Είναι αλήθεια ότι για πρώτη φορά στα χρόνια της μεταπολίτευσης οι δύο πυλώνες του πολιτικού συστήματος της Ελλάδας, τα δύο κόμματα εξουσίας, απολαμβάνουν τόσο χαμηλής εκτίμησης από το εκλογικό σώμα. Μόλις και μετά βίας σύμφωνα με τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων Νέα Δημοκρατία και ΠΑΣΟΚ ξεπερνούν το 50% απήχησης στο σώμα των ψηφοφόρων. Ελάχιστα πείθει το επιχείρημα ότι οι δημοσκοπήσεις δεν είναι εκλογές. Το κακό είναι ότι οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχουν αποδειχθεί απολύτως αξιόπιστες. Σ΄ όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις της τελευταίας δεκαετίας επιβεβαιώθηκαν σχεδόν με τρόπο πανηγυρικό.
Κατά συνέπεια τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας μπορούμε να εκτιμήσουμε ότι δεν απέχουν της πραγματικής πολιτικής κατάστασης. Μια κυβέρνηση αδύναμη και στη Βουλή και στην κοινωνία και μια αντιπολίτευση που εξακολουθεί να φθείρεται, παρά το γεγονός ότι έχει απομακρυνθεί από τη διακυβέρνηση της χώρας εδώ και τέσσερα χρόνια. Τρίτη λύση και πολύ περισσότερο αξιόπιστη, παρά το ενδιαφέρον που έχει προσδώσει η αλλαγή ηγεσίας του Συνασπισμού, δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα. Τα δύο μεγάλα κόμματα αναμφίβολα αποτελούν τον κορμό του συστήματος. Όμως δεν είναι τα μοναδικά του στηρίγματα.
Τα μικρότερα κόμματα, οι όμιλοι των μέσων ενημέρωσης, οι κοινωνικοί εταίροι (συνδικάτα και εργοδότες), η Εκκλησία και κυρίως η πνευματική ηγεσία και οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι αποτελούν κυρίαρχα συστατικά του συστήματος εξουσίας που διακυβέρνησε τη χώρα επί 34 συναπτά έτη. Διαπιστώνουμε σήμερα ότι και τα τμήματα του συστήματος που δεν υπόκεινται στην πολιτική φθορά της καθημερινότητας, απολαμβάνουν επίσης περιορισμένης αποδοχής από το κοινωνικό σώμα.
Τα μικρότερα κόμματα πλήττονται από ένα είδος στασιμοπληθωρισμού με το ΚΚΕ και το ΛΑΟΣ, δύο πολιτικές δυνάμεις με εντελώς διαφορετικές αφετηρίες και επιδιώξεις, να αδυνατούν να κάνουν μια μεγαλύτερη πορεία από την μέχρι σήμερα γνωστή, απηχώντας περίπου στα ίδια τμήματα του πληθυσμού για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η παράμετρος αυτή απαγορεύει ουσιαστικά στα λεγόμενα μικρότερα κόμματα να διαδραματίσουν ρόλο πρωταγωνιστικό στις διαφαινόμενες εξελίξεις. Καταγράφονται περισσότερο ως κόμματα διαμαρτυρίας και όχι ως κόμματα ελπίδας και αλλαγής. Τελευταία ο Συνασπισμός δείχνει να ξεφεύγει από το συγκεκριμένο λούκι των μικρών κομμάτων, με την αλλαγή ηγεσίας και την ανάληψη των ευθυνών από ένα νεότατο πολιτικό αρχηγό, όπως είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Το γεγονός όμως ότι τόσο ο νέος αρχηγός, όσο και το συγκεκριμένο κόμμα της Αριστεράς επενδύουν κυρίως στην εικόνα και την επικοινωνία μας κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικούς, αφού τα επικοινωνιακά προϊόντα ελέγχονται, ανεβαίνουν και κατεβαίνουν με βάση τις επιθυμίες άλλων και όχι των ιδίων.
Οι κοινωνικοί εταίροι και κατά κύριο οι Έλληνες εργοδότες ουδέποτε ούτε και τώρα, σε εποχές κρίσης του συστήματος, έδειξαν τη δέουσα ωριμότητα. Καμιά σχέση με τους συναδέλφους τους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αρνούνται να αναλάβουν τις κοινωνικές τους ευθύνες και το μόνο που τους απασχολεί είναι η αύξηση των κερδών τους με πρωτοστατούντες εφοπλιστές, βιομηχάνους και τραπεζίτες. Ουδεμία συνεισφορά πέραν των υποχρεωτικών έχει καταγραφεί από την πλευρά τους προς το κοινωνικό σύνολο. Συνεχίζουν να αρμέγουν μια αγελάδα που βγάζει όλο και λιγότερο γάλα. Στο τέλος θα ψοφήσει.
Για τα συνδικάτα δεν θέλουμε να πούμε και πολλά πράγματα. Τα γράφουμε χρόνια τώρα. Τι να πούμε όμως εμείς; Τα είπε όλα ο Σημίτης. Τι περιμένεις από μια ΓΣΕΕ που είχε επί σειρά ετών για νομικό σύμβουλο το Νικολουτσόπουλο, ο οποίος, όπως αποδείχθηκε, πλούτιζε προσωπικά εκμεταλλευόμενος το… δίκιο του εργάτη.
Για τα μέσα ενημέρωσης και κυρίως για τους ισχυρούς ομίλους των Αθηνών δεν νομίζω ότι χρειάζεται να κουραστούμε ιδιαίτερα για να σας πείσουμε ότι εδώ και πολλά χρόνια έχουν πάρει το δρόμο του κακού, για να μην πούμε ότι τον διανοίγουν για να τον διαβούν στη συνέχεια και οι άλλοι παράγοντες εξουσίας. Κερδοσκοπία, πτώση ποιότητας, εμπλοκές και διαπλοκές και διάθεση αρπακτικών σε ό,τι έχει σχέση με εξουσία και χρήμα, σηματοδοτούν δυστυχώς τον ρόλο των διαμορφωτών της κοινής γνώμης. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι εδώ, στην ξεχασμένη ελληνική περιφέρεια, είμαστε διαφορετικοί. Τα μεγέθη βλέπετε είναι μικρότερα. Αν ήταν παρόμοια με εκείνα των Αθηνών, ίσως κι εμείς να ήμασταν ίδιοι. Μεγάλη μπουκιά τρώμε, μεγάλη κουβέντα δεν λέμε.
Η Ελλαδική Εκκλησία σ΄ αυτή τη φάση δεν μπορεί να κριθεί. Η αλλαγή ηγεσίας προμηνύει ευρύτερες αλλαγές. Ας ελπίσουμε για το καλό της κοινωνίας κι όχι για τα συμφέροντα της Εκκλησίας με τη στενή έννοια.
Εκεί όμως που έχει κυριολεκτικά χαθεί η μπάλα (επιτρέψτε μας την έκφραση) είναι στο ζήτημα της απήχησης και της παρέμβασης της πνευματικής ηγεσίας του τόπου. Έχουν εκλείψει πλέον συγγραφείς και καλλιτέχνες που δεν τους απασχολούσε μόνο η τέχνη, αλλά και η διάπλαση της κοινωνίας. Τελευταίος των Μοϊκανών ο Μίκης Θεοδωράκης που λέει που και που καμία κουβέντα. Αν πούμε και για τους καθηγητές πανεπιστημίων σε πιάνουν τα κλάματα. Ευρωπαϊκά προγράμματα, κονδύλια, κακοδιαχείριση, πτώση του επιπέδου σπουδών και μια περιχαράκωση στα προσωπικά τους βασίλεια, τα οποία έχουν μετατραπεί σε πανεπιστημιακά φέουδα. Αλλά τι περιμένετε σε μία χώρα που ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει το νομικό πλαίσιο με βάση το οποίο κανείς γίνεται καθηγητής πανεπιστημίου; Ένα κλειστό σύστημα εξουσίας που αναπαράγεται κι από τη συνεχόμενη αιμομιξία έχει γίνει τέρας. Ακόμα και η Ακαδημία Αθηνών έχει περιχαρακωθεί, περιορίζοντας το ρόλο της σε κάποιες ετήσιες εθιμοτυπικές βραβεύσεις.
Μετά τις προηγούμενες διαπιστώσεις, για τις οποίες επιτρέψτε μας να πιστεύουμε ότι δεν είναι ούτε στο σύνολό τους ούτε σ΄ ολόκληρη την έκτασή τους αυθαίρετες, αναρωτιόμαστε αν το πρόβλημα στη χώρα είναι ο δικομματισμός ή συνολικά το σύστημα εξουσίας.
Ασφαλώς τα δύο μεγάλα κόμματα αποτελούν τους πυλώνες του συστήματος. Ο Κώστας Καραμανλής επαγγέλθηκε επανίδρυση του κράτους. Μήπως πριν από αυτό έπρεπε να προχωρήσει στην επανίδρυση του κόμματός του; Ο Γιώργος Παπανδρέου υποσχέθηκε να τα αλλάξει όλα, αλλά ο μέσος πολίτης πραγματικά δεν διακρίνει καμιά αλλαγή στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αν δεν αλλάξουν οι ίδιοι, πως θ΄ αλλάξουν όλους εμάς; Μήπως τελικά μοναδική γνήσια μοναδική ελπίδα της χώρας είναι η συνολική κατάρρευση του συστήματος και η εκ βάθρων οικοδόμησή του;
Καταρρέει ο δικομματισμός ή ολόκληρο το σύστημα εξουσίας;
