Βάσω Κυριαζή: Οι απόψεις του Τζότζεφ Στίγκλιτς είναι πάντα επίκαιρες

βάσω-κυριαζή-οι-απόψεις-του-τζότζεφ-στ-409139

Οι απόψεις του Τζότζεφ Στίγκλιτς είναι πάντα επίκαιρες

Είχα την τύχη να γνωρίσω από κοντά τον Αύγουστο του 2009 το Τζότζεφ Στίγκλιτς. Στο συμπόσιο της Σύμης που είχε διοργανώσει ο Γιώργος Παπανδρέου στη Σκιάθο, λίγο πριν το ΠΑΣΟΚ κερδίσει τις εκλογές τον Οκτώβριο του 2009. Είχα επίσης τη μεγάλη τιμή να συνομιλήσω μαζί του και να τον ακούσω από κοντά να αναλύει το δικό του «σχέδιο» αναδιάρθρωσης για την ελληνική οικονομία.

Οπως και τώρα έτσι και τότε ο Τζότζεφ Στίγκλιτς όταν μιλούσε για την ελληνική οικονομία έθετε δύο θέματα, το θέμα των μεταρρυθμίσεων και το θέμα του χρέους. Είχε μάλιστα αναπτύξει τις θέσεις του και στον τότε αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργο Παπανδρέου, προτείνοντας καίριες δράσεις προκειμένου η ελληνική οικονομία να πάρει μπροστά.

Στην πορεία φυσικά το ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσε καν να αξιοποιήσει όλες αυτές τις προτάσεις, διότι όλα ανεκόπησαν από την ένταξη της χώρας στο μηχανισμό στήριξης και την έλευση του ΔΝΤ. Τα μνημόνια πήραν τη θέση των προτάσεων για μεταρρυθμίσεις και αναδιάρθρωση του χρέους και έτσι χάθηκε η μπάλα.

Συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς μαζί του, ο Τζόζεφ Στίγκλιτζ είναι ένας από τους πλέον διάσημους με βραβείο Νόμπελ στην οικονομία, κυρίως όμως από τους πλέον αμφιλεγόμενους Αμερικανούς οικονομολόγους και όπως λένε πολλοί ήταν αυτός που τελικά έπεισε τον πρώην πρωθυπουργό πως «θα μπορούσε το ΔΝΤ να μας παράσχει προστασία έναντι των κερδοσκοπικών πιέσεων στα ελληνικά ομόλογα».

Το «σενάριο Αργεντινής» ήταν πάντα προσφιλές στο Στίγκλιτς αφού από τις αρχές του 2010 υποστήριζε πως: «Η Αργεντινή αποτελεί ένα καλό παράδειγμα. Αφού υποτίμησε το νόμισμά της και αναδιάρθρωσε το χρέος της, πλήρωσε ένα υψηλό τίμημα. Γνώρισε, όμως, στη συνέχεια έξι χρόνια ανάπτυξης, που της επέτρεψαν να μειώσει το ποσοστό της φτώχειας από 40% σε 13%. Η ανεργία της είναι σήμερα μικρότερη από εκείνη που γνωρίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Μπορεί να μην λύθηκαν όλα τα προβλήματά της, αλλά η κατάσταση είναι σήμερα αντικειμενικά καλύτερη από ό,τι πριν. Βγαίνοντας από το ευρώ και αναδιαρθρώνοντας το χρέος τους, η Ελλάδα και η Ισπανία θα ανακτούσαν την ανταγωνιστικότητά τους. Δεν θα είχαν, βέβαια, πλέον πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές, αλλά αυτό συμβαίνει ήδη με την Ελλάδα. Αυτό που τους συμβαίνει σήμερα είναι η χειρότερη δυνατή τιμωρία» συνηθίζει να λέει.

Τώρα ασκεί κριτική στο νέο πρόγραμμα που επιβλήθηκε στη Αθήνα, χαρακτηρίζει μεταξύ άλλων το τριετές πρόγραμμα που επιβλήθηκε από τους εταίρους στην Αθήνα ως «ασυνάρτητο». Οπως λέει χαρακτηριστικά «δεν είναι ένας δρόμος προς τα εμπρός που οδηγεί σε ευμάρεια, αλλά ένα τελεσίγραφο: ή το δέχεσαι ή φεύγεις».

Οπως σημειώνει ο νομπελίστας οικονομολόγος, «η έξωθεν υποβολή όρων σχεδόν πάντα αποτυγχάνει. Πρέπει να υπάρχει πρόγραμμα που σχεδιάζεται από την ίδια τη χώρα και να μην σχεδιάζεται με το πιστόλι στο κρόταφο άλλα με γνώμονα τα πραγματικά προβλήματα».

«Η δική μου ερμηνεία» λέει ο κ. Στίγκλιτς «είναι ότι οι δανειστές κατέστησαν εξαιρετικά σαφές ότι δεν υπήρχε εναλλακτικός δρόμος, ότι αρνούνται να διαπραγματευτούν καλή τη πίστει. Αν κοιτάξει κανείς τον σχεδιασμό του προγράμματος, αντιπροσωπεύει απολύτως άθλια οικονομικά».

Ο Τζότζεφ Στίγκλιτς τάσσεται υπέρ μιας βαθιάς αναδιάρθρωσης του χρέους, όπως έχει προτείνει το ΔΝΤ, χαρακτηρίζει λανθασμένη την γερμανική θέση για την πολιτική της λιτότητας και καταφέρεται εναντίον της τρόικα υπογραμμίζοντας πως έχει δημιουργήσει τις χειρότερες δυνατόν συνθήκες για επιτυχημένες μεταρρυθμίσεις. Ενδιαφέρουσες απόψεις που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα καλό επιχείρημα στις επόμενες διαπραγματεύσεις που έρχονται.

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου