Πρέπει επειγόντως να ενεργοποιήσουμε μηχανισμούς πολιτικής αυτοκάθαρσης
Με τη χθεσινή άκρως πολιτική συνέντευξη στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ της Κυριακής ο υποψήφιος βουλευτής του ΠΑΣΟΚ και πρώην Νομάρχης Μαγνησίας Απόστολος Παπατόλιας δίνει τη δική του οπτική στις πολιτικές εξελίξεις και κυρίως στους λόγους και τις αιτίες της κρίσης του ΠΑΣΟΚ.
Στο λόγο του κυριαρχεί η ανάγκη της αυτοκριτικής και της ριζικής ανανέωσης του πολιτικού συστήματος.Από τους πρώτους στην Ελλάδα που στήριξαν την επιλογή Ε. Βενιζέλου, αναζητά μια πιο προοδευτική φυσιογνωμία για το ΠΑΣΟΚ, νέα ιδεολογική ταυτότητα και νέες πολιτικές συμμαχίες.Απαιτείται γενναία αυτοκριτική στάση απέναντι στα διαλυτικά φαινόμενα του παρελθόντος, τονίζει ο κ. Παπατόλιας και προσθέτει ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αναγνωρίσει με ειλικρίνεια και τη χαμηλή ετοιμότητά του και τα προβληματικά συστατικά της συνταγής του Μνημονίου.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ στη ΒΑΣΩ ΣΑΜΑΚΟΒΛΗ
Το ΠΑΣΟΚ σήμερα αντιμετωπίζει υπαρξιακό πολιτικό πρόβλημα. Με ανακοίνωσή σας το 2007 στηρίξατε ανοιχτά τον ομότεχνό σας Συνταγματολόγο Ε. Βενιζέλο και κατηγορηθήκατε ότι κάνατε τη Νομαρχία εκλογικό κέντρο Βενιζέλου. Στόχος σας είναι να συσπειρώσετε γύρω σας το Βενιζελικό στρατόπεδο ή να μετέχετε σε μια ευρύτερη προσπάθεια ιδεολογικού επαναπροσδιορισμού στο ΠΑΣΟΚ;
Το 2007 είχα στηρίξει το Βαγγέλη Βενιζέλο, εκτιμώντας ότι η ηγετική του προσωπικότητα πρόσφερε διέξοδο απέναντι στον ανεύθυνο και καταστροφικό δεξιό λαϊκισμό του Κώστα Καραμανλή. Σήμερα, στηρίζω ξανά, με όλες μου τις δυνάμεις, το Βαγγέλη Βενιζέλο. Η παρουσία του στο τιμόνι του ΠΑΣΟΚ εγγυάται την ελπιδοφόρα προοπτική της παράταξης και εμπνέει την προσδοκία για την επεξεργασία ενός Σχεδίου Προοδευτικής Διακυβέρνησης της χώρας. Για να αποκατασταθεί όμως το βαθύ ρήγμα με την κοινωνία, απαιτούνται πρώτον, γενναία αυτοκριτική στάση απέναντι στα διαλυτικά φαινόμενα που συνδέθηκαν με την πολύχρονη κυβερνητική μας παρουσία και δεύτερον, νέα ιδεολογική ταυτότητα και νέο πλαίσιο κοινωνικών και πολιτικών συμμαχιών, που θα σηματοδοτήσουν τη ριζική ανανέωση της φυσιογνωμίας μας.
Κυρίαρχο πολιτικό ζήτημα στη συνείδηση των ψηφοφόρων είναι η διαφάνεια, το μαύρο χρήμα, η εξυγίανση της πολιτικής ζωής. Ποια είναι η ευθύνη του ΠΑΣΟΚ και των άλλων κομμάτων για τα αρρωστημένα αυτά φαινόμενα;
Υπάρχει σήμερα ένα εντονότατο αίσθημα αδικίας στους πολίτες, αφού ούτε κάθαρση υπήρξε ούτε συστηματική προσπάθεια εξυγίανσης σε φαινόμενα κακοδιαχείρισης, διαφθοράς και διακίνησης «μαύρου χρήματος». Αυτή η αίσθηση ατιμωρησίας, σε συνδυασμό με τον φόβο να αναμετρηθούμε αυτοκριτικά με το παρελθόν μας, επιτείνει την κρίση αξιοπιστίας του ΠΑΣΟΚ. Πρέπει επειγόντως να ενεργοποιήσουμε μηχανισμούς πολιτικής αυτοκάθαρσης. Τα σημερινά κόμματα έχουν μετατραπεί σε αδιαφανείς μηχανισμούς εκλογικής στήριξης, καθώς και σε κλειστά ολιγοπώλια διανομής αξιωμάτων και δημοσίων πόρων. Για να πειστεί η κοινωνία ότι το ΠΑΣΟΚ κάνει μια νέα αρχή, πρέπει πρώτα απ’ όλα να ξεκινήσουμε μεταρρυθμίζοντας το ίδιο το κόμμα μας. Οι οργανώσεις – ρουσφετομάγαζα και οι κομματάρχες – όργανα συμφερόντων και παραγόντων πρέπει να μπουν στο περιθώριο. Πρέπει να οδηγήσουμε τάχιστα σε μαζική αποστρατεία τους εκπροσώπους του κομματικού παρασιτισμού.
Εχετε επιμείνει πολύ στην αλλαγή του συστήματος του «πόθεν έσχες». Εσείς ο ίδιος έχετε παρουσιάσει την περιουσιακή σας κατάσταση με κάθε λεπτομέρεια στο internet. Γιατί;
Οφείλουμε να σεβαστούμε το δικαίωμα των πολιτών να γνωρίζουν με κάθε λεπτομέρεια την περιουσιακή θέση όλων των πολιτικών. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε σήμερα για τη διαφάνεια της πολιτικής ζωής. Εκτιμώ ότι τα ηθικά ζητήματα θα βαρύνουν ιδιαίτερα για την εκλογική κρίση των πολιτών. Η εμπιστοσύνη στην ηθική υπόσταση και την εντιμότητα των εκλεγμένων εκπροσώπων είναι το όπλο μας απέναντι στο «μαύρο χρήμα» και στις κατευθυνόμενες πολιτικές καριέρες. Ελπίζω το παράδειγμά μου να μιμηθούν κι άλλα πολιτικά πρόσωπα, που δηλώνουν «παρών» στις πολιτικές εξελίξεις. Μόνον έτσι θα πείσουμε ότι η πολιτική δεν είναι ένα επικερδές επάγγελμα, αλλά χρέος βαρύ και άσκηση ανιδιοτέλειας με γνώμονα το γενικό συμφέρον.
Το ΠΑΣΟΚ υιοθέτησε και το Μνημόνιο 1 και το Μνημόνιο 2. Μπορεί όμως αυτό να είναι η ιδεολογία και η πολιτική ενός σοσιαλιστικού κόμματος;
Καμία συζήτηση για την επόμενη μέρα δεν έχει νόημα, εάν δεν προηγηθεί μία ειλικρινής προσπάθεια να αφομοιωθούν τα πικρά διδάγματα της διετίας 2009-2011. Κακά τα ψέματα. Το ΠΑΣΟΚ ήταν ανέτοιμο να διαχειριστεί τη μεγάλη αυτή τρικυμία. Το Μνημόνιο ενσωμάτωνε από τη φύση του ένα ακατάλληλο μίγμα πολιτικής για τα ελληνικά δεδομένα. Ανεξάρτητα από την πιστή ή μη εφαρμογή του, θα οδηγούσε αναπόφευκτα στο φαύλο κύκλο της ύφεσης, επιτείνοντας τις δομικές αδυναμίες του παραγωγικού και διοικητικού μας συστήματος. Μια τολμηρή αυτοκριτική οφείλει να αναγνωρίσει ότι στο Μνημόνιο συρθήκαμε καταναγκαστικά ως χώρα από το συντηρητικό συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων στην Ευρώπη, που εμπόδιζε την επικράτηση προοδευτικότερων λύσεων για το ελληνικό πρόβλημα, όπως ευρωομόλογο, ενιαία οικονομική διακυβέρνηση, τύπωμα νέου χρήματος, τροφοδότηση της ρευστότητας με μοχλό την ΕΚΤ και αναπτυξιακά πακέτα ενίσχυσης τύπου «Μάρσαλ» στις χώρες του Νότου. Η πολιτική αποδόμηση του Μνημονίου αποτελεί και τη μόνη ουσιαστική αυτοκριτική για τη διετία. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να αναγνωρίσει με ειλικρίνεια και τη χαμηλή ετοιμότητά του και τα προβληματικά συστατικά της συνταγής που του επέβαλε το συντηρητικό οικονομικό κατεστημένο.
Και το Μνημόνιο 2 στο οποίο συγκλίνουν σήμερα ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. Είναι ο μονόδρομος που οδηγεί στη συγκυβέρνηση μετά τις εκλογές;
Είναι αφελές να θεωρούμε ότι καταργήθηκαν οι διαχωριστικές γραμμές στις πολιτικές αντιμετώπισης της κρίσης. Καλλιεργείται από διάφορες πλευρές η επικίνδυνη εντύπωση ότι η προοδευτική πρόταση δεν διαφέρει θεαματικά από την πρόταση της Δεξιάς. Η υπέρβαση της κρίσης δεν είναι όμως ένας ιδεολογικά άχρωμος και πολιτικά ουδέτερος στόχος. Γι’ αυτό τάχθηκα από την πρώτη στιγμή ενάντια στην προοπτική της μετεκλογικής συγκυβέρνησης. Οι πολίτες δεν θέλουν ένα ΠΑΣΟΚ ασπόνδυλο και καθεστωτικό, που θα υποτάσσεται πειθήνια στις επιταγές της Τρόικας και θα έχει ως Εθνικό Σχέδιο το Μνημόνιο 2. Θέλουν να αλλάξει ριζικά, ορθώνοντας γραμμές άμυνας απέναντι στη μεγάλη επίθεση που δέχονται σήμερα οι κοινωνικές και πολιτικές κατακτήσεις. Θέλουν ένα ΠΑΣΟΚ που θα προτείνει προοδευτικές λύσεις για να αξιοποιήσουμε τις λιμνάζουσες αναπτυξιακές δυνατότητές μας, για να οικοδομήσουμε ένα Εθνικό Κίνημα Παραγωγής, στο οποίο θα κατανέμονται δίκαια τα βάρη και οι θυσίες στην κοινωνία.
Ολα αυτά με το ίδιο φθαρμένο και γερασμένο πολιτικό προσωπικό;
Αν η σημερινή πολιτική τάξη χρεώνεται εξ ολοκλήρου την αποτυχία της χώρας και τη διάλυση του κράτους, οι νεότεροι και πιο διορατικοί πολιτικοί οφείλουν να εγκαταλείψουν τις βολικές ψευδαισθήσεις του πολιτικού κατεστημένου. Το σημερινό πολιτικό προσωπικό που ταυτίζεται με τα αίτια της κρίσης δύσκολα μπορεί να πείσει ότι αποτελεί μέρος της λύσης… Η ριζική ανανέωσή του αποτελεί υπαρξιακό όρο για την ανάκτηση της αξιοπιστίας του πολιτικού μας συστήματος.
Για να αλλάξουν όλα αυτά πρέπει να υπάρξουν και θεσμικές αλλαγές , όπως για παράδειγμα ο αριθμός των βουλευτών;
Το σύστημα που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία και το διεθνή εξευτελισμό, πρέπει να μεταρρυθμιστεί ριζικά. Μόνο μέσα από δομικές θεσμικές αλλαγές θα βάλουμε φρένο στην παρακμή και τη συνεχή υποβάθμιση της «μετα-αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας μας», για την οποία έκανε πρόσφατα λόγο ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Η άμεση μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 200, με δραστικό περιορισμό παράλληλα του bonus των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα, καθώς και η καθιέρωση ασυμβιβάστου υπουργού και βουλευτή, με ελάχιστες εξαιρέσεις, είναι δύο μέτρα με τεράστια σημασία, που μπορούμε να προωθήσουμε με απλό νόμο και χωρίς αναθεώρηση του Συντάγματος.
Δουλέψατε στις σχετικές Επιτροπές με την Task Force για την αναδιάρθρωση της Δημόσιας Διοίκησης. Πόσο αισιόδοξοι μπορούμε να είμαστε ότι κάτι θα αλλάξει;
Η δημιουργία ενός «επιτελικού-στρατηγικού» κράτους, με Υπουργεία «στρατηγεία» και συντονισμό των επιπέδων διοίκησης, ώστε να υλοποιούνται στρατηγικοί στόχοι πολιτικής, είναι κορυφαία προτεραιότητα. Τυχόν δισταγμοί ή αναβλητικές τάσεις θέτουν σε κίνδυνο τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για να μπούμε σε τροχιά βιώσιμης ανάπτυξης. Ως Πρόεδρος της Επιτροπής για το Επιτελικό Κράτος υπέβαλα συγκεκριμένο Σχέδιο για τη μεγάλη αυτή διοικητική μεταρρύθμιση, το οποίο δυστυχώς «μπήκε στο συρτάρι»… Βλέπετε, η Τρόικα λίγο ενδιαφέρεται για δομικές μεταρρυθμίσεις και περισσότερο για απολύσεις προσωπικού. Πληρώσαμε το «λάθος» μας ως Επιτροπή να μην κάνουμε λόγο για απολύσεις… Πράξαμε όμως με γνώμονα την επιστημονική μας συνείδηση και την πολιτική μας ανεξαρτησία. Δεν μετανιώσαμε γι’ αυτό.
