O Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ.), από το 2007 έχει θεσπίσει την 1η Νοεμβρίου κάθε έτους ως Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων. Κάθε χρόνο, ο Οργανισμός, φροντίζει να υπενθυμίζει στο ευρύ κοινό τη σημασία της Δωρεάς Οργάνων. που μέσω της μεταμόσχευσης χαρίζουν το πολύτιμο δώρο της ζωής σε πάσχοντες συνανθρώπους μας.
Στη χώρα μας, η κατάσταση είναι σχεδόν απογοητευτική, καθώς σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (2013), η αναλογία του αριθμού μεταμοσχεύσεων από πτωματικούς δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού στην Ελλάδα είναι 4,1 δότες για το έτος 2018, και για το 2019 μέχρι στιγμής 4,8% τη στιγμή που στην Ισπανία είναι πάνω από 40% στην Κροατία 33.3%, στο Βέλγιο 30,5% και στη Μάλτα 30%.
«Η δωρεά οργάνων είναι μια γενναία απόφαση μεγάλης ηθικής αξίας, είναι η ίδια η ζωή» και το μήνυμα του εορτασμού της 1η Νοεμβρίου είναι:
– να προβληθεί η δωρεά ως μια γνήσια πράξη αγάπης, αλληλεγγύης και απόλυτης ανιδιοτέλειας.
– να ενθαρρύνει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους να γίνουν δωρητές ιστών και οργάνων.
– να εξαλείψει προκαταλήψεις, φόβους και την άγνοια γύρω από τη δωρεά οργάνων και μεταμόσχευσης.
Πάνω από 1.300 νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση είναι εγγεγραμμένοι στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού.
Οι πάσχοντες από νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου έχουν πανελληνίως φθάσει περίπου τους 12.000 και άνω.
Περίπου πάνω από 150 ηπατοπαθείς τελικού σταδίου περιμένουν το πολυπόθητο μόσχευμα.
Περίπου 40-50 καρδιοπαθείς στο τελικό στάδιο της καρδιακής ανεπάρκειας περιμένουν να υποβληθούν σε μεταμόσχευση καρδιάς, ένα μεγάλο μέρος των οποίων παραμένει στη ζωή χάρη στην εμφύτευση συσκευής μηχανικής υποστήριξης κυκλοφορίας (ΜΥΚ) γνωστή ως «τεχνητή καρδιά».
Περίπου 15-20 πνευμονοπαθείς στο τελικό στάδιο ανέμεναν μεταμόσχευση πνεύμονα.
Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο έχουν ευεργετηθεί από μια επιτυχημένη μεταμόσχευση και εκατομμύρια ακόμη περιμένουν τη σωτηρία. Το μεγάλο και δυσεπίλυτο πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο παραμένει το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ των διαθέσιμων οργάνων προς μεταμόσχευση και του αριθμού των ασθενών στις λίστες αναμονής. Μόνο στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 3.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο, περιμένοντας το μόσχευμα που θα τους χαρίσει τη ζωή.
Στην Ελλάδα υπάρχουν αυτή τη στιγμή μόλις 4,8 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 18 δότες ανά εκατομμύριο.
Ευρωπαϊκές χώρες που έθεσαν ως προτεραιότητα και θεμελίωσαν προγράμματα μεταμοσχεύσεων, με τον ίδιο περίπου πληθυσμό με την χώρα μας, όπως η Πορτογαλία, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Ουγγαρία και με σαφή διαφορά στην ιστορική, κοινωνική, και οικονομική τους εξέλιξη έχουν καταφέρει να έχουν πλέον μεγάλο αριθμό δοτών, άνω του μέσου ευρωπαϊκού όρου και βεβαίως να παρουσιάζουν θεαματικά αποτελέσματα σε αριθμό μεταμοσχεύσεων σε όλα τα όργανα.
Αυτές οι επιτυχίες ήταν το άμεσο αποτέλεσμα της υιοθέτησης των μέτρων και σχετικών οδηγιών της Ε.Ε. όπως πηγάζουν από την διεθνή εμπειρία και πρωταρχικά από το πιο πετυχημένο σύστημα μεταμοσχεύσεων παγκοσμίως, αυτό της Ισπανίας.
Η επιδιωκόμενη αύξηση των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας θα δημιουργήσει τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό όφελος για τη χώρα μας.
Αξίζει να αναφερθεί ότι στα τελευταία πέντε χρόνια η περσινή χρονιά ήταν η καλύτερη βάσει των στοιχείων του ΕΟΜ. Το 2013 από πτωματικούς δότες 107 μεταμοσχεύσεις νεφρού και από ζώντες δότες 44. Το 2014 από πτωματικούς δότες 90 και 42 από ζώντες δότες. Το 2015 το αντίστοιχο 63 και από ζώντες δότες 45. Το 2016 από πτωματικούς δότες 75 και από ζώντες 49. Το 2017 από πτωματικούς δότες 108 και από ζώντες δότες 68, (εδώ φαίνεται ότι είχαμε μια μικρή αύξηση), το 2018 και έχουμε από πτωματικούς δότες 72 και από ζώντες δότες επίσης 69. Για το 2019 μέχρι στιγμής οι μεταμοσχεύσεις από πτωματικούς δότες είναι 97 και από ζώντες δότες 44. Επίσης να αναφερθούμε στις μεταμοσχεύσεις ήπατος για το 2019 μέχρι στιγμής από το πτωματικούς δότες ανέρχονται στα 29 και καρδιάς 14.
Όπως επισημαίνεται από τον Σύλλογο Νεφροπαθών Νομού Μαγνησίας «οι Άγιοι Ανάργυροι», αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στην απροθυμία των συγγενών να συναινέσουν στη δωρεά οργάνων προσφιλών τους προσώπων που χάθηκαν. Οι αιτίες της απροθυμίας αυτής είναι, σίγουρα, πολλές, αλλά οι σημαντικότερες πρέπει να αναζητηθούν:
- Στην ελλιπή και πολλές φορές εσφαλμένη ενημέρωση ή παραπληροφόρηση του πληθυσμού, που συχνά πέφτει θύμα διογκωμένης φημολογίας.
- Στην έλλειψη εμπιστοσύνης σε φορείς και γιατρούς και στο φόβο για εμπόριο οργάνων.
- Στις διάφορες προλήψεις και προκαταλήψεις που συνοδεύουν το τέλος της ζωής.
Η εικόνα στη Μαγνησία
Σημειώνει επίσης ότι ως Σύλλογος Νεφροπαθών Νομού Μαγνησίας συνεχίζει με αισιοδοξία το αγώνα για την διάδοση της δωρεάς οργάνων και την αύξηση των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας.
Ο Σύλλογος Νεφροπαθών Ν. Μαγνησίας, με την ευκαιρία της Ημέρας Δωρεάς Οργάνων, κάνει έκκληση σε όλους τους πολίτες να γίνουν δωρητές οργάνων, γιατί τα πέντε τελευταία χρόνια έχουν μειωθεί οι δωρεές οργάνων σε όλη την Ελλάδα με αποτέλεσμα και στον νομό Μαγνησίας πέρα από το 2012 που έγινε μία μεταμόσχευση, το 2013 και το 2014 δεν έγινε καμία μεταμόσχευση από πτωματικό δότη παρά μόνο μία από ζώντα δότη (πατέρα σε γιο). Το 2015 έγιναν τρεις μεταμοσχεύσεις δύο από πτωματικούς δότες και μία από ζώντα δότη. Το 2016, αν και ξεκίνησε καλά η χρονιά και είχαν γίνει δύο μεταμοσχεύσεις τους δύο πρώτους μήνες από πτωματικούς δότες, έγινε μία ακόμη τον Αύγουστο, σύνολο τρεις. Και το 2017 έγιναν δύο μεταμοσχεύσεις, δύο από πτωματικούς δότες και μία από ζώντα δότη. Το 2018 δύο από πτωματικούς δότες, ενώ το 2019 μέχρι στιγμής στο Νομό έχουν γίνει 3 μεταμοσχεύσεις, μία από πτωματικό δότη και δύο από ζώντες δότες, από μητέρες στους υιούς τους.
Από τον Σύλλογο επισημαίνεται χαρακτηριστικά ότι «Όσοι έχουν δικούς τους ανθρώπους που μπορούν να δώσουν το «δώρο ζωής» είναι τυχεροί αλλά δυστυχώς λόγω των ελλείψεων ιατρών ειδικοτήτων και διαθέσιμων χειρουργικών κρεβατιών περιμένουν ταλαιπωρούνται για πάνω από ένα χρόνο, ενώ όσοι βρίσκονται στη λίστα αναμονής περιμένουν 9-10 χρόνια για αυτό το «δώρο θεού».
Ωστόσο παρατηρείται πτώση στις δωρεές οργάνων και στις μεταμοσχεύσεις δεδομένου ότι το 2018 από τους 109 εγκεφαλικούς θανάτους με αξιοποιούντας δότες τους 45 ενώ το 2019 έγιναν 97 μεταμοσχεύσεις. Οι νεφροπαθείς τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τουλάχιστον 20-30%, με την λίστα να έχει μεγαλώσει στο Νομό και επί το πλείστον νέοι άνθρωποι. Ενώ θα μπορούσαν να έχουν γίνει περισσότερες αν υπήρχε επαρκής ενημέρωση και πλήρης επάρκεια σε προσωπικό στις Μ.Ε.Θ. (και αν λειτουργούσε ο Σύλλογος Δωρητών Οργάνων, που εδώ και χρόνια παραμένει ανενεργός), σύμφωνα με τον Σύλλογο.
Στον νομό Μαγνησίας, τη δεδομένη στιγμή, υπάρχουν 200 αιμοκαθαρόμενοι, 20 περιτοναϊκής κάθαρσης και 50 που έχουν πραγματοποιήσει μεταμόσχευση. Αυτή τη στιγμή στη λίστα αναμονής του νομού υπάρχουν 55-60 νεφροπαθείς που περιμένουν το πολυπόθητο δώρο της ζωής (από 9 μέχρι 10 χρόνια και άνω).
Ο Πρόεδρος του Συλλόγου Νεφροπαθών Ν. Μαγνησίας και Α’ Αντ/δρος Π.Ο.Ν. Βασίλειος Γιαννάκος χαιρετίζει την Πανελλήνια Ημέρα Δωρεάς Οργάνων και Μεταμόσχευσης και εύχεται σε όλους όσοις βρίσκονται στην λίστα αναμονής σύντομα να λάβουν το δώρο θεού.
«Ο δότης οργάνων σώματος είναι δότης ζωής. Μόνες οι προκαταλήψεις δεν θα πρέπει να σταθούν εμπόδιο στη μεγάλη ανθρωπιστική σου απόφαση. Ο ρεαλισμός στη ζωή έρχεται να αποβάλει κάθε σου δισταγμό. Σε προτρέπει να ενταχθείς στη συντροφιά των δωρητών σώματος. Ηεπιστήμη και η υγιής μερίδα της κοινωνίας καθώς και η Εκκλησία και η φιλοσοφία της ζωής εγγυώνται την πολυτιμότητα σε ό,τι αποφασίσεις:
Στήριξε ζωές με την ζωή σου!!! Έλα μαζί μας. Δεν είμαστε διαφορετικοί σου… Σ’ ευχαριστούν όσοι προσμένουν…
Φανταστείτε την πράξη της Δωρεάς Οργάνων σαν μια αλυσίδα: Ζωή – Θάνατος – Ζωή», επισημαίνει σε δήλωσή του ο κ. Γιαννάκος.
