ΚΡΑΥΓΗ ΑΓΩΝΙΑΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΜΕ ΕΝΑΝ ΓΟΝΕΑ ΣΤΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑ
Ενα αναπόφευκτο διαζύγιο, ένας αιφνίδιος θάνατος του συντρόφου, ή μια επιπόλαιη σχέση στα χρόνια της νεότητας που άφησε πίσω της ένα παιδί οδήγησαν πάνω από 1.500 ανθρώπους στη Μαγνησία, σήμερα, στον σχηματισμό μονογονεϊκής οικογένειας (ΜΓΟ), δηλαδή οικογένειας που αποτελείται από έναν μόνο γονέα.
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία γυναίκες, βρέθηκαν να παίζουν τον ρόλο του «πατέρα φαμίλια», συνήθως λόγω συγκυριών και όχι από επιλογή. Στην Ελλάδα σήμερα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, 1 στις 5 οικογένειες είναι μονογονεϊκή.
Αν ο αυξανόμενος αριθμός των μονογονεϊκών οικογενειών τις τελευταίες δεκαετίες φαίνεται να σηματοδοτεί την αλλαγή του οικογενειακού μοντέλου στην Ελλάδα, το γεγονός ότι πολύ λίγες γυναίκες επιλέγουν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί εκτός γάμου, δείχνει ότι η οικογένεια με έναν μόνο γονέα είναι ακόμη στις μέρες μας ένα θέμα ταμπού.
Σε αυτήν την διαπίστωση οδηγείται η κ. Μάγδα Παραπαρέκη, διαζευγμένη μητέρα ενός παιδιού και Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Μονογονεϊκών Οικογενειών και Απροστάτευτων ατόμων, που δραστηριοποιείται στον Βόλο.
Ρεπορτάζ: Σταματία Δημοπούλου
Επικεφαλής του Συλλόγου για πάνω από 20 χρόνια, η κ. Παραπαρέκη μιλά στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ για τον μαραθώνιο της αναγνώρισης της μονογονεϊκότητας στην Ελλάδα και τον αγώνα της να σπάσει τη ντροπή των γυναικών τότε, που την έκανε κάποτε να φωνάξει:
«Είμαστε αρχηγοί μονογονεϊκών οικογενειών, δεν είμαστε ζωντοχήρες ή χήρες». Κι αν το προφίλ των μητέρων ΜΓΟ έχει εξελιχθεί (νεότερες και πιο μορφωμένες), εκείνο που παραμένει μέχρι σήμερα είναι το κόμπλεξ της διαφοράς από την οικογενειακή κανονικότητα. «Ο ρατσισμός για τις άγαμες μητέρες δεν έχει εξαλειφθεί. Σπάνια μια γυναίκα αποφασίζει να κάνει παιδί χωρίς γάμο. Μιλάω με πόσες μορφωμένες γυναίκες και ενώ θέλουν να κάνουν παιδί, φοβούνται τι θα πει ο κόσμος», τονίζει η κ. Παραπαρέκη, που σπεύδει να υπενθυμίσει τις χιλιάδες υποθέσεις μη αναγνώρισης παιδιών από τους πατεράδες τους, που στοιβάζονται στα γραφεία δικηγόρων Οικογενειακού Δικαίου του Βόλου.
Το φτωχότερο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας
Η οικονομική κρίση επιδεινώνει τις δύσκολες συνθήκες ζωής των μονογονεϊκών οικογενειών, που έχουν να αντιμετωπίσουν, εκτός από την ανεπάρκεια της κοινωνικής πολιτικής, τον υψηλό δείκτη ανεργίας. Κοινωνικά παντοπωλεία, κοινωνικά ιατρεία και δίκτυα αλληλεγγύης αναπληρώνουν όπως όπως την απουσία της Πολιτείας.
Συγκατοικώντας συνήθως με τους παππούδες, οι μόνες μητέρες εναλλάσσουν την εργασιακή τους κατάσταση μεταξύ μερικής απασχόλησης και ανεργίας. Σταθερή είναι, δε, η ψυχολογική τους κατάσταση: ανασφάλεια. Σύμφωνα με την τελευταία Έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για τις Συνθήκες Διαβίωσης στην χώρα μας (Ιανουάριος 2013) ο πληθυσμός που απειλείται από την φτώχεια είναι κυρίως μονογονεϊκά νοικοκυριά με τουλάχιστον ένα εξαρτώμενο παιδί και οι γυναίκες.
Συγκεκριμένα, ο δείκτης της φτώχειας για τις μονογονεϊκές οικογένειες εκτινάχθηκε από το 33,4% το 2010 στο 43,2% το 2011, ενώ για τις γυναίκες ανήλθε από το 16,8% το 2010 στο 23,5% το 2011.
Η κ. Παραπαρέκη κάνει λόγο για την αποσπασματικότητα και αναποτελεσματικότητα των κρατικών προγραμμάτων απασχόλησης, που λειτουργούν παροδικά ως «ενέσεις» και απέχουν κατά πολύ από το να παρέχουν σοβαρές λύσεις με μόνιμο χαρακτήρα.
«Τα προγράμματα του Κράτους πάντα έτρεχαν για μερικούς μήνες, για να καλυφτεί το ποσοστό της ανεργίας και μετά διακόπτονταν. Τις παίρνουν για δουλειά δήθεν για 6 μήνες, χάνουν την κάρτα ανεργίας, στο μεταξύ βγάζουν αυτοί το ποσοστό ανεργίας, και μετά τις διώχνουν και δεν τις παίρνει κανένας», λέει.
Χάνουν ευκαιρίες
Δεν παραλείπει να αναφερθεί στη μηδενική εκδήλωση ενδιαφέροντος των γυναικών μονογονέων για το νέο πρόγραμμα επιδότησης για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα του ΕΣΠΑ.
«Δεν υπάρχει επαρκής ενημέρωση», σχολιάζει. Ακόμα κι αυτές που ενημερώνονται, όμως, διστάζουν απίστευτα. «Δυσκολεύομαι να τις πείσω. Φοβούνται μην χάσουν τις κάρτες ανεργίας του ΟΑΕΔ. Φοβούνται να ρισκάρουν. Εκεί που θα πάνε να γίνουν καθαρίστριες χωρίς ένσημα, ας ανοίξουν ένα συνεργείο καθαριότητας, ένα γραφείο διαχείρισης. Πρέπει να καταλάβουν, ότι μέσα στο σπίτι δεν μπορούν να πετύχουν τίποτα. Πρέπει να βγουν από το σπίτι, να γνωρίσουν κόσμο, να δικτυωθούν. Θα έπρεπε να μην τις χωράει ο τόπος! Πώς να σκεφτείς δημιουργικά από τον καναπέ;» αναρωτιέται.
Την κ. Παραπαρέκη επιβεβαιώνει και συμπληρώνει ο Σύμβουλος Επιχειρήσεων της Synergy κ. Νίκος Κατσαρός, σύμφωνα με τον οποίο μόνο 3 αιτήσεις κατατέθηκαν από μητέρες ΜΓΟ στον Βόλο, ενώ οι γυναίκες μονογονείς που απευθύνθηκαν δεν ξεπέρασαν τις 6.
«Το κύριο κόλλημα των γυναικών αυτών προέρχεται από την αδυναμία τους να δώσουν προκαταβολή. Μπορεί το πρόγραμμα αυτό να επιδοτείται 100% από το ΕΣΠΑ, το Κράτος όμως ζητάει ένα κεφάλαιο 5.000 ευρώ για να ξεκινήσει κανείς. Που να τα βρουν τα χρήματα οι άνεργοι; Δηλαδή, το Κράτος δημιουργεί προγράμματα για να βοηθήσει τους ανέργους, οι οποίοι στην ουσία αποκλείονται εκ των προτέρων», παρατηρεί.
Σημειώνεται, ότι η υποβολή αιτήσεων για το εν λόγω πρόγραμμα (που επιδοτεί με 32.000 ευρώ τις γυναίκες επιχειρηματίες, καλύπτοντας όλες τις λειτουργικές δαπάνες, για μέγιστο διάστημα 18 μηνών) πήρε παράταση μέχρι τις 5 Απριλίου.
Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο: 2421 400 760 ή στην διεύθυνση: Ελ. Βενιζέλου 13, Βόλος.
Εκκληση για συσπείρωση
Παρατηρεί με θλίψη ότι οι γυναίκες μονογονείς δεν γνωρίζουν τα δικαιώματά τους. Θα έπρεπε να δείχνουν μεγαλύτερη αλληλεγγύη και εντονότερο ενδιαφέρον για συλλογική δράση. «Πρέπει να καταλάβουν, ότι το πρόβλημα δεν λύνεται δίνοντας τρόφιμα και χρήματα. Πρέπει να καταλάβουν, ότι πρέπει να μπουν ισχυροί νόμοι που να μην μπορεί κανείς να τους κουνήσει. Πρέπει να κινητοποιηθούν σήμερα, για τα γηρατειά τους, για το μέλλον των παιδιών τους.
Καμιά γυναίκα δεν μπορεί να φανταστεί ότι ο πετυχημένος γάμος της σήμερα, που επένδυσε τα πάντα σ’ αυτόν, μπορεί κάποια στιγμή να τελειώσει. Εγώ δεν μπορούσα ποτέ μου να φανταστώ ότι θα πάρω διαζύγιο. Ξέρω πόσες μορφωμένες γυναίκες, που βρέθηκαν ξαφνικά με παιδιά μόνες τους, χωρίς δουλειά. Και τώρα με την κρίση και στα επόμενα χρόνια, θα δημιουργούνται ολοένα και περισσότερες μονογονεϊκές οικογένειες χωρίς καν να το ξέρουν. Θα φεύγουν οι άντρες για το εξωτερικό όπως παλιά και δεν θα γυρίζουν…
Γι’ αυτό θα έπρεπε οι γυναίκες να συμμετέχουν πιο ενεργά», καταλήγει. Στα 60 της χρόνια, η κ. Παραπαρέκη αναζητά σήμερα την επόμενη δυναμική αντικαταστάτρια. Εν τω μεταξύ, είναι πολύ μακριά από το να ελαττώσει ρυθμούς, σχεδιάζοντας ήδη τις επόμενες δράσεις του Συλλόγου: Μεταξύ άλλων, αίτημα για κοινωνικά τιμολόγια από την ΔΕΥΑΜΒ και τη ΔΕΗ, ή ακόμη για ειδικές εκπτώσεις από σουπερμάρκετ και άλλες επιχειρήσεις.
Σημειώνεται, ότι στη Μαγνησία σήμερα μόνο 172 ΜΓΟ είναι καταγεγραμμένες στα αρχεία της Πρόνοιας. Νούμερο καθόλου αντιπροσωπευτικό, σύμφωνα με την Αναπληρώτρια Προϊσταμένη του Τμήματος Κοινωνικής Προστασίας κ. Κατερίνα Βούλγαρη, αλλά και την κ. Παραπαρέκη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της οποίας ο αριθμός κυμαίνεται μεταξύ 1.500 και 2.000.
Όσοι ενδιαφέρονται να επικοινωνήσουν με τον Σύλλογο Μονογονεϊκών Οικογενειών και Απροστάτευτων ατόμων Βόλου, ας τηλεφωνήσουν στο 6948736652 ή 2421080802.
