Νέες θεσμικές και χρηματοδοτικές δυνατότητες στους ΟΤΑ με τον ΣΥΡΙΖΑ
Του Μάκη Γ. Μπαλλή, Βουλευτή Μαγνησίας του ΣΥΡΙΖΑ
«Προάγγελος της εκλογικής νίκης στις εθνικές εκλογές, ο γαλάζιος χάρτης της χώρας το βράδυ των αυτοδιοικητικών εκλογών» λένε – πανηγυρίζοντας – ηγεσία, στελέχη και ψηφοφόροι της ΝΔ. Προσθέτοντας ότι με μία άλλη κυβέρνηση, και όχι αυτή του ΣΥΡΙΖΑ, η Αυτοδιοίκηση και οι Δήμοι θα περάσουν σε μία εποχή ευδαιμονίας.
Οχι άδικοι οι πανηγυρισμοί αφού πράγματι η ΝΔ κέρδισε τις 11 από τις 13 Περιφέρειες της χώρας και τους περισσότερους Δήμους, κερδίζοντας μάλιστα και 35 Δήμους με πληθυσμό πάνω από 50.000 κατοίκους.
Αν αυτό είναι προάγγελος πολιτικής αλλαγής, όπως υποστηρίζει η ΝΔ, είναι άραγε ταυτόχρονα και προάγγελος μίας καλύτερης εποχής για την Τοπική Αυτοδιοίκηση; Εχει στο πρόγραμμά της μία καλύτερη πολιτική για τους Δήμους και, εν τέλει, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει τίποτα να παρουσιάσει στον τομέα αυτόν;
Ας δούμε εν συντομία κάποια από εκείνα που έγιναν την περασμένη τετραετία, τόσο από πλευράς θεσμικής πολιτικής-προγράμματος, όσο και από πλευράς χρηματοδοτικής αντιμετώπισης των Δήμων.
Θα πρέπει να θυμίσουμε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ίδιων των συλλογικών οργάνων των αιρετών της Αυτοδιοίκησης, τα χρόνια 2010-2014 η κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ μειώθηκε κατά 60%, η δε ΣΑΤΑ (Συλλογική Απόφαση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης) μειώθηκε σε ποσοστό 85%.
Αντίθετα, την περίοδο 2015-2019 και παρά τους δημοσιονομικούς περιορισμούς, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ:
- Αύξησε για πρώτη φορά μετά από χρόνια την κρατική χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ (μέσω των ΚΑΠ).
- Προχώρησε σε γενναία μεταρρύθμιση με τον “Κλεισθένη” και στη θέσπιση νέων κριτηρίων για την πιο δίκαιη και ορθολογική κατανομή των ΚΑΠ. Εκτός από τον πληθυσμό, τώρα λαμβάνονται υπόψη και μια σειρά άλλες παράμετροι όπως η ορεινότητα, η νησιωτικότητα, το επίπεδο της ανεργίας και της φτώχειας.
- Αξιοποιήθηκαν τα ξεχασμένα από τις προηγούμενες κυβερνήσεις Προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων. Από τα προγράμματα για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών και της λειψυδρίας δόθηκαν στους ΟΤΑ περισσότερα από 124 εκατ. ευρώ την περίοδο 2015-2018. Τα αντίστοιχο ποσό για την περίοδο 2012-2014 ήταν κάτω από 8 εκατ. ευρώ.
- Μέσα από το πρόγραμμα ΑΚΣΙΑ για την πληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι ΟΤΑ ενισχύθηκαν την ίδια περίοδο (2015-2018) με άλλα 134 εκατ. ευρώ.
- Επιπλέον, 41 εκατ. ευρώ δόθηκαν για την ενίσχυση ορεινών και νησιωτικών δήμων.
- Επιπλέον 95 εκατ. ευρώ δόθηκαν για την αναβάθμιση των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών και την εναρμόνιση τους με τις προδιαγραφές που ορίζει το νέο προεδρικό διάταγμα.
- Δημιουργήθηκε ένα νέο καινοτόμο χρηματοδοτικό εργαλείο για την χρηματοδότηση των ΟΤΑ, ο “Φιλόδημος 1 και 2” που ξεκίνησε με αρχικό προϋπολογισμό 500 εκατ. ευρώ αλλά ξεπέρασε το 1,8 δισ. ευρώ το 2019.
- Με τον “Φιλόδημο” μπόρεσαν για πρώτη φορά οι Δήμοι να καλύψουν βασικές ανάγκες σε υποδομές στον τομέα της ύδρευσης, της αποχέτευσης, της αγροτικής οδοποιίας, της αποκατάστασης των ΧΑΔΑ, αλλά και σε έργα αντιπλημμυρικής προστασίας και αποκατάστασης ζημιών από φυσικές καταστροφές, επανάχρηση δημοτικών κτιρίων, κατασκευή-ανέγερση νέων δημοτικών κτιρίων και σχολικών κτιρίων, ανέγερση παιδικών σταθμών, επισκευή και συντήρηση αθλητικών εγκαταστάσεων και για τη σύνταξη Γενικών Σχεδίων Ύδρευσης.
- Κάποιοι αμφισβητούν τη χρησιμότητα του “Φιλόδημου” και την εν γένει χρηματοδοτική δυνατότητα που έδωσε. Λένε, μάλιστα, ότι πενιχρές ήταν οι αποδόσεις του στους ΟΤΑ της Μαγνησίας. Μία ματιά στον παρακάτω πίνακα αποδεικνύει όχι μόνο το εύρος της χρηματοδότησης μόνο από τον “Φιλόδημο”αλλά και τη δυνατότητα ενός ΟΤΑ να διεκδικεί χρήματα ανάλογα με το βαθμό ετοιμότητάς του για απορρόφηση και όχι με άλλα κριτήρια
ΟΙ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΕΙΣ ΑΠΟ «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ Ι ΚΑΙ ΙΙ» ΣΤΗ ΜΑΓΝΗΣΙΑ
ΔΗΜΟΣ |
|||||
ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ |
ΒΟΛΟΥ |
ΑΛΜΥΡΟΥ |
Ρ. ΦΕΡΑΙΟΥ |
Ν. ΠΗΛΙΟΥ |
ΖΑΓΟΡΑΣ – ΜΟΥΡΕΣΙΟΥ |
ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΔΟΠΟΙΙΑ |
868.000 |
868.000 |
– |
– |
|
ΠΑΙΔΙΚΕΣ ΧΑΡΕΣ |
310.000 |
200.000 |
211.000 |
210.000 |
144.000 |
ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ |
2.590.000 |
– |
2.400.000 |
– |
– |
ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΜΗΧΑΝΗΜΑΤΩΝ |
280.000 |
220.000 |
165.000 |
180.000 |
125.000 |
ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΧΟΛΕΙΩΝ -ΑΥΛΩΝ |
718.000 |
95.200 |
48.000 |
37.000 |
– |
ΥΔΡΕΥΣΗ |
2.630.000 |
– |
3.000.000 |
3.630.000 |
– |
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑ |
1.470.000 |
429.000 |
254.000 |
215.000 |
181.000 |
ΣΥΝΟΛΑ |
8.866.000 |
1.812.200 |
6.078.000 |
4.272.000 |
450.000 |
ΣΥΝΟΛΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΣΕ ΟΤΑ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ 21.478.200
Ας σημειωθεί ότι τα παραπάνω ποσά αφορούν στην «καθαρή» χρηματοδότηση από το ΥΠ.ΕΣ και δεν περιλαμβάνονται σε αυτά οι ίδιοι πόροι που για κάποιες περιπτώσεις έβαλαν οι ΟΤΑ.
Αν αυτή είναι η «άσχημη πραγματικότητα» του ΣΥΡΙΖΑ για την Αυτοδιοίκηση, τι προτείνει η ΝΔ για το μέλλον των Δήμων και ειδικότερα για την κάλυψη των αυξημένων χρηματοδοτικών αναγκών τους; Ενα μόνο πράγμα:
Η απάντηση της ΝΔ σε όλες αυτές τις προσπάθειες χρηματοδοτικής ενίσχυσης των Δήμων από την Πολιτεία είναι η περικοπή των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων και η αντικατάσταση τους με τον ΕΝΦΙΑ η είσπραξη του οποίου θα περάσει στους Δήμους. Δηλαδή, με απλά λόγια, όποιος ΟΤΑ θέλει να καλύψει τις ανάγκες του για έργα και επενδύσεις, δεν έχει παρά να καθορίζει τον ΕΝΦΙΑ που θα ισχύει στην περιοχή του.
Αυτή είναι η “γαλάζια” άποψη για την Αυτοδιοίκηση και για τη δίκαιη κατανομή των βαρών για τους πολίτες.