«Αρχίζω να παρατηρώ ότι όσο περισσότερο ευθυμεί ο κόσμος, τόσο πιο πολύ βυθίζεσαι κι η μοναξιά σου μεγαλώνει, όσο μεγαλώνει η καλή διάθεση των άλλων» είπε ο κύριος Μ. σ’ έναν χαμένο φίλο.
Και συνέχισε: «Όταν χτες σου είπα στο τηλέφωνο πως φεύγω για ταξίδι, ήμουν βέβαιος πως θα καθηλωνόσουν. Θα βαριόσουν ακόμα και να πας μέχρι το περίπτερο για τσιγάρα, μολονότι σου έλειπαν κι ήθελες να καπνίσεις. Καθόσουν όλη μέρα μπροστά στην τηλεόραση και τούτο γιατί εγώ θα πήγαινα ταξίδι. Είμαι βέβαιος ότι χαιρόσουν για μένα και δεν ζήλευες. Αλλά η αίσθηση πως βγάζεις ρίζες, ενώ εγώ ήμουν έτοιμος να ταξιδέψω, μην το αρνηθείς, μεγάλωνε. Ήταν μια αίσθηση πραγματική, σωματική. Δεν προσπαθούσες να αλλάξεις ούτε το κανάλι και καθόσουν κι έβλεπες διαφημίσεις. Ωστόσο, αν προσπαθούσες, θα μπορούσες να κάνεις μία βόλτα μέσα στο δωμάτιο ή να πας ως το περίπτερο, αλλά ενδόμυχα είχες το φόβο ότι η προσπάθεια για κάτι τέτοιο θα σου δημιουργούσε μια επιπλέον δυσάρεστη κατάσταση. Αν έπαυες να το σκέφτεσαι, τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα. Ωστόσο συνήθισες να προτιμάς τις παραισθήσεις. Καθισμένος μπροστά στην τηλεόραση και μη βλέποντας στην πραγματικότητα τίποτα, απομονώνεις ένα τυχαίο γεγονός, όπως λόγου χάρη το ταξίδι μου, και καταφέρνεις να πείσεις τον εαυτό σου –παρά το ότι είσαι κλεισμένος σ’ ένα δωμάτιο- πως κατά κάποιον τρόπο ταξιδεύεις. Με τον ίδιο τρόπο αντιστρέφεις την πραγματικότητα και, όταν ταξιδεύεις, είναι σαν να έχεις κλειστεί σ’ ένα δωμάτιο. Είναι ένα πολύ συνηθισμένο τρυκ που συμβαίνει σ’ όλους τους ανθρώπους, μόνο που αυτοί δεν το τραβάνε τόσο μακριά. Εσύ έχεις καταστρέψει την αίσθηση της πραγματικότητας. Κι όμως, θα μπορούσες και με την πιο μικρή ενέργεια από μέρους σου, κουνώντας ας πούμε το μικρό σου δαχτυλάκι, να αποκαταστήσεις αυτή την αίσθηση.
Ξέρω πως μόλις βρεθείς μονάχος ανάμεσα στους τοίχους, ανυπομονείς να βρεις κάποια αιτία για να βγεις έξω από το δωμάτιο. Το μυαλό σου εντείνει τις προσπάθειες, αλλά σκέψεις αμφίβολης αξίας φυτρώνουν μέσα σου, μπερδεύοντας το χρήσιμο με το άχρηστο. Πέφτεις σε ένα είδος ληθαργικής νάρκης. Αυτή η απόσταση από τη ζωή οφείλεται σε φυσικές και πνευματικές αιτίες. Η αποδοχή της ζωής βασίζεται όμως και στην εσωτερίκευση της κανονικής αλληλουχίας των εξωτερικών φαινομένων. Αλλά αν η διαδοχή των φαινομένων είναι κλεισμένη έξω από το δωμάτιό μας και δεν ενδιαφερόμαστε γι’ αυτά, δεν είναι δυνατόν να ανταποκριθούμε στις εκκλήσεις τους. Τότε μας βρίσκουν βάσανα».
«Τι είναι χρήσιμο και τι άχρηστο;» είπε ο φίλος και ξαναγύρισε στη σιωπή του.
Το χρήσιμο και το άχρηστο
