Παράδοση πολλών ετών αποτελεί για την περιοχή των Σταγιατών η γιορτή λουκάνικου που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 28 Ιουλίου και αναμένεται να προσελκύσει το ενδιαφέρον δεκάδων φίλων των πατροπαράδοτων γεύσεων.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη εκδήλωση η Διεύθυνση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών του ΔΟΕΠΑΠ – ΔΗΠΕΘΕ Δήμου Βόλου με τη συνδρομή της Ανεξάρτητης Πηλιορείτικης Ομάδας Δράσης «Α.Π.Ο.ΔΡΑΣΗΣ» οργανώνει σχετική εκδήλωση με την προβολή του ντοκιμαντέρ «Όταν δέναν τα σκυλιά με τα λουκάνικα. Η παρασκευή λουκάνικου στις Σταγιάτες».
Η ταινία περιλαμβάνει συνέντευξη του παλαίμαχου παραγωγού λουκάνικου Γιώργου Στράκα και θα προβληθεί στις 9.00 μ.μ. στην αυλή της πρώην οικίας Παπαθεολόγου, που πρόσφατα ξεκίνησε τη λειτουργία της ως «Κοινοτικό Κέντρο Παράδοσης και Πολιτισμού», φιλοξενώντας διάφορες δράσεις σχετικές με την οικολογία, την ποιότητα ζωής, τον πολιτισμό και την πολιτιστική κληρονομιά.
Για την παραγωγή της η Διεύθυνση Αρχείων, Μουσείων και Βιβλιοθηκών συνεργάστηκε με το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Επικοινωνίας και Οπτικοακουστικής Τεκμηρίωσης του Τμήματος Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στο πλαίσιο του προγράμματος «Θαλής» – DeMuCiV, Σχεδιάζοντας το Μουσείο της Πόλης του Βόλου.
Η γιορτή Λουκάνικου, που πραγματοποιείται για περισσότερο από μία δεκαετία, θα συνεχισθεί στην κεντρική πλατεία με μουσική βραδιά η οποία διοργανώνεται από την Τοπική Κοινότητα σε συνεργασία με τον Εκπολιτιστικό Σύλλογο «Άγ. Σεραφείμ». Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ρεμπέτικα και σμυρνέικα τραγούδια από τους: Αποστόλη Γιαννιό (τραγούδι, μπουζούκι), Δημήτρη Γούλια (τραγούδι, κιθάρα), Στράτο Μεγκέ (τραγούδι, κρουστά) και Θανάση Δραγάνη (ούτι, μπαγλαμάς).
Σχεδόν όλο το χωριό ασχολούνταν με την παραγωγή λουκάνικου και κυρίως οι οικογένειες των Βουρλογιάννη, Καρακαστανιά, Καβούρα, Κορώνη, Ματή και Στράκα. Η τελευταία συνεχίζει έως σήμερα την παράδοση στην παραγωγή σταγιατιώτικου λουκάνικου και στηρίζει κάθε προσπάθεια ανάδειξης της τοπικής αυτής παράδοσης.
Στο πλαίσιο αυτό η οικογένεια Στράκα δώρισε κάποια αντικείμενα, που χρησιμοποιούνταν παλιότερα στην παραγωγή λουκάνικου: όπως το κανονάκι (γέμιζε με ψιλοκομμένο κρέας, το οποίο προωθούνταν με δύναμη στο έντερο επιταχύνοντας κατά πολύ τη διαδικασία γεμίσματος) και η κρεατομηχανή (αντικατέστησε το κοπιαστικό κι επίμονο κόψιμο του κρέατος με το συνεχές χτύπημα με αιχμηρό εργαλείο σε μια ξύλινη επιφάνεια).
Τα παραπάνω εργαλεία, όπως επίσης παλιές φωτογραφίες του χωριού, έπιπλα και αντικείμενα από την οικία του φωτογράφου Δημήτρη Λέτσιου που δωρήθηκαν στο πρώην ΔΗ.Κ.Ι., καθώς κι ενημερωτικό υλικό για σύγχρονες δράσεις των κατοίκων στεγάζονται στο «Κοινοτικό Κέντρο Παράδοσης και Πολιτισμού», στην πρώην οικία Παπαθεολόγου. Πρόκειται για κτήριο που βρίσκεται ακριβώς κάτω από την κεντρική πλατεία και κτίστηκε στο β΄ μισό του 19ου αιώνα.
Ο αρχικός ιδιοκτήτης Θεολόγος Παπαθεολόγου ήταν αμπελουργός και παράλληλα ψάλτης. Είχε στενή γνωριμία με τους ζωγράφους που αγιογραφούσαν στην περιοχή και σ’ αυτή τη σχέση οφείλεται και η ζωγραφιά, που κοσμούσε την οροφή στο μεγάλο δωμάτιο του επάνω ορόφου. Ήταν τέτοια η εντύπωση που προκαλούσε η οροφογραφία, που στη μνήμη των κατοίκων του χωριού έχει -λανθασμένα- αποτυπωθεί πως ήταν έργο του Θεόφιλου.
Μετά το θάνατο της Αφροδίτης Παπαθεολόγου, το σπίτι πέρασε ως κληρονομιά στις ανιψιές της, Αριστούλα Τσουκανάκη – Κίτσου (κόρη της Όλγας) και Ιωάννα Παπαθεολόγου-Σκοτ (κόρη του Γεωργίου). Τη δεκαετία του 1980 το μερίδιο της Αριστούλας πωλήθηκε στον κ. Συμεών Ξενίτη. Τον Ιανουάριο του 2002, και μετά από μακροχρόνιες προσπάθειες της κοινότητας Σταγιατών, ο Δήμος Πορταριάς αγόρασε το κτήριο, για να καλύψει διάφορες ανάγκες των κατοίκων (αγροτικό ιατρείο, έδρα ταχυδρομικού διανομέα, γραφεία τοπικού συλλόγου κ.ά).
Το κλείσιμο του σχολείου Σταγιατών, άλλαξε τα σχέδια του Δήμου Πορταριάς και το ανακαινισμένο κτήριο εγκαινιάστηκε στις 10 Νοεμβρίου 2009 με σκοπό τη χρήση του, ως χώρος διάσωσης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς του χωριού.
