Οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις αποτελούν επίσης παράγοντες που ευνοούν την αδήλωτη εργασία, όπως επίσης και η χαμηλή εμπιστοσύνη στην οργάνωση του κράτους αλλά και γενικότερα στο πολιτικό σύστημα.
Οι βασικοί παράγοντες για την απορρύθμιση της κοινωνικής ασφάλισης και της εργασίας στη χώρας μας, σύμφωνα με τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, οφείλονται εν πολλοίς στην ύφεση, την υψηλή ανεργία και τον μεγάλο αριθμό των αυτοαπασχολουμένων.
Η εμφάνιση της αδήλωτης εργασίας συνδέεται μάλιστα με το ύψος του μη μισθολογικού κόστους, που καταβάλλεται από εργοδότες και εργαζόμενους, για αυτό και πολλές επιχειρήσεις καταφεύγουν στη μη καταβολή φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, αποσκοπώντας -λανθασμένα όμως- στον περιορισμό του λειτουργικού τους κόστους.
Στην αδήλωτη εργασία όμως, σε δυσμενή θέση βρίσκονται οι άνεργοι και κυρίως οι μακροχρόνια άνεργοι, οι οποίοι στην αναζήτηση εργασίας αδυνατούν να διαπραγματευθούν τους όρους, αλλά και τις συνθήκες με τις οποίες απασχολούνται, με συνέπεια να στερούνται βασικών εργασιακών δικαιωμάτων. Δεν ρώτησε κανείς αυτούς τους εργαζόμενους, εάν έχουν την πολυτέλεια να αρνηθούν ακόμη και αυτό το «κουτσό» μεροκάματο χωρίς ένσημα, όταν πρέπει να βρούνε τρόπο να ανταπεξέλθουν έστω και στα απαραίτητα που χρειάζεται μία οικογένεια για να μπορεί να επιβιώσει.
Την ίδια στιγμή, ως κυριότεροι πολιτικοί παράγοντες για την εμφάνιση του φαινομένου της αδήλωτης εργασίας προβάλλονται το ανεπαρκές κοινωνικό κράτος, τα χαμηλά κοινωνικά επιδόματα, το ύψος της φορολογίας και των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ στους κυριότερους κοινωνικούς-οικονομικούς παράγοντες, συγκαταλέγονται η στρεβλή παραγωγική δομή της οικονομίας και το μέγεθος της παραοικονομίας.
Οι αλλαγές στις εργασιακές σχέσεις, αποτελούν επίσης παράγοντες που ευνοούν την αδήλωτη εργασία, όπως επίσης και η χαμηλή εμπιστοσύνη στην οργάνωση του κράτους αλλά και γενικότερα στο πολιτικό σύστημα.
Η τακτική αυτή συνεπάγεται, σύμφωνα με τους γνωρίζοντες καλά την αγορά, μεγάλες απώλειες για τα ασφαλιστικά ταμεία, και αποτελεί μια μορφή αθέμιτου ανταγωνισμού στην επιχειρηματικότητα, με αποτέλεσμα επιχειρήσεις που εφαρμόζουν την εργατική νομοθεσία να αντιμετωπίζουν δυσκολίες να επεκτείνουν (ή ακόμα και να διατηρήσουν) τη δραστηριότητά τους.
Με λίγα λόγια οι διαπιστώσεις όσον αφορά την ανασφάλιστη εργασία είναι δυσοίωνες. Πρέπει να εφαρμοστούν μέτρα δραστικά που θα μπορούσαν -υπό προϋποθέσεις- και τη μάστιγα της μαύρης εργασίας να αντιμετωπίσουν και περισσότερα έσοδα στο κράτος να φέρουν.
