Δέκα στάσεις… στις ακτές της Ανατολικής Πελοποννήσου

Τρεις νομοί, εκατόν είκοσι χιλιόμετρα, δεκάδες παραλίες, ναυτικές πολιτείες και ψαροχώρια που δεν άλωσε ακόμα ο τουρισμός. Βράχια, κυπαρίσσια και ακρωτήρια εναλλάσσονται ευχάριστα σε αυτήν την οδική διαδρομή που ακολουθεί την ακτογραμμή της Ανατολικής Πελοποννήσου από το Αργος έως το Κυπαρίσσι Λακωνίας.

Κυρίαρχη παρουσία στη μοραΐτικη τοπιογραφία το βουνό του Πάρνωνα, που εδώ στα ανατολικά της Πελοποννήσου βουτά απότομα προς τη θάλασσα, δημιουργώντας μερικά από τα πιο ενδιαφέροντα παραθαλάσσια τοπία.

Ο παλιός δρόμος που συνδέει το Αργος με τη ναυτική πολίχνη του Λεωνιδίου στριμώχνεται ανάμεσα στη στενή ακτή και στον ορεινό όγκο και με αλλεπάλληλες στροφές προσφέρει επικοινωνία σε χωριά και πολιτείες.

Σε κάποια σημεία αυτού του οδοιπορικού θα νιώσετε έντονο τον συνωστισμό των ανθρώπων, όπως για παράδειγμα κοντά στο Παράλιο Αστρος Κυνουρίας, στον Τυρό και στο Λεωνίδιο. Σε κάποια άλλα, θα απολαύσετε, ακόμα και τώρα τον Αύγουστο, μοναχικά τοπία και ακρογιάλια απαλλαγμένα από τον αστικό φόρτο.

Το βέβαιο είναι πως σε όλο το μήκος της διαδρομής οι ευκαιρίες για στάση και βουτιές στα διάφανα νερά του Μυρτώου πελάγους είναι πραγματικά αμέτρητες. Εμείς εντοπίζουμε δέκα σημεία με εύκολη πρόσβαση από τον κεντρικό δρόμο, που αξίζει να τα αναζητήσετε για να κάνετε το μπάνιο σας ή να απολαύσετε το ιδιαίτερο τοπίο.

Η πρώτη βουτιά σε νερά-κρύσταλλο

Αφήνοντας πίσω το Αργος ακολουθούμε τον παραλιακό δρόμο που τραβά προς Παράλιο Αστρος. Η περιπλάνησή μας στην ανατολική ακτή του Μοριά μόλις ξεκίνησε. Αν βιάζεστε για μια γρήγορη βουτιά πριν συνεχίσετε τη διαδρομή, ιδανικές μικροσκοπικές ακρογιαλιές με βαθιά γαλάζια νερά θα βρείτε γύρω από το χωριό Ξηροπήγαδο (20 χλμ. από Αργος).

Θα πρέπει να αφήσετε το όχημά σας κάτω από τις ελιές στην άκρη του δρόμου (με προσοχή καθώς το οδόστρωμα είναι στενό) και να κατηφορίσετε το μονοπάτι που θα σας βγάλει στην ακροθαλασσιά όπου βρίσκονται οι παραλίες Πεταλούδες, Ανάβαλος, Ελιές, Λιλέικα, Καραντί, Σπηλιές Καρακατσάνη και διάφορες μικρότερες.

Οι Πόρτες και ο Μουστός

Αφήνουμε πίσω το Παράλιο Αστρος και τον καλοκαιρινό του συνωστισμό που εντοπίζεται κυρίως στην απλωτή αμμουδιά Ατσίγκανος και συνεχίζουμε την προς Νότο πορεία μας που θα μας οδηγήσει κατευθείαν στις όχθες της μικροσκοπικής λίμνης Μουστού με το υφάλμυρο νερό. Πρόκειται για έναν μικρό σε μέγεθος, αλλά σημαντικό υγρότοπο ενταγμένο στο δίκτυο περιοχών «Natura 2000» και στο Οικολογικό Πάρκο Πάρνωνα.

Στην ανατολική άκρη της λίμνης συναντάμε την παραλία Πόρτες, που ξεκινά να απλώνει το αμμουδερό της τόξο από το λιμανάκι του Αστρους και νοτιότερα. Η παραλία οφείλει το όνομά της στα έργα (πόρτες) αποστράγγισης των ελών της περιοχής που έγιναν επί Οθωνα. Το βόρειο τμήμα της και μέχρι εκεί που πηγαίνει ο δρόμος μαζεύει αρκετό κόσμο. Στο κέντρο και νότια υπάρχει χώρος για όλους. Εδώ θα κάνετε τις βουτιές σας με φόντο το Νησί (τον παραδοσιακό οικισμό του Παράλιου Αστρους) να ξεπροβάλλει σαν ζωγραφιά στον θαλασσινό ορίζοντα.

Το ψαροχώρι του παράλιου Αγίου Ανδρέα

Συνεχίζοντας την προς Νότο πορεία μας, αμέσως μετά τη λίμνη Μουστού θα δούμε αριστερά τις πινακίδες που θα μας οδηγήσουν στο λιμανάκι του Αγίου Ανδρέα, χτισμένο στη θέση της αρχαίας πόλης Ανθήνη (σώζονται υπολείμματα κυκλώπειου τείχους). Στις παραλιακές ψαροταβέρνες θα δοκιμάσετε φρέσκα θαλασσινά σε λογικές τιμές χαζεύοντας ένα ακατέργαστο σκηνικό που ευτυχώς δεν άλλαξε στο πέρασμα των χρόνων.

Περνώντας το ποτάμι θα προσεγγίσετε την ακρογιαλιά Χερονήσι, στρωμένη με βοτσαλάκι και χοντρή άμμο. Στη βόρεια άκρη της, κυριολεκτικά επάνω στη θάλασσα, θα δείτε τον ερειπωμένο ανεμόμυλο ή τουλάχιστον ό,τι απέμεινε από αυτόν.

Θάλασσα-γυαλί!

Μετά τη διασταύρωση του Αγίου Ανδρέα ο δρόμος χάνεται για λίγο στα μεσόγεια και κλωθογυρίζει ανάμεσα σε χωράφια και ελαιώνες για να πιάσει και πάλι την ακτογραμμή στο ύψος του νεόδμητου Αρκαδικού Χωριού. Στη συνέχεια της διαδρομής θα έχετε πολλές επιλογές για στάση, βουτιές και ξεκούραση στους αλλεπάλληλους ορμίσκους Ρεποντίνα, Κρυονέρι, Τσερφό Ζαρίτσι και νοτιότερα στο ακρογιάλι Τηγάνι με τα βότσαλα και τα βαθυγάλαζα βαθιά νερά.

Η περιοχή, καθώς προσφέρει εύκολη πρόσβαση από τον κεντρικό δρόμο, είναι δημοφιλής και έχει αναπτυχθεί για οικογενειακές διακοπές. Ετσι παντού συναντάς μικρά συγκροτήματα ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων -μερικά από αυτά κυριολεκτικά επάνω στο κύμα-, κάμπινγκ, εστιατόρια και beach bar.

Τυρός, τσακώνικο καλωσόρισμα

Στην περιοχή αυτή το τουριστικό θέρετρο είναι αναμφίβολα ο παραλιακός οικισμός των Τυροσαπουνακαίικων. Βέβαια και εδώ η νεοελληνική προχειρότητα δημιούργησε ένα πολεοδομικό συγκρότημα που κάθε άλλο παρά καλόγουστο και εναρμονισμένο με την ξεχωριστή τοπική αρχιτεκτονική μπορεί να χαρακτηριστεί. Ομως, η υπέροχη απλωτή παραλία που είναι στρωμένη με πλατύ βότσαλο και η γαλάζια παρουσία του Μυρτώου πελάγους αμβλύνουν τις αρνητικές εντυπώσεις. Κατά μήκος της ακρογιαλιάς και νότια μέχρι το λιμάνι υπάρχει δρόμος που γύρω του αραδιάζονται στη σειρά τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, τα μικρά ξενοδοχεία, τα καφέ και οι παραλιακές ταβέρνες.

Αν το σκηνικό εδώ στην παραλία των Τυροσαπουνακαίικων, ιδίως τώρα τον Αύγουστο, σας φαίνεται εξαιρετικά επιτηδευμένο και πολυσύχναστο, θα κατευθυνθείτε λίγο νοτιότερα και θα αναζητήσετε πίσω από τους γκρεμούς τις ακρογιαλιές της Λυγαριάς, του Κάστρου και του Κίσακα. Στα ορεινά, αλλά μόλις μερικά χιλιόμετρα μακριά από τη θάλασσα, ξεχωρίζουν τα χωριά Ανω – Κάτω Τυρός και Σαπουνακαίικα, που προσφέρουν υπέροχη θέα στα παράλια και στο ανοιχτό πέλαγος. Στην περιοχή αυτή ομιλείται ακόμα και σήμερα η τσακωνική διάλεκτος, που έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία δωρική γλώσσα.

Σαμπατική, το ψαροχώρι

Επόμενη απαραίτητη στάση θα είναι το λιμανάκι της Σαμπατικής, που φαίνεται από το ύψος τους δρόμου να στολίζει την ακτογραμμή. Τα παλιότερα σπίτια του ψαράδικου οικισμού βρίσκονται χτισμένα κυριολεκτικά επάνω στη θάλασσα και χρησίμευαν ως αποθήκες και προσωρινές κατοικίες των ψαράδων του μεσόγειου χωριού Πραματευτής. Εδώ έδεναν τα καΐκια τους (πριν ακόμη κατασκευαστεί ο τσιμεντένιος λιμενοβραχίονας) και περνούσαν με τις οικογένειές τους τα καλοκαίρια ξεψαρίζοντας τα δίχτυα. Ο νεότερος οικισμός έχει αναπτυχθεί πιο πίσω και δυστυχώς απαρτίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του από άχρωμα ογκώδη σπίτια που εκτελούν χρέη εξοχικής κατοικίας.

Στη Σαμπατική θα βρείτε λιγοστά ενοικιαζόμενα δωμάτια, ταβερνάκια με ποιοτικό φαγητό και μια παραλία με άμμο και βοτσαλάκι που όμως συγκεντρώνει αρκετό κόσμο, κυρίως ντόπιους. Αν θέλετε περισσότερη ησυχία, αναζητήστε τα απόμερα ακρογιάλια Πραματευτή (νότια) και Λιβάδι (βόρεια).

Δύο χιλιόμετρα παραλίας και ένα ασφαλές λιμάνι

Εχοντας διανύσει από το Αργος περίπου 80 χιλιόμετρα, βρισκόμαστε ήδη στα μέρη του Λεωνιδίου, της θρυλικής τσακώνικης πολιτείας που αναμφίβολα αποτελεί από μόνη της έναν πολύ ιδιαίτερο προορισμό. Νότια από τη Σαμπατική θα δούμε ξαφνικά τα βράχια της ακτής να παραμερίζουν και να αποκαλύπτουν την απλωτή αμμουδιά του Λάκκου, που εκτείνεται σε μήκος τουλάχιστον δύο χιλιομέτρων έως το λιμανάκι της Πλάκας.

Δυστυχώς την όλη αισθητική της όμορφης παραλιακής ακτογραμμής καταστρέφουν τα δεκάδες πλαστικά θερμοκήπια που καλύπτουν μεγάλο μέρος της πάλαι ποτέ γόνιμης γης. Εξι χιλιόμετρα ανατολικά του Λεωνιδίου συναντάμε το λιμανάκι της Πλάκας, που είναι και το θαλασσινό επίνειο της μεσογειακής ναυτικής πολίχνης.

Η Πλάκα, αν και αρκετά δημοφιλής τουριστικός προορισμός και αγκυροβόλιο για δεκάδες ιστιοφόρα, αποτελεί και σήμερα μια από τις πιο ατμοσφαιρικές γωνιές της θαλασσινής Αρκαδίας που θυμίζει έντονα νησί. Εδώ θα βρείτε μερικές από τις καλύτερες ψαροταβέρνες της περιοχής, ενώ σε ευρύτερο βεληνεκές λειτουργούν ποιοτικά καταλύματα και αγροτουριστικές μονάδες.

Πούλιθρα, ύμνος στο αρκαδικό τοπίο

Τα Πούλιθρα, το νοτιότερο κεφαλοχώρι της παραλιακής Αρκαδίας, είναι ένα μεσόγειο χωριό που βρίσκεται 8 χιλιόμετρα νότια από το Λεωνίδιο και αγναντεύει το ανοιχτό πέλαγος από ύψος 150 μέτρων.

Στην ακτογραμμή της περιοχής έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια ένας παραλιακός οικισμός που διαθέτει αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, ξενοδοχεία και συμπαθητικές παραλιακές ταβέρνες. Εδώ το ακρογιάλι είναι στρωμένο με βότσαλο και σκιάζεται από σκίνους, ενώ ο βυθός είναι αμμουδερός. Πίσω από το λιμάνι κρύβεται η σαφώς πιο ήσυχη παραλία του Αγίου Γεωργίου.

Αν μέχρι αυτό το σημείο του οδοιπορικού μας στην ανατολική ακτογραμμή του Μοριά ανακαλύψατε το δικό σας θαλασσινό καταφύγιο ή αν σας κούρασαν οι στροφές και τα χιλιόμετρα σε στενούς επαρχιακούς δρόμους, τα Πούλιθρα ενδείκνυνται για διαμονή λίγων ημερών πριν πάρετε τον δρόμο της επιστροφής.

Αν πάλι η αναζήτηση νέων προορισμών είναι το ζητούμενο και λαχταράτε περισσότερα και ακόμη πιο περιπετειώδη χιλιόμετρα, ακολουθήστε μας λίγο νοτιότερα, εκεί που σμίγουν οι νομοί Αρκαδίας – Λακωνίας και η τοπιογραφία απογειώνεται μέσα από άγρια, βραχώδη τοπία και λαμπερά ακρογιάλια.

Μια θάλασσα σαν λίμνη

Από τα Πούλιθρα ο ασφάλτινος δρόμος με απανωτά ζιγκ-ζαγκ σκαρφαλώνει το δασωμένο βουνό αποκαλύπτοντάς μας παράλληλα μια θαυμάσια αεροπορικών διαστάσεων θέα όλης σχεδόν της ακτής του Μοριά. Στο επόμενο οροπέδιο και σε ύψος 600 μέτρων πάνω από τη στάθμη της θάλασσας συναντάμε τα ορεινά χωριά Πελετά, Αμυγδαλιά, Κουνουπιά και Πηγάδι.

Από το Πηγάδι ο δρόμος, με έντονες στροφές (χρειάζονται μεγάλη προσοχή), κατηφορίζει για τον κλειστό, σαν λίμνη, όρμο του Φωκιανού (26 χιλιόμετρα από τα Πούλιθρα).

Εδώ στην άκρη της αρκαδικής γης συναντάμε μια θαυμάσια παραλία με λαμπερό βότσαλο και βαθιά νερά. Στην άκρη του κλειστού όρμου απλώνεται μια υφάλμυρη λιμνούλα και μερικά αρμυρίκια χαρίζουν την πολύτιμη σκιά τους. Προσοχή όμως, καθώς αυτή την εποχή το σημείο έχει πολλά κουνούπια και σφήκες. Οι μόνες υποδομές είναι δυο ταβέρνες που απλώνουν τα τραπέζια τους πάνω στη θάλασσα και ελάχιστα ενοικιαζόμενα δωμάτια.

Στο δρόμο για Κυπαρίσσι

Πριν από 4-5 χρόνια το οδοιπορικό στα παράλια της Αρκαδίας σταματούσε εδώ στο Φωκιανό. Μετά τη διάνοιξη του παραλιακού δρόμου ο ταξιδιώτης μπορεί να συνεχίσει προς την πλευρά της Λακωνίας και να προσεγγίσει μετά από 13 χιλιόμετρα διαδρομής το πασίγνωστο, αλλά ακόμη ευτυχώς απομονωμένο Κυπαρίσσι και τους συνοικισμούς του, Μητρόπολη και Παραλία.

Μόλις περάσετε τον φάρο που καθορίζει τα όρια του κόλπου στο Κυπαρίσσι, θα δείτε το λιμανάκι του Αγίου Νικολάου και αμέσως μετά την ομορφότερη βοτσαλιά της ανατολικής Λακωνίας που δεν είναι άλλη από αυτή της Αγίας Κυριακής. Επίσης το μπάνιο σας μπορείτε να το απολαύσετε στη θαυμάσια ακτή της Μεγάλης Αμμου και αφού τραβήξετε μερικές φωτογραφίες τον κουκλίστικο οικισμό της Παραλίας, να χαλαρώσετε στο καφέ που δεσπόζει επάνω από τον τσιμεντένιο μόλο.

Στο Κυπαρίσσι θα βρείτε αρκετά ποιοτικά δωμάτια και διαμερίσματα σε μικρά ξενοδοχεία και κάποιες καλές ταβέρνες. Από εδώ η επιστροφή μπορεί να γίνει μέσω Σπάρτης (90 χιλιόμετρα) και της νέας εθνικής οδού Σπάρτης – Τρίπολης.