Κλαίνε τση Κρήτης τα βουνά κι είν αιματοβαμμένα
«Δίκτη μου όρος θεϊκό, καημένε Ψηλορείτη
Μαδάρες μ ωριοπλουμιστές, γιάντα στε λυπημένες
Γιάντα δεν ξανανθίζετε το Μάη σαν και πρώτα;»
«Οι Γερμανοί περάσανε και μας ποδοπατήσαν
Εσφάξανε ομορφονιούς, γερόντους καταλύσαν
Πήρανε και μωρά παιδιά απ αγκαλιές μανάδω
Στα μαύρα βουτηχτήκανε και κλαιν απελπισμένα
Θέ μου και παρηγόρα τζι…»
Συμπληρώνονται σήμερα εξήντα έξη χρόνια από εκείνη την ημέρα που η Ελληνική Ψυχή έγραψε μια ακόμη ολόχρυση σελίδα στην ιστορία Έθνους μας, που έχει καταγραφεί στην παγκόσμια ιστορία ως η Μάχη της Κρήτης.
Η Μάχη της Κρήτης αποτελεί ένα από τα πιο συγκλονιστικά κεφάλαια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου. Υπήρξε μοναδική γιατί πρώτη φορά συναντούσε κανείς αντίσταση του άμαχου πληθυσμού στον Ευρωπαϊκό και Αφρικανικό χώρο, που με απαράμιλλο ηρωισμό πολέμησε στο πλευρό των συμμάχων με αποτέλεσμα το φοβερό και αήττητο όπλο των Γερμανών αλεξιπτωτιστών να πάθει πραγματική πανωλεθρία.
Ολόκληρη η ανθρωπότητα παρακολουθούσε με δέος και θαυμασμό την άνιση αυτή αντιμετώπιση. Η εφημερίδα (Χρόνος) του Τόκιο έγραφε «Προτείνουμε ως ζήτημα υπέρτατου καθήκοντος τιμής, όπως δημιουργηθεί ένα έκτακτο τάγμα των ιπποτών της Κρήτης, δια να τιμηθεί με ειδικό παράσημο κάθε πολίτης και κάθε αξιωματικός που έλαβε μέρος εις την θρυλική αυτή μάχη. Οι Κρήτες πρέπει να καταταγούν ονομαστί εις ένα ειδικόν τάγμα υπερανθρώπων».
Οι Γερμανοί μετά την κατάληψη του νησιού δεν μπορούσαν να να συγχωρήσουν τη συμμετοχή του Κρητικού λαού σε μια οδυνηρή γι αυτούς αντίσταση και έτσι άρχισε μια νέα περίοδος με αιματηρές θυσίες, στρατόπεδα συγκέντρωσης, ομαδικές εκτελέσεις, πυρπολήσεις χωριών.
Οι Κρητικοί όμως κουβαλώντας ένα ένδοξο πατρογονικό φορτίο και μια βαθιά πίστη για τη λευτεριά, ανέπτυξαν έντονη αντιστασιακή δράση. Οι Χανιώτικες Μαδάρες, ο Ψηλορείτης και τα Λασηθιώτικα βουνά μετατράπηκαν σε εστίες αντιστασιακής δράσης καταπονώντας συνεχώς τον κατακτητή. Όλα αυτά αποτέλεσαν αρνητικούς παράγοντες, καταπόνεσαν μεγάλο τμήμα των δυνάμεων κατοχής και το δέσμευσαν, αποστερώντας το από άλλα μέτωπα του πολέμου.
Την Ιστορία της Μάχης της Κρήτης θα την αγκαλιάζει πάντα η πανανθρώπινη ευγνωμοσύνη και μπροστά θα γονατίζει ο παγκόσμιος θαυμασμός, όσο θα υπάρχει αδούλωτη ψυχή, όσο θα υπάρχει αδούλωτη σκέψη. Γιατί είναι Ιστορία γεμάτη πόνους και δάκρυα, συντρίμμια και ερείπια, φωτιές και φλόγες, βωμούς και θυσίες μα και γεμάτη αξιοπρέπεια, αρχοντιά, ανθρωπιά, περηφάνια, λεβεντιά, γεμάτη δάφνες και τρόπαια. Μια Ιστορία γεμάτη βωμούς, γεμάτη τάφους μα και γεμάτη ιδανικά, γεμάτη πατρίδα, γεμάτη Ελλάδα.
Πάρε τη ράχη του βουνού κι ανέβα πέτρα-πέτρα
Και κάθε πέτρα που πατάς κι έναν αγώνα μέτρα.
Με πλήθος τέτοιων μαντινάδων γράφτηκε η ματωμένη ιστορία τη Κρήτης για τη Λευτεριά.
Τα Κρητικά χώματα ποδοπατήθηκαν αλλά η ψυχή του λαού που πήρε το τουφέκι του και βγήκε στα βουνά έμεινε ελεύθερη.
Πότες θα κάμει ξαστεριά, να λιώσουνε τα χιόνια
να πάρω το τουφέκι μου το όμορφο μαλιχέρι
να πάρω δίπλα τα βουνά να βγω στον Ψηλορείτη
να βρω μια πέτρα ριζιμιά να διπλωθώ να κάτσω
να παίξω πέντε μπαλωθιές ν’ ακούσει ούλη η Κρήτη
να ρθουν τα Κρητικόπουλα εκειά να ορκιστούμε
για τη γλυκιά Πατρίδα μας ούλα να σκοτωθούμε
Το σημερινό ραντεβού με την Ιστορία μας είναι ένα ελάχιστο δείγμα ευγνωμοσύνης σε όλους αυτούς που σκοτώθηκαν η εκτελέστηκαν, που δώσανε το παρόν στο προσκλητήριο της θυσίας. Μα όχι μόνο για τα παιδιά της Κρήτης. Μα και για τους λεβέντες από τη Ρούμελη, αετούς από το Μωριά, παλικάρια από την Ήπειρο, από την πολύπαθη Μακεδονία, την περήφανη Θράκη, από τα νησιά μας, παιδιά των συμμαχικών δυνάμεων Άγγλους – Νεοζηλανδούς – Αυστραλούς.
Στην Πατρίδα μας μόνο μια υπόσχεση μπορούμε να δώσουμε, να γίνουμε άξιοι συνεχιστές τους αν και όποτε μας το ζητήσει κι αν χρειαστεί να δώσουμε και τη ζωή μας γι αυτή.
