Στο Δήμο Νοτίου Πηλίου και πιο συγκεκριμένα στον Αγιο Γεώργιο Νηλείας πραγματοποιείται η συνεδρίαση της Επιτροπής της Κ.Ε.Δ.Ε. Ορεινών Περιοχών. Σήμερα έγινε η επίσημη έναρξη της συνεδρίασης με τον Αν. Υπουργό Εσωτερικών κ. Στέλιο Πέτσα να δίνει το παρών αλλά και να ακούει τα φλέγοντα ζητήματα που απασχολούν τους δήμους.
Κηρύσσοντας την έναρξη των εργασιών της Επιτροπής Ορεινών Δήμων της ΚΕΔΕ, ο κ. Πέτσας αναγνώρισε το μείζον πρόβλημα της ερημοποίησης των ορεινών περιοχών και τόνισε ότι είναι στην καρδιά της πολιτικής της Κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη ένα σχέδιο για την ορεινότητα συνολικά και όχι αποσπασματικές λύσεις για τα προβλήματα που τα τελευταία χρόνια δεν έχουν αποδώσει αποτελέσματα. «Το κράτος χρειάζεται να παρέμβει με δραστικό τρόπο ώστε να μπει φρένο στην απομείωση του πληθυσμού των ορεινών δήμων και αν είναι δυνατό να αναστραφεί το φαινόμενο», είπε.
Σε αυτό το πλαίσιο, ανακοίνωσε ότι πρόταση δική του είναι η δημιουργία ενός «κουμπαρά» στον οποίο θα συγκεντρώνονται πόροι από διαφορετικά χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το «Αντώνης Τρίστης», οι οποίοι θα διατίθενται στοχευμένα στους ορεινούς δήμους.
Ο Αν. Υπουργός Εσωτερικών τόνισε ότι μέχρι την εκπόνηση του σχεδίου ορεινότητας, που θα αντιμετωπίζει συνολικά τα προβλήματα των ορεινών δήμων, η Κυβέρνηση αναλαμβάνει μια σειρά από πρωτοβουλίες για την ικανοποίηση αιτημάτων των δημάρχων που θα έχουν να κάνουν με τις ελλείψεις προσωπικού που θα καλυφθούν μέσω του διαγωνισμού 13Κ, με τη θέσπιση κονδυλίου μόνο για τους ορεινούς δήμους για την αντιμετώπιση προβλημάτων κατά τη διάρκεια του χειμώνα, με την αύξηση κατά 120 εκατ. ευρώ για τους ΚΑΠ, για την υλοποίηση του προγράμματος «Αργος» για τα αδέσποτα και τέλος, για την χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα του οδικού δικτύου.
Από την πλευρά του, ο Σωκράτης Κεφαλογιάννης, Δήμαρχος Ανωγείων και Πρόεδρος της Επιτροπής Ορεινών περιοχών της ΚΕΔΕ επεσήμανε πως η Ελλάδα καταλαμβάνεται στο 70% από ορεινούς όγκους όγκους και έχει εντοπιστεί και έχει διαπιστωθεί πρόθεση νομοθεσία για ορεινή Ελλάδα.
«Οι μικροί ορεινοί δήμοι χρήζουν βοήθειας και σκοπός είναι να παραθέσουν μία δέσμη μέτρων και δράσεων που θα ενισχύσουν τη λειτουργία των ΟΤΑ των μικρών ορεινών δήμων προς όφελος των ίδιων των πολιτών» τόνισε και συνέχισε «Η τελευταία απογραφή ήταν αποκαρδιωτική. Το κύμα μείωσης των κατοίκων ήταν από τα υψηλότερα ποσοστά για τις ορεινές περιοχές, που κρατούν μετερίζια σε ένα πρόβλημα που αφορά και την κλιματική αλλαγή».
Στη συνεδρίαση τον λόγο πήρε και ο Κοινοβουλευτικός Εκπρόσωπος της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτής Μαγνησίας, κ. Χρήστος Μπουκώρος που ανέφερε χαρακτηριστικά πως «Η ορεινότητα και η νησιωτικότητα είναι τα χαρακτηριστικά της χώρας μας που συναντώνται περισσότερο από οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη». Ενώ συνέχισε πως σε σχέση με το παρελθόν ο πληθυσμός των ορεινών περιοχών έχει μειωθεί σημαντικά και ότι η πολιτεία οφείλει να κρατήσει ζωντανή την ορεινή ζώνη.
«Χρειάζονται ευρύτερες πολιτικές ενίσχυσης, γιατί το κόστος διαβίωσης, το κόστος λειτουργίας και παραγωγής στις ορεινές περιοχές είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο σε σχέση με τις παράκτιες περιοχές. Να το παλέψουμε σε επίπεδο συνολικού κυβερνητικού έργου για στήριξη τοπικών κοινωνιών και τοπικής παραγωγής. Η στήριξη των δήμων από μόνη της δεν επαρκεί» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Νωρίτερα, με αφορμή και τη Συνεδρίαση, ο Δήμαρχος Νοτίου Πηλίου απέστειλε επιστολή – υπόμνημα του ∆ήμου προς το Προεδρείο Επιτροπής Ορεινών Περιοχών Κ.Ε.∆.Ε., παρουσιάζοντας τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ορεινοί ΟΤΑ σε σχέση με τους αστικούς.
Συγκεκριμένα:
1) Είναι γνωστό ότι, οι ορεινοί Δήμοι αντιμετωπίζουν σοβαρά και ειδικά προβλήματα που οφείλονται τόσο στις ιδιαίτερες περιστάσεις που τους συνοδεύουν όσο και στην μειωμένη αρωγή που λαμβάνουν από τα κέντρα εξουσίας, ειδικά μάλιστα σε σύγκριση με τους αστικούς Δήμους. Ακριβώς για τους λόγους αυτούς για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που συνοδεύουν το πλείστο μέρος των Δήμων, όπως ακριβώς και τον Δήμο Νοτίου Πηλίου, εκτάσεως 369,36 τετρ.χλμ., θα πρέπει να διαμορφωθούν συγκεκριμένες εφαρμόσιμες πολιτικές, ένα συγκεκριμένο και ειδικό πλαίσιο λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που διακρίνουν τις ορεινές περιοχές στην Ελλάδα.
2) Κατεξοχήν πρόβλημα που αφορά το σύνολο των Ορεινών Δήμων είναι το ζήτημα της ελλείψεως του αναγκαίου υπαλληλικού προσωπικού. Eνώ δηλαδή αυξάνονται διαρκώς οι αρμοδιότητες και οι ευθύνες των Δήμων, δεν συμβαίνει το ίδιο ούτε με τους πόρους, ούτε και με το προσωπικό τους.
Ειδικότερα όταν αυτό μειώνεται διαρκώς, τόσο εξαιτίας των αποχωρήσεων λόγω συνταξιοδότησης χωρίς αναπλήρωση του από νέους, όσο και λόγω του καθεστώτος της κινητικότητας σε όλο το Δημόσιο Τομέα, καθίσταται δυσχερής η οποιαδήποτε προσπάθεια ανάπτυξης, υλοποίησης νέων έργων και επενδύσεων, αντιμετώπιση ήδη υφιστάμενων προβλημάτων αλλά και εξυπηρέτηση των Δημοτών, οι ανάγκες και τα προβλήματα των οποίων ευλόγως είναι πολλά και καθημερινά – χρήζοντας όμως άμεσης αντιμετώπισης.
Κινητικότητα υπαλλήλων
3) Σύμφωνα με τη νομοθεσία, η κινητικότητα έχει αμιγώς εθελούσιο χαρακτήρα για τους εργαζομένους. Θεωρείται δικαίωμα και στη λογική αυτή δίνεται η δυνατότητα στους υπαλλήλους να υποβάλουν αιτήσεις με ελάχιστες προϋποθέσεις, όπως η συμπλήρωση διετίας από το διορισμό τους ή προηγούμενη μετάταξη.
Για τη μετακίνηση του υπαλλήλου μάλιστα δεν απαιτείται, πάντα και σε όλες τις περιπτώσεις, η σύμπραξη του φορέα προέλευσης, ενώ στους λιγοστούς περιορισμούς που τίθενται είναι ο φορέας προέλευσης να έχει καλυμμένο το 65% των οργανικών θέσεων προκειμένου να προχωρήσουν μετατάξεις ή αποσπάσεις και αυτό για να μην αποψιλωθούν εντελώς διευθύνσεις και τμήματα σε φορείς, οι οποίοι δε θεωρούνται ελκυστικοί είτε λόγω της φύσης της δουλειάς ή της περιοχής στην οποία εδρεύουν.
Συνεπώς για να αντιμετωπιστεί το εν λόγω πρόβλημα, οι μικροί πληθυσμιακά Δήμοι, όπως είναι όλοι οι ορεινοί Δήμοι, θα πρέπει να είναι μόνο φορείς υποδοχής υπαλλήλων στο πρόγραμμα κινητικότητας. Η λογική που ακολουθείται έως και σήμερα, να προσλαμβάνεται δηλαδή μόνιμος υπάλληλος σε μικρό περιφερειακό Δήμο και να αφήνει, μόλις «κλειδώνει» τη μονιμότητα, τη θέση κενή για άλλη κεντρικότερη Υπηρεσία ή αστικό Δήμο, συμβάλλει στη διαιώνιση του σημαντικού αυτού προβλήματος της υποστελέχωσης των ορεινών Δήμων.
Συγκεκριμένα ως προς την κινητικότητα ο Δήμος Νοτίου Πηλίου συντάσσεται με την θέση της ΚΕΔΕ και συγκεκριμένα
- Να επιτρέπεται κινητικότητα προσωπικού μόνον εντός φορέων του ίδιου βαθμού αυτοδιοίκησης, δηλ. από Δήμο σε Δήμο.
- Η κινητικότητα να εφαρμόζεται μόνον όταν υπάρχουν σοβαροί λόγοι (υγείας, ανάγκη συνένωσης οικογενειών).
- Να απαιτείται, πάντα, η σύμφωνη γνώμη του Δημάρχου, για να μπορεί να μετακινηθεί κάποιος εργαζόμενος σε άλλο Δήμο.
Ιδιαίτερα κρίσιμη κρίνεται και η λύση της μοριοδότησης της εντοπιότητας στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ για τους ορεινούς και απομακρυσμένους Δήμους. Συγκεκριμένα, η μοριοδότηση με έναν ικανοποιητικό αριθμό μονάδων θα σημάνει τη δημιουργία ενός σημαντικού κινήτρου για την επιλογή των ορεινών Δήμων ως τόπων εργασίας, συμβάλλοντας άμεσα τόσο στη μείωση της κινητικότητας από τους ορεινούς Δήμους στα αστικά κέντρα όσο και στην επαύξηση των τοπικών πληθυσμών με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται για τις τοπικές οικονομίες των Δήμων και όχι μόνο.
Ελλιπής χρηματοδότηση
4) Εξίσου σημαντικά είναι και τα προβλήματα που αφορούν τους πόρους που λαμβάνουν οι ορεινοί Δήμοι για την κάλυψη των αναγκών τους, πόροι που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι αρκετοί για να καλύψουν ούτε τις βασικές ανάγκες. Η τεχνική και οικονομική υποστήριξη των ορεινών Δήμων θα πρέπει συνεπώς να είναι συνεχής τόσο στον τομέα της οργανωτικής συγκρότησης και βελτίωσης της εσωτερικής τους λειτουργίας όσο και στον τομέα της βελτίωσης των υποδομών τους, ώστε όλοι οι ορεινοί Δήμοι να έχουν αποκτήσει -έστω- ένα ελάχιστο επίπεδο διοικητικής και κοινωνικής υποδομής.
Σημειώνεται επ’ αυτού ότι οι ορεινοί Δήμοι είναι επιφορτισμένοι μεταξύ άλλων με την κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία:
1) Συστημάτων ύδρευσης, αποχέτευσης και άρδευσης
2) Αντιπλημμυρικών και εγγειοβελτιωτικών έργων
3) Έργων δημοτικής και κοινοτικής οδοποιίας, πλατειών, γεφυρών
4) Έργων ηλεκτροφωτισμού των κοινόχρηστων χώρων
5) Καθαριότητα του συνόλου των Δημοτικών χώρων
6) Πολιτιστικών και πνευματικών κέντρων κ.ο.κ.
5) Γίνεται επομένως αντιληπτό ότι οι ανάγκες, όπως συμβαίνει σε όλους τους Δήμους, είναι πολλές.
Πολλώ μάλλον δε όταν οι ανάγκες αυτές αφορούν στους ορεινούς Δήμους, όπου λόγω των διάφορων ιδιαιτεροτήτων τους η εξυπηρέτηση καθίσταται δυσχερής και η ανάγκη για οικονομική ενίσχυση ακόμα μεγαλύτερη.
Ανακατανομή των ΚΑΠ
6) Ο Δήμος Νοτίου Πηλίου συγκεκριμένα, με την τεράστια γεωγραφική έκταση αποτελείται από 52 χωριά με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλες ανάγκες τόσο υλικοτεχνικής φύσεως όσο και οικονομικής υποστήριξης για τη συντήρηση των δρόμων. Παρόλο αυτά τα έσοδα του Δήμου Νοτίου Πηλίου και συγκεκριμένα οι πόροι που προέρχονται από τον κεντρικό κρατικό προϋπολογισμό υπό την μορφή των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (Κ.Α.Π) είναι πενιχρά, ιδιαίτερα σε σύγκριση με τις πραγματικές και υφιστάμενες ανάγκες.
7) Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στον Δήμο Νοτίου Πηλίου τα έσοδα που προέρχονται από τους Κ.Α.Π ανέρχονται μόλις στα 110.000 ευρώ, ενώ η μισθοδοσία του προσωπικού ανέρχεται στις 210.000 ευρώ, διαφορά που καταδεικνύει ακριβώς την τεράστια υποχρηματοδότηση του Δήμου Νοτίου Πηλίου αλλά και των ορεινών Δήμων εν γένει.
8) Πάγια θέση του Δήμου Νοτίου Πηλίου είναι πως θα πρέπει να γίνει άμεσα ανακατανομή των Κ.Α.Π και να αποδίδονται με βάση την γεωγραφική έκταση των Ο.Τ.Α και με άλλα ειδικότερα κριτήρια και όχι με βάση το πληθυσμιακό μέγεθος και μόνο. Συγκεκριμένα, περιφερειακοί Δήμοι με μεγάλη γεωγραφική έκταση επωμίζονται υπέρογκο ενεργειακό κόστος και για αυτό η ανακατανομή των Κ.Α.Π. θα πρέπει να γίνεται με κριτήρια αντικειμενικά όπως το συνολικό μήκος του δημοτικού και αγροτικού οδικού δικτύου προς συντήρηση, τις υποδομές ύδρευσης, τον αριθμό αντλιοστασίων, τη γεωγραφική έκταση και όπως προαναφέρθηκε την κάλυψη κατ’ ελάχιστο του κόστους μισθοδοσίας των υπαλλήλων.
Αύξηση της ΣΑΤΑ
9) Αντίστοιχα προβλήματα υφίστανται και για τη χρηματοδότηση της Συλλογικής Απόφασης Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Σ.Α.Τ.Α). Σύμφωνα, με την κείμενη νομοθεσία πόρος για την χρηματοδότηση της Σ.Α.Τ.Α είναι ποσοστό 20% από τις συνολικές ετήσιες εισπράξεις του φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων, αποτελεί δε κεντρικό αυτοτελή πόρο των Δήμων.
10) Επ’ αυτού σημειώνεται ότι στον Δήμο Νοτίου Πηλίου αποδίδεται ετησίως το ποσό των 230.000 ευρώ, ενώ οι πέντε πρώην Καποδιστριακοί Δήμοι, που συνενώθηκαν και συναποτελούν πλέον τον Δήμο Νοτίου Πηλίου, λάμβαναν χρηματοδότηση 1,5 εκατομμύριο ευρώ. Η διαφορά αυτή είναι τεράστια και τα προβλήματα έχουν μεγεθυνθεί δεδομένου ότι οι ανάγκες των πρώην Δήμων που συνενώθηκαν παρέμειναν οι ίδιες, ενώ παράλληλα η οικονομική ενίσχυση μειώθηκε σε μεγάλο βαθμό.
11) Αντίστοιχα, ελάχιστη και πενιχρή σε σχέση με τις υφιστάμενες ανάγκες είναι και η Σ.Α.Τ.Α. που αποδίδεται για τα σχολικά κτήρια που ανέρχεται ετησίως μόλις στις 23.000 ευρώ για 20 Σχολικές Μονάδες . Πρόκειται για ένα ποσό, το οποίο επ’ ουδενί δεν επαρκεί για τις παρεμβάσεις που απαιτούνται κάθε χρόνο στα σχολικά κτήρια του Δήμου Νοτίου Πηλίου.
12) Όσον αφορά τον ΕΝΦΙΑ, πάγια πρόταση του Δήμου Νοτίου Πηλίου είναι ότι το 50%, τουλάχιστον, θα πρέπει να περιέρχεται στους Δήμους για να επιστρέφεται ανταποδοτικά μέσω διάφορων έργων στους δημότες. Ο ΕΝΦΙΑ αποτελεί έναν, κατ’ αρχήν, δημοτικό φόρο στο σύνολο των Ευρωπαϊκών χωρών και δεν μπορεί να μην ισχύει το ίδιο και στη δική μας χώρα. Υπήρξε άλλωστε και Κυβερνητική δέσμευση επ’ αυτού.
Ουσιαστική ενίσχυση για την Πολιτική Προστασία
13) Ένα άλλο ζήτημα αφορά στο ειδικό κονδύλι και σε μια γενναία χρηματοδότηση που πρέπει να δίνεται για την Πολιτική Προστασία των ορεινών Δήμων. Ο Δήμος Νοτίου Πηλίου έχει καταθέσει πρόταση και τεχνικό δελτίο προς τις αρμόδιες Αρχές για την ενίσχυση του Δήμου με μηχανήματα έργου και πυροπροστασίας για τους θερινούς μήνες.
14) Επιπλέον, δεδομένων των μειωμένων κρατικών πόρων που αποδίδονται στους ορεινούς Δήμους, όπως ήδη έχει αναφερθεί, απαραίτητη κρίνεται η επιδότηση και εφαρμογή ειδικών τουριστικών προγραμμάτων που θα προσελκύσουν κόσμο σε Δήμους που τείνουν να ερημοποιηθούν δεδομένων των προβλημάτων, ενισχύοντας ταυτόχρονα την τοπική οικονομία, συμβάλλοντας κατ ́ αυτόν τον τρόπο στην τοπική ανάπτυξη.
15) Κατόπιν όλων τούτων κρίνεται επιτακτική η ανάγκη της ουσιαστικής χρηματοδότησης των ορεινών περιοχών από την Πολιτεία και πιο άμεσα γίνεται με τη θεσμοθέτηση απαραίτητων διαδικασιών και όρων, προκειμένου οι Δήμοι με αυτές τις ιδιαιτερότητες και δυσκολίες να ανταπεξέλθουν και επιβιώσουν.
