ΤΟΠΙΚΑ

Μαρίζα Χατζησταματίου: Να δούμε ως πρόκληση τη νέα συνθήκη

μαρίζα-χατζησταματίου-να-δούμε-ως-πρό-130099

Η γνωστή ψυχολόγος δίνει απαντήσεις σε ερωτήματα Βολιωτών, που μένουν στο σπίτι

Με ανάμεικτα συναισθήματα και τον φόβο να κυριαρχεί αντιμετωπίζει η συντριπτική πλειονότητα την κατάσταση του κατ’ οίκον περιορισμού, λόγω της πανδημίας. Πολλά τα ερωτήματα που διατυπώνονται από πολίτες για τη νέα συνθήκη, που διαμορφώθηκε λόγω του κορονοϊού, δοκιμάζοντας, ενίοτε, τα νεύρα και τις ψυχικές αντοχές. Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ, που αφουγκράζεται την κοινωνία και γίνεται καθημερινά αποδέκτης της αγωνίας, των προβληματισμών και του ψυχολογικού φορτίου που καλούνται να επωμιστούν όσοι είδαν την καθημερινότητά τους να αλλάζει, αναζήτησε απαντήσεις στα ερωτήματα που απασχολούν τους πάντες. Τις απαντήσεις δίνει η γνωστή Βολιώτισσα ψυχολόγος Μαρίζα Χατζησταματίου, με την προτροπή της θετικής και αισιόδοξης σκέψης, ακόμη και στα δύσκολα.

Συνέντευξη στη ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Επιβαρυντική για την ψυχική υγεία η πολυήμερη κατ’ οίκον παραμονή λόγω της πανδημίας;

Αναμφισβήτητα ζούμε όλοι, μεγάλοι και μικροί, μια κατάσταση πρωτόγνωρη… Εχουμε κληθεί να παραμείνουμε σπίτια μας για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω της πανδημίας και η προσαρμογή μας στη νέα κατάσταση προκαλεί άγχος, φόβο και ανασφάλεια, καθώς έχει αλλάξει τελείως η καθημερινότητά μας.

Εύλογο, καθώς καθημερινότητα σημαίνει πρόγραμμα, ρουτίνα, συνήθεια, όσα μας δίνουν μια αίσθηση ελέγχου, ηρεμίας και ασφάλειας.

Πολλοί άνθρωποι ενόψει της μείωσης των κοινωνικών επαφών έρχονται αντιμέτωποι με δυσάρεστα συναισθήματα, προκαλείται ένα κενό στην καθημερινότητά τους και το αίσθημα μοναξιάς αυξάνεται. Να θυμάστε, ωστόσο, η διάθεσή μας εξαρτάται από εμάς τους ίδιους, είναι στο χέρι μας να τη βελτιώσουμε και να νιώσουμε όμορφα.

Παρελκόμενα της κατάστασης, που έχει προκληθεί, οι ενδοοικογενειακές εντάσεις, που βλέπουν το φως της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα;

Η αλήθεια είναι ότι όλοι ήμασταν εντελώς απροετοίμαστοι γι’ αυτήν την κατάσταση εγκλεισμού στο σπίτι.

Αναπόφευκτο πλήγμα από αυτή την περίοδο εγκλεισμού θα δεχθούν οι ανθρώπινες σχέσεις, είτε με τη μορφή της κοινωνικής απομόνωσης που μας στερεί τη συναναστροφή με αγαπημένα μας πρόσωπα, είτε με τη μορφή του εγκλεισμού που μας επιβάλλει την πολυήμερη συναναστροφή με ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμαστε μια στενή σχέση.

Η πολύωρη τριβή μεταξύ των ζευγαριών σε περιορισμένο χώρο δύναται να προκαλέσει προστριβές και να φέρει στο προσκήνιο τα προβλήματα της σχέσης τους, για τα οποία τόσο καιρό εθελοτυφλούσαν καλύπτοντάς τα με πολύωρη εργασία, κοινωνικές εξόδους, παράλληλες σχέσεις κ.λπ.

Το γενικότερο αίσθημα του φόβου που προκαλεί μια πανδημία, πολύ συχνά εκφράζεται μεταμορφωμένο σε θυμό, κάνοντας την επικοινωνία να φαντάζει αδύνατη.

Ωστόσο, τα δεδομένα αλλάζουν όταν τίθεται το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας και του υποχρεωτικού εγκλεισμού, που αυτόματα σημαίνει πως πολλοί άνθρωποι που δέχονται βία βρίσκονται απομονωμένοι με τον/την κακοποιό τους, μακριά από την οικογένεια, τους φίλους τους και ένα υποστηρικτικό πλαίσιο γι’ αυτούς. Σε αυτήν την περίπτωση η παράταση της συγκατοίκησης απαγορεύεται και το άτομο που γίνεται θύμα ενδοοικογενειακής βίας, πρέπει να καταγγείλει το περιστατικό στις αρμόδιες αρχές, ακόμα και τώρα που η χώρα μας βρίσκεται σε αυτή τη δεινή θέση.

Ποιοι είναι οι χρυσοί κανόνες για υγιείς οικογενειακές σχέσεις, ακόμη και σε αυτή τη δύσκολη για όλους περίοδο;

Απαράβατος κανόνας για υγιείς οικογενειακές σχέσεις είναι ο προσωπικός χώρος και χρόνος του κάθε μέλους της οικογένειας. Ο προσωπικός χώρος και χρόνος είναι αυτός που μας βοηθά να ανασυγκροτηθούμε και να κατανοήσουμε τον εαυτό μας και τι μας ενοχλεί.

Προσωπικός χώρος είναι και ένας μικρός χώρος σε κάποιο μέρος τους σπιτιού, όπου για κάποιο διάστημα μπορεί ο καθένας να ασχοληθεί με κάτι που επιλέγει χωρίς περισπασμούς. Επιπλέον προσωπικός χρόνος είναι η έξοδος για προμήθειες κατά μόνας, η προσωπική συνομιλία με φίλους και γενικότερα η ατομική ρουτίνα ξεχωριστή από τις κοινές ασχολίες. Είναι λοιπόν σημαντικό ο καθένας από μας να έχει τον προσωπικό του χώρο και χρόνο, όχι όμως τη στιγμή που ο/η σύντροφός μας έχει ανάγκη της στήριξής μας και της φροντίδας μας.

Παράλληλα ένα από τα θετικά του εγκλεισμού είναι ότι υπάρχει αρκετός χρόνος να έρθει ένα ζευγάρι πιο κοντά, να επικοινωνήσει βαθύτερα και ουσιαστικότερα και να επαναπροσδιορίσει τη σχέση του ως προς τις προσδοκίες του για το μέλλον. Επίσης, υπάρχει αρκετός χρόνος για την οικογένειά μας που τόσο μας λείπει στην καθημερινότητα. Στο χέρι μας είναι να τον αξιοποιήσουμε ποιοτικά, ευχάριστα και δημιουργικά, δοκιμάζοντας καινούργια πράγματα, παίζοντας με τα παιδιά, επικοινωνώντας, βλέποντας αγαπημένα βίντεο οικογενειακών στιγμών ή ταινίες, κάνοντας γυμναστική, μαγειρεύοντας όλοι μαζί και πολλά άλλα…

Αυξάνονται οι γραμμές ψυχολογικής υποστήριξης στην περιοχή, με δεκάδες Βολιώτες να δηλώνουν σε φορείς και ειδικούς ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση. Πώς αντιμετωπίζονται ο φόβος και το άγχος που προκαλεί;

Υπάρχουν άνθρωποι που εξαιτίας του εγκλεισμού στο σπίτι βιώνουν φόβο και άγχος από τις πρώτες κιόλας μέρες. Τα πάντα είναι θέμα οπτικής… αν μεμψιμοιρούμε και σκεφτόμαστε αρνητικά, βιώνουμε μιζέρια και παραμένουμε αδρανείς σωματικά και πνευματικά, είναι βέβαιο ότι θα σωματοποιήσουμε το άγχος και τον φόβο που μας προξενεί αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση του εγκλεισμού.

Αν όμως δούμε την εθελούσια παραμονή στο σπίτι ως ευκαιρία να καθαρίσουμε τελικά το σπίτι μας, να ταξινομήσουμε τους λογαριασμούς μας, να οργανώσουμε τα ντουλάπια και τις ντουλάπες μας ή να ακολουθήσουμε ένα νέο σπιτικό χόμπι και πολλά άλλα, μπορεί να μη βιώσουμε άγχος και ανασφάλεια ούτε για μια στιγμή.

Η αναγκαστική απομόνωση των ατόμων μεγάλης ηλικίας, προκειμένου να είναι προστατευμένα, μπορεί να γίνει ευχάριστη και δημιουργική, ακόμη και σε δύσκολες συνθήκες;

Η κοινωνική απομόνωση δεν σημαίνει και δεν πρέπει να σημαίνει μοναξιά για τα ηλικιωμένα άτομα της οικογένειάς μας και όχι μόνο. Χρειάζεται οι νεότεροι να προσπαθήσουμε οι ηλικιωμένοι μας να είναι όχι μόνο ασφαλείς, αλλά και χαρούμενοι. Προτείνεται να γίνονται επισκέψεις μόνο από τον/τη φροντιστή (ο/η οποίος/α τηρεί αυστηρά τους προσωπικούς κανόνες προστασίας) και η παρουσία του/της λειτουργεί υποστηρικτικά, καθώς επίσης ενισχύει το αίσθημα της ασφάλειας. Επίσης, πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ηλικιωμένους να επικοινωνούν με συγγενείς (παιδιά, εγγόνια κ.ά.) και οικεία πρόσωπα, είτε με σταθερό τηλέφωνο ή κινητό, είτε με τη χρήση οποιασδήποτε ηλεκτρονικής μορφής επικοινωνίας. Παράλληλα μπορούν να εξακολουθούν να παρακολουθούν τη θεία λειτουργία από το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση. Οι ηλικιωμένοι χρειάζεται να διαμορφώσουν κι αυτοί με τη σειρά τους μια νέα καθημερινή ρουτίνα με τη βοήθεια του φροντιστή, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες μέσα στο σπίτι όπως π.χ. τη φροντίδα του σπιτιού, το μαγείρεμα, την περιποίηση των λουλουδιών, το διάβασμα, τη φροντίδα του εαυτού.

Ποια είναι η συμβουλή σας και πού πρέπει να εστιάσουμε την προσοχή μας για να ισορροπήσουμε και να αντιμετωπίσουμε με ψύχραιμη ματιά την κατάσταση;

Είναι πολύ σημαντικό να δούμε τη νέα συνθήκη όχι ως μια επιβολή, αλλά ως μια νέα πρόκληση που θα μας οδηγήσει σε μια διαφορετική καθημερινότητα. Παράλληλα η ταύτισή μας με τους υπόλοιπους ανθρώπους που βιώνουν την ίδια ακριβώς κατάσταση με μας μπορεί να μας βοηθήσει. Η δημιουργία μιας νέας ρουτίνας προσαρμοσμένης στα νέα δεδομένα είναι απαραίτητη, ο προγραμματισμός της ημέρας και η θέσπιση νέων στόχων θα μας κάνει να νιώσουμε ασφαλείς.

Η επικοινωνία με την οικογένειά μας και τους φίλους μας (στο τηλέφωνο, με βιντεοκλήση, με μηνύματα, σε διαδικτυακές κοινότητες) και η ανταλλαγή συμβουλών με άλλα άτομα θα μας βοηθήσει να διαχειριστούμε την πλήξη και τον εκνευρισμό.

Τέλος, αν δραστηριοποιηθούμε νοητικά, λύσουμε κάποιο παζλ, διαβάσουμε βιβλία ή ξεκινήσουμε ένα νέο εγχείρημα για την εργασία μας, αν θέσουμε νέους στόχους για την καριέρα μας ή τις σπουδές μας, θα τονώσουμε τη διάθεσή μας, θα περιορίσουμε το αίσθημα αβοηθησίας και άγχους, θα βοηθήσουμε τη διασφάλιση της προοπτικής που θα μας οδηγήσει να ξεφύγουμε από την κατάσταση της κρίσης. Φυσικά δεν ξεχνάμε και τη σωματική δραστηριοποίησή μας με προγράμματα γυμναστικής μέσω διαδικτύου.

Σκεφτόμαστε θετικά… Μένουμε σπίτι!!!

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου