Περί “ανωνυμίας” και δημοσιογραφικής εγκυρότητας

Με αφορμή τις έρευνες σε δημοσιογραφικά bloggs, τις κατηγορίες για αναρτήσεις συκοφαντικών ή εκβιαστικών κειμένων, τις μηνύσεις αλλά και τις πληροφορίες για ένα νέο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας του διαδικτύου (πράγμα ανέφικτο πάντως), τις τελευταίες μέρες φούντωσε η συζήτηση για την περιβόητη “ανωνυμία” στη δημοσιογραφία, με το εύκολο ανάθεμα ότι “η ανωνυμία διευκολύνει την δημοσιογραφική ασυδοσία και κάνει αδύνατη τη δικαίωση όποιου θίγεται”.
Πρόκειται για την εντελώς εύκολη προσέγγιση ενός μεγάλου θέματος, που στην πραγματική του βάση έχει να κάνει με την ποιότητα της δημοσιογραφίας. Από πότε, δηλαδή, η επώνυμη δημοσιογραφία είναι και εγγύηση ποιότητας ή σοβαρότητας; Κάποιες φορές συμβαίνει το αντίθετο. Απλώς, αυτές τις φορές με την υπογραφή γίνεται πιο έγκυρη και αξιόπιστη η… συναλλαγματική.
Η μελέτη της ιστορίας του ελληνικού Τύπου δεν δείχνει ότι η ύπαρξη της υπογραφής εξασφάλιζε και την αξιοπιστία. Ο σημαντικότερος Έλληνας ιστορικός του Τύπου, ο Γ. Ζιούτος, υποστηρίζει στο έργο του ότι “η ανωνυμία του συντάκτη είναι μία κατάκτηση του Τύπου, είναι η άλλη μορφή του “μυστικού της σύνταξης”, είναι η κατοχύρωση του συντάκτη στις αυθαιρεσίες της εξουσίας”.
Το δικαίωμα στην ανωνυμία είναι η άλλη πλευρά του δικαιώματος απορρήτου της δημοσιογραφικής “πηγής”.
Βεβαίως υπάρχει το μεγάλο θέμα της “αυτοπροστασίας” του δημοσιογράφου, των ορίων που δεν πρέπει να υπερβεί, του σεβασμού στην προσωπικότητα του άλλου και κυρίως του αναγνώστη του.
Στο κάτω-κάτω, μην ξεχνάμε ότι η “υπογραφή” στα κείμενα ξεκίνησε στο πλαίσιο του εκδοτικού ανταγωνισμού, ποιος δηλαδή έχει καλύτερα “ονόματα” για να πουλήσει περισσότερο και δημιούργησε μέχρι σήμερα τον “βεντετισμό” και τους “αποκλειστικούς συνομιλητές” της εξουσίας.