Αντιδράσεις από καθηγητές μέλη ΔΕΠ για το νομοσχέδιο της κυβέρνησης
Σε αναβρασμό το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας για το σχέδιο νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή και αναμένεται να ψηφιστεί έως τις 25 Ιανουαρίου και προβλέπει μεταξύ άλλων σύνδεση της κρατικής χρηματοδότησης με την αξιολόγηση και εξίσωση των πτυχίων των ΑΕΙ με αυτά των Κολεγίων.
Σε εκτενή του ανακοίνωση ο Ενιαίος Σύλλογος Διδασκόντων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας αναφέρεται σε ένα προς ένα τα άρθρα του σχεδίου νόμου και ζητεί από τη Σύγκλητο του ιδρύματος να συνεδριάσει άμεσα.
Συγκεκριμένα, ο Ενιαίος Σύλλογος Διδασκόντων εστιάζει στο άρθρο 16, που προβλέπει κατανομή της δημόσιας χρηματοδότησης, η οποία εν μέρει θα συνδέεται με την αξιολόγηση του κάθε ιδρύματος. Το 80% της χρηματοδότησης θα αποδίδεται με βάση τον αριθμό των φοιτητών, το κόστος σπουδών, τη διάρκεια του προγράμματος σπουδών και το μέγεθος και τη διασπορά του κάθε ΑΕΙ, ενώ το 20% θα κατανέμεται με βάση ενδεικτικούς δείκτες ποιότητας και επιτευγμάτων, στους οποίους επιλέγει να αξιολογηθεί κάθε Α.Ε.Ι.
Σύμφωνα με τον σύλλογο, «την τελευταία δεκαετία η κρατική χρηματοδότηση περικόπηκε δραματικά έως και 55% και όλα τα ΑΕΙ αγωνίζονται να ανταποκριθούν στις ανελαστικές τους δαπάνες. Για πρώτη φορά στα χρονικά μέσω της προτεινόμενης νέας ΑΔΙΠ (ΕΘ.Α.Ε.Ε.) εισάγεται η χρηματοδότηση βάσει της αξιολόγησης, που θα δημιουργήσει συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για τα πιο αδύνατα ιδρύματα, κυρίως της περιφέρειας. Η σύνδεση της αξιολόγησης με τμήμα κρατικής χρηματοδότησης είναι άκρως αποτυχημένη πολιτική όπου εφαρμόστηκε και αυτό έχει καταγραφεί και σε επιστημονικές έρευνες στη διεθνή βιβλιογραφία. Τα ιδρύματα που δεν θα έχουν υψηλούς δείκτες στην αξιολόγηση, τα οποία κατά τεκμήριο αναμένεται να είναι τα ιδρύματα που αυτή τη στιγμή υπολείπονται σε υποδομές προσωπικό και ζήτηση, θα τιμωρούνται αντί να ενισχύονται. Συνεπώς η νέα αρχή θα επιβάλλει τον κανόνα «οι πλούσιοι πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι». Επομένως, το διοικητικό συμβούλιο του ΕΣΔΕΠ δεν είναι δυνατόν να συμφωνήσει σε οποιαδήποτε περικοπή της ήδη πενιχρής κρατικής χρηματοδότησης που τώρα λαμβάνει οποιοδήποτε ΑΕΙ. Επιπλέον τα κριτήρια που για το 20% της τακτικής χρηματοδότησης είναι μαχητά και, κυρίως, δεν εξαρτώνται από τα προς αξιολόγηση ιδρύματα/τμήματα αλλά από την εκάστοτε κυβερνητική πολιτική που επιβάλλεται στα Ιδρύματα, αρκετές φορές παρά τον αντίλογό τους. Ενδεικτικά, ο αριθμός των φοιτητών και ο τρόπος εισαγωγής τους καθορίζεται από την ίδια την πολιτεία (όπως εξάλλου και το ποσοστό των φοιτητικών μετεγγραφών). Επιπροσθέτως, με την αξιολόγηση των καθηγητών, για μια ακόμη φορά δεν λαμβάνεται υπόψη ότι ανάμεσα στα μεγάλα επιστημονικά πεδία (π.χ. Ανθρωπιστικές, Κοινωνικές, Φυσικές Επιστήμες, Ιατρικές, Πολυτεχνείο) υπάρχουν μεγάλες διαφορές ως προς τα εγγενή κριτήριά τους για το τι ακριβώς θεωρείται συμβολή στην επιστήμη και πώς διαπιστώνεται. Είναι σαφές ότι το προτεινόμενο μοντέλο αγνοεί τελείως το έργο των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών».
Ο σύλλογος προτείνει «η επιπλέον χρηματοδότηση κατόπιν αξιολόγησης μπορεί να αποτελεί πρόσθετη επιβράβευση αριστείας, να αφορά στη χρηματοδότηση έρευνας, ανάπτυξης και υποδομών των Πανεπιστημίων και όχι υποκατάσταση της βασικής χρηματοδότησης. «Το μόνο που κατορθώνει αυτό το σχήμα 80% για όλα και 20% για ορισμένα ιδρύματα είναι να δυσκολεύει τρομερά τη λειτουργία των δεύτερων ενώ δεν βελτιώνει την ποιότητα για κανένα. Ενέχει τον προφανή κίνδυνο της θυσίας της ακαδημαϊκότητας στον βωμό της οικονομικής επιβίωσης».
Αντιρρήσεις εκφράζονται και για το άρθρο 50. «Η υπουργός Παιδείας, σε συνέχεια του άρθρου 169 που κατέθεσε στη Βουλή τον Οκτώβριο του 2019, με την οποία προβλέπεται αυτοματοποιημένη διαδικασία επαγγελματικής ισοδυναμίας των πτυχίων Κολεγίων και ξένων Πανεπιστημίων, τώρα επιτρέπει και τον διορισμό εκπαιδευτικών μόνο με βάση τα επαγγελματικά δικαιώματα που τυχόν έχουν λάβει στο εξωτερικό και όχι μέσω της αναγνώρισης τίτλων σπουδών από το ΔΟΑΤΑΠ. Ακόμα και για διδακτορικά και μεταπτυχιακά (με μοναδική εξαίρεση θέσεις για καθηγητές ΑΕΙ και ερευνητές). Το άρθρο αυτό (όπως και το προηγούμενο του Οκτωβρίου) είναι σε πλήρη αντίθεση με το άρθρο 16 του Συντάγματος, επιζήμιο για το δημόσιο συμφέρον και απαξιωτικό για την Ανώτατη Δημόσια Εκπαίδευση, που αναφέρει ρητά ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση παρέχεται αποκλειστικά και μόνο σε Δημόσια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, άρθρο που δεν αναθεωρήθηκε από την προηγούμενη Βουλή που ήταν αναθεωρητική», τονίζεται χαρακτηριστικά.
Ο σύλλογος καλεί τη Σύγκλητο του ΠΘ να τοποθετηθεί απέναντι στα πολύ σοβαρά θέματα που τίθενται από την κατάθεση του νομοσχεδίου. Ταυτόχρονα ζητεί από το Υπουργείο Παιδείας να προβεί σε άμεσες προσλήψεις μελών ΔΕΠ (τις ήδη προγραμματισμένες για το 2019) και την τακτική αναπλήρωση των μελών ΔΕΠ που συνταξιοδοτούνται καθώς και σε νέες θέσεις και να χρησιμοποιήσει την αξιολόγηση για την αύξηση της χρηματοδότησης για τα ΑΕΙ της χώρας και τη δημιουργία σύγχρονων δομών και υποδομών ανάλογα με τις ανάγκες που προκύπτουν από την αξιολόγηση και όχι ως μέσο για την περαιτέρω μείωση της χρηματοδότησης των ΑΕΙ. Τέλος, ζητεί την απόσυρση του άρθρου 50 του νομοσχεδίου που οδηγεί στην δια της πλαγίας οδού καταστρατήγηση του άρθρου 16 του Συντάγματος.