Ενας στους 15 παρουσιάζει επιθετική συμπεριφορά προσερχόμενος στο Νοσοκομείο – Ερευνα για την επαγγελματική εξουθένωση του προσωπικού
Ενας στους δεκαπέντε ανθρώπους θα βιώσει μία φορά στη ζωή του κατά την προσέλευση στο Νοσοκομείο διαταραχή πανικού ή επιθετικότητα.
Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα μελέτης για τη διαχείριση της επιθετικής συμπεριφοράς την οποία παρουσίασε η Γαρυφαλλιά Ακριβούλη, νοσηλεύτρια ΤΕ του Τμήματος Προώρων στην Παιδιατρική Κλινική, χθες στο πλαίσιο του 1ου πανελληνίου επιστημονικού – εκπαιδευτικού σεμιναρίου για το παιδί και τον έφηβο, που διοργανώνει η Παιδιατρική Κλινική με την Εταιρεία Φροντίδας, Υγείας και Εκπαίδευσης. Το συνέδριο ξεκίνησε το Σάββατο στο Νοσοκομείο Βόλου και την Κυριακή συνεχίστηκε στο «Valis» στην Αγριά.
Όπως είναι γνωστό, το νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό του Αχιλλοπούλειου βρίσκεται συχνά – πυκνά αντιμέτωπο με επιθέσεις συγγενών και περιστατικά επιθετικής συμπεριφοράς. Οι αιτίες που οδηγούν σ’ αυτά, αλλά και ο τρόπος αντιμετώπισής τους αναλύθηκαν στη χθεσινή παρουσίαση.
Διαταραχή πανικού μπορούν να πυροδοτήσουν ιδιαίτερα αγχογόνα περιστατικά. Σύμφωνα με την κ. Ακριβούλη μία έρευνα σε εθνικό επίπεδο που αφορούσε σε 250 νοσοκομεία αποκάλυψε ότι συνολικά το 22,6% των νοσοκομείων παρέχουν 24ωρη υπηρεσία ασφάλειας στο ΤΕΠ, 14,1% παρέχουν υπηρεσία ασφάλειας μόνο για μερικές ώρες το 24ωρο, ενώ το 63,3% δεν διαθέτει καθόλου υπηρεσίες ασφάλειας.
Το Νοσοκομείο Βόλου ανήκει στην πρώτη κατηγορία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που υπάρχει ιδιωτική υπηρεσία ασφάλειας όλο το 24ωρο.
Για να γίνει διαχείριση της επιθετικής συμπεριφοράς, όπως επισήμανε η ίδια, δεν πρέπει να δίδονται υποσχέσεις ή να λέγονται ψέματα στους ασθενείς και τους συνοδούς τους, καθώς οι συνέπειες μπορεί να είναι καταστροφικές. «Αντίθετα πρέπει το άτομο αυτό να διαβεβαιώνεται ότι κάποιο υπεύθυνο και εξειδικευμένο άτομο θα έρθει σύντομα για να ακούσει τα παράπονα ή τα αιτήματά του» σημείωσε η νοσηλεύτρια της Παιδιατρικής Κλινικής χαρακτηριστικά και παρουσίασε συγκεκριμένα παραδείγματα τα οποία ανάλογα με τη σοβαρότητά τους, διαφέρει η αντιμετώπισή τους.
Διαχείριση της επιθετικής συμπεριφοράς
Για παράδειγμα σε περίπτωση απειλής με όπλο, ο νοσηλευτής πρέπει να κρατήσει την ψυχραιμία του και να φαίνεται όσο το δυνατόν πιο ήρεμος, υπακούοντας στις απαιτήσεις του ασθενούς. Επίσης πρέπει να κρατήσει μια μη απειλητική στάση και να αποφεύγει να κάνει ξαφνικές κινήσεις.
Δεν πρέπει να επιχειρηθεί από τον ιατρό να αρπάξει το όπλο από τα χέρια του ασθενή στην προσπάθεια να τον αφοπλίσει. Εάν το όπλο τοποθετηθεί κάτω, ο νοσηλευτής δεν πρέπει να προσπαθήσει να το πιάσει, αλλά να προσπαθήσει με ήρεμα λόγια να αποκλιμακώσει την κρίση περιμένοντας την άφιξη του προσωπικού ασφαλείας.
«Εάν επιχειρηθεί από τον ασθενή απόπειρα στραγγαλισμού του προσωπικού ιατρού -νοσηλευτή πρέπει να αμυνθεί κατεβάζοντας το πηγούνι προς τον θώρακα για να προστατεύσει την αεροφόρο οδό και τις καρωτίδες», πρόσθεσε η κ. Ακριβούλη.
Ολοκληρώνοντας την παρουσίασή της, η ίδια εκτίμησε πως η καθιέρωση πρωτοκόλλων στο Νοσοκομείο για την αντιμετώπιση βίαιου ασθενή είναι πολύ σημαντικό μέτρο για τη μείωση του κινδύνου δυσμενών επιπτώσεων όχι μόνο για τους ασθενείς, αλλά και για το προσωπικό του, για να καταλήξει λέγοντας: «Η βία στο Νοσοκομείο είναι μια κατάσταση που 1 γραμμάριο πρόληψης μπορεί να αξίζει όσο ένα κιλό θεραπείας».
Επαγγελματική εξουθένωση στο νοσηλευτικό προσωπικό
Η επαγγελματική εξουθένωση για τους περισσότερους νοσηλευτές έχει γίνει πλέον «δεύτερο ρούχο». Η υποστελέχωση αλλά και εξωγενείς παράγοντες συντελούν ώστε να παρατηρείται ολοένα συχνότερα να φτάνουν στα όριά τους νοσηλεύτριες και νοσηλευτές.
Για τα αίτια και τα μέτρα πρόληψης μίλησε η Γακίκου Σταυρούλα, νοσηλεύτρια ΤΕ, τμήματος Προώρων, Παιδιατρική Κλινική, αναπληρωματικό μέλος του ΔΣ της ΕΦΥΚΕ, εξηγώντας ότι άλλες φορές τα αίτια είναι η κούραση και άλλοτε εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν τον ψυχισμό και τις βιολογικές αντοχές του προσωπικού.
Η επαγγελματική εξουθένωση είναι αρκετά συχνή στους εργαζόμενους στον χώρο της Υγείας λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών του περιβάλλοντος εργασίας και της φύσης του αντικειμένου. Περισσότερο επηρεάζει τις γυναίκες και λιγότερο τους άνδρες νοσηλευτές. Είναι δε χαρακτηριστικό, πως το οικογενειακό περιβάλλον παίζει σημαντικό ρόλο, καθώς σύμφωνα με την κ. Γακίκου οι ανύπαντροι και οι διαζευγμένοι νοσηλευτές εμφανίζουν σε μεγαλύτερα ποσοστά επαγγελματική εξουθένωση, ενώ την ίδια στιγμή τα άτομα με υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο παρουσιάζουν συνήθως μεγαλύτερα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης, ίσως γιατί οι προσδοκίες τους από το επάγγελμα είναι μεγαλύτερες, από τα άτομα που έχουν επενδύσει λιγότερο χρόνο και κόπο για να εξειδικευθούν. Το σοβαρότερο όλων είναι οι επιπτώσεις που έχει η επαγγελματική εξουθένωση, καθώς μπορεί να προκαλέσει συγκρούσεις με συναδέλφους κα την οικογένεια, μειωμένη απόδοση στην εργασία, συχνές απουσίες ή εργασιομανία, αδυναμία συγκέντρωσης, συχνά ατυχήματα και τέλος χρήση αλκοόλ και φαρμάκων.
«Σε οργανωτικό επίπεδο, οι πιο συχνές μέθοδοι πρόληψης και αντιμετώπισης της επαγγελματικής εξουθένωσης αφορούν στον ορθότερο σχεδιασμό των νοσοκομειακών και των άλλων χώρων υγείας και στον προγραμματισμό και στον εμπλουτισμό της εργασίας
Επίσης πρέπει να επενδύσουμε στην αλλαγή του τρόπου λήψης αποφάσεων με τη συμμετοχή των εργαζομένων, στην αποσαφήνιση των ρόλων και των καθηκόντων των επαγγελματιών υγείας, στη δυνατότητα διαρκούς επιμόρφωσης και εκπαίδευσης και στην οργάνωση συμβουλευτικών εποπτειών με τους εργαζόμενους που αντιμετωπίζουν προβλήματα», παρατήρησε επίσης η Σταυρούλα Γακίκου.
Συνοψίζοντας η ίδια, ανέφερε πως είναι θετικό το γεγονός πως τατελευταία χρόνια, λόγω των επιπτώσεων τόσο στη ψυχική όσο και στη σωματική υγεία, έχει αρχίσει μια διαφορετική προσέγγιση, στην οποία τα αίτια άγχους απαλύνονται ή εξαλείφονται με παρεμβάσεις της υπηρεσίας.
Ωστόσο, γενικότερα στην Ελλάδα απαιτείται ακόμα μεγαλύτερη διερεύνηση του προβλήματος λόγω των οικογενειακών και κοινωνικών σχέσεων που επικρατούν.
ΒΑΣΩ ΚΥΡΙΑΖΗ
