», στο «ικρίωμα και την καταδικάζει σε φτώχεια» και συνεχίζοντας τονίζει: «Από τη χώρα που σου έδωσε το λίκνο και βρίσκεται κοντά στο χάος, μένεις μακριά» γράφει ο Γκρας απευθυνόμενος στην Ευρώπη. «Με το ζόρι γίνεται ανεκτή η χώρα της οποίας οι συνταγματάρχες κάποτε έβρισκαν ανοχή ως σύμμαχοι».
«”Πιες, επιτέλους, πιες!”, αλλά ο Σωκράτης σου επιστρέφει με οργή γεμάτο το ποτήρι» γράφει ο Γκρας, συνεχίζοντας «για εσένα η Αντιγόνη φοράει μαύρα και πενθεί ο λαός που σε φιλοξένησε». Και κλείνει με την προφητεία ότι η Ευρώπη «θα μαραζώσει χωρίς πνεύμα» αν λείψει η Ελλάδα.
«Οι πρόσφατες εκλογές σε Γαλλία κι Ελλάδα -επισημαίνει σε άρθρο του ο Γιόσκα Φίσερ- μαζί με τις δημοτικές εκλογές σε Ιταλία και τη συνεχιζόμενη έκρυθμη κατάσταση σε Ισπανία και Ιρλανδία, μας έδειξαν πως ο κόσμος έχει πλέον χάσει την εμπιστοσύνη του σε αυτά τα μέτρα λιτότητας που έχει επιβάλει η Γερμανία. Το θανάσιμα επικίνδυνο φάρμακο της Μέρκελ έγινε μπούμερανγκ απέναντι στην πραγματικότητα -και τη δημοκρατία.
Μαθαίνουμε ξανά με σκληρό τρόπο πως όταν αυτού του είδους η λιτότητα εφαρμόζεται στην κορύφωση μιας κρίσης οδηγεί μόνο στην ύφεση. Αυτό έπρεπε να είναι κοινός τόπος: ήταν, άλλωστε, το βασική δίδαγμα από την πολιτική λιτότητας του προέδρου Χούβερ στις ΗΠΑ και του καγκελάριου Μπρύνινγκ στην Δημοκρατία της Βαϊμάρης στη Γερμανία στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Δυστυχώς, η Γερμανία μοιάζει να το έχει ξεχάσει.
Τις συνέπειες τις βλέπουμε στην Ελλάδα, όπου επικρατεί χάος, ενώ η προοπτική να σπεύσουν μαζικά οι καταθέτες στις τράπεζες απειλεί την Ισπανία, την Ιταλία και τη Γαλλία – προκαλώντας μια χιονοστιβάδα που μπορεί να θάψει την Ευρώπη. Και τι έπεται;
Είναι στο χέρι της Γερμανίας και της Γαλλίας, της Μέρκελ και του Ολάντ, να αποφασίσουν το μέλλον της ηπείρου μας. Η σωτηρία της Ευρώπης εξαρτάται από το κατά πόσο η Γερμανία θα αλλάξει ριζικά την δημοσιονομική της στάση και στο αν η Γαλλία θα καταφέρει να επιβάλλει πολιτική ενοποίηση και δομικές μεταρρυθμίσεις.
Αντιλαμβανόμαστε άραγε εμείς οι Γερμανοί την πανευρωπαϊκή μας ευθύνη; Σίγουρα δεν φαίνεται κάτι τέτοιο. Σπανίως στο παρελθόν η Γερμανία ήταν τόσο απομονωμένη όσο σήμερα. Δύσκολα κανείς καταλαβαίνει την δογματική πολιτική λιτότητας που έχουμε επιβάλει, που αντίκειται την ίδια τη λογική. Μας θεωρούν εκτός τροχιάς, αν όχι ότι οδηγούμαστε σε μία μετωπική σύγκρουση.
Δεν είναι αργά για να αλλάξουμε κατεύθυνση, αλλά ο χρόνος πιέζει, τώρα μας απομένουν μόνο μέρες, εβδομάδες, ίσως μήνες – όχι χρόνια.
Η Γερμανία κατέστρεψε τον εαυτό της και την ευρωπαϊκή τάξη δυο φορές μέσα στον 20ο αιώνα, και μετά έπεισε τη Δύση ότι έβγαλε τα σωστά συμπεράσματα. Μόνο έτσι, ασπαζόμενη το συνολικό ευρωπαϊκό σχέδιο, κατάφερε η Γερμανία να πάρει την συγκατάθεση για την επανενοποίησή της.
Θα ήταν ταυτόχρονα τραγικό και ειρωνικό η σημερινή, ανασυγκροτημένη Γερμανία, να καταστρέψει ξανά – με ειρηνικά μέσα και με τις αγαθότερες των προθέσεων -, για τρίτη φορά την Ευρώπη.
