ΤΟΠΙΚΑ

Θησαυροί στο βυθό της θάλασσας ~ Εντυπώσεις από την κατάδυση στην Περιστέρα

θησαυροί-στο-βυθό-της-θάλασσας-εντυπώ-549709

Ο Βολιώτης δύτης Κώστας Μενεμενόγλου μεταφέρει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ εικόνες από το διασημότερο αρχαίο ναυάγιο της Αλοννήσου

Εντονα συναισθήματα δημιουργεί η κατάδυση στον χρόνο και την ιστορία που διαφυλάσσεται επί 2.500 χρόνια στον βυθό της μικρής νησίδας της Περιστέρας Αλοννήσου, που κάνει τον γύρο του κόσμου. Το αρχαίο ναυάγιο με τους 4.000 περίπου αμφορείς δέχτηκε τις προηγούμενες μέρες τους πρώτους «επισκέπτες» στο πλαίσιο της διημερίδας, που πραγματοποιήθηκε στο νησί με θέμα τους ενάλιους θησαυρούς. Στην ομάδα που καταδύθηκε συμμετείχε ο Βολιώτης δύτης Κώστας Μενεμενόγλου, ο οποίος περιγράφει στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ τις συγκλονιστικές εικόνες που αντίκρισε.

Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ

Τεκμήριο της εμπορικής υπερδύναμης που κυριάρχησε στις θάλασσες τον 5ο αιώνα πΧ είναι το ναυάγιο του εμπορικού πλοίου κλασικής εποχής που ανακαλύφθηκε σε βάθος 30 περίπου μέτρων και αναμένεται να αποτελέσει σύντομα πόλο έλξης για τους φίλους των καταδύσεων από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Το πλοίο βυθίστηκε μεταξύ του 425 και 415 π.Χ. και μετέφερε εμπόρευμα κρασιού από τις οινοπαραγωγικές περιοχές της Βόρειας Ελλάδος, όπως η Μένδη στη Χαλκιδική και τα νησιά των Σποράδων, Σκόπελος και Αλόννησος.

Η εφορεία εναλίων αρχαιοτήτων σε συνεργασία με το πρόγραμμα BlueMedτης περιφέρειας Θεσσαλίας διοργάνωσαν διημερίδα στην Αλόννησο για την ενάλια πολιτιστική κληρονομιά και την διαχείρισή της. Στο επίκεντρο αυτής της διημερίδας ήταν η διοργάνωση συνοδευόμενης κατάδυσης με ερασιτέχνες και επαγγελματίες αυτοδύτες, που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά.

«Το ναυάγιο χρονολογείται στην κλασική περίοδο και υπολογίζεται ότι κατά το τελευταίο του ταξίδι μετέφερε 4.000 αμφορείς. Το μέγεθος του πλοίου, η χρονολογία του αλλά και το μέρος όπου βυθίστηκε δημιουργούν ένα πανέμορφο αλλά συνάμα εύκολα προσβάσιμο μνημείο για τους καταδυόμενους. Το μέγιστο βάθος είναι 28 μέτρα που σημαίνει ότι υπάρχει αρκετός χρόνος για μια ασφαλή βουτιά που θα επιτρέψει στον επισκέπτη να μελετήσει το ναυάγιο και το φορτίο του. Η πληροφορία που λάβαμε πριν την βουτιά από τους αρχαιολόγους – συνοδούς, ήταν πολύτιμη για να κατανοήσουμε τι βλέπουμε και πως πρέπει να κινηθούμε στον χώρο» είπε ο Κώστας Μενεμενόγλου, περιγράφοντας τις πρώτες εντυπώσεις.

Κατάδυση στην ιστορία

Η συγκλονιστική κατάδυση στον χρόνο και την ιστορία είχε τις ανάλογες τεχνικές προδιαγραφές. Ο εξοπλισμός ετοιμάστηκε και ελέγχθηκε στην στεριά, οι δύτες φόρεσαν τις στολές τους και τα δύο καταδυτικά σκάφη που μετέφεραν αυτοδύτες και συνοδούς ξεκίνησαν από την Στενή Βάλα. «Μέσα σε λίγα λεπτά είχαμε φθάσει στο σημείο και δέσαμε στο μόνιμο αγκυροβόλιο που υπάρχει. Η θερμοκρασία του νερού τον Απρίλιο είναι πάντα χαμηλή και ο ήλιος δεν μας έκανε την χάρη να εμφανιστεί εκείνη την μέρα οπότε γνωρίζαμε ότι είχαμε μπροστά μας μια κατάδυση αρκετά παγωμένη. Αφού κάναμε τους τελευταίους ελέγχους στο νερό αφήσαμε την επιφάνεια και ακολουθήσαμε τους συνοδούς» αφηγείται ο Βολιώτης δύτης.

Το ναυάγιο βρίσκεται σε μια πλαγιά με μικρή κλήση, περικυκλωμένο από ποσειδωνία και από την πρώτη στιγμή που διακρίνεις τον επιβλητικό όγκο του, ξεχνάς το παγωμένο νερό και αφήνεσαι στην μαγεία του. «Είναι μια κατάδυση στην ιστορία, μια στιγμή που σαν αυτοδύτες ακούγαμε και επιζητούσαμε για καιρό και επιτέλους γινόταν πραγματικότητα. Κινηθήκαμε σε μικρές ομάδες τεσσάρων ατόμων με συνοδεία αρχαιολόγων και επαγγελματιών δυτών. Τηρήσαμε μια απόσταση ασφαλείας από τα εκθέματα και πλησιάζαμε μόνο όταν ο συνοδός ήθελε να μας δείξει κάποια λεπτομέρεια. Παρότι ξέραμε ότι θα συναντήσουμε μια τεράστια συγκέντρωση αμφορέων και παρότι όποιος έχει κάνει αρκετές καταδύσεις έχει συναντήσει αρκετούς, τίποτα δεν σε προετοιμάζει για την ποσότητα και την καλή κατάσταση που βρίσκονται οι περισσότεροι» συνεχίζεται η αφήγηση.

Αφημένοι για χιλιάδες χρόνια στον πυθμένα της Περιστέρας έχουν γίνει ένας ύφαλος που φιλοξενεί κάθε λογής θαλάσσια ζωή. «Οι ένοικοι του ιδιαίτερου αυτού υφάλου δεν φάνηκαν να συμμερίζονται τον ενθουσιασμό μας για την ιστορικότητα της στιγμής και ήταν μάλλον επιφυλακτικοί απέναντι μας. Αφού ολοκληρώσαμε την περίμετρο του μνημείου, είδαμε την τομή της ανασκαφής που αποκαλύπτει καλύτερα τις στρώσεις του φορτίου και διαβάσαμε τις σημάνσεις που είχαν τοποθετήσει οι αρχαιολόγοι ξεκινήσαμε την ανάδυση και την επιστροφή μας στην επιφάνεια. Μετά την προληπτική αλλά απαραίτητη στάση ασφαλείας η κατάδυση μας ολοκληρώθηκε» αναφέρει ο Βολιώτης που συμμετείχε στην πρώτη οργανωμένη κατάδυση στο διάσημο, πλέον, αρχαίο ναυάγιο.

«Το ναυάγιο της Περιστέρας είναι ικανό να μπει στην λίστα κάθε Ελληνα αυτοδύτη με την επιβλητικότητα του και την ιστορική αξία που έχει. Παρόλα αυτά από μόνο του δεν είναι ικανό να προσελκύσει την καταδυτική κοινότητα του εξωτερικού. Σίγουρα η προσθήκη των επιπλέων ενάλιων χώρων στην περιοχή του δήμου Αλμυρού και η ύπαρξη του θαλάσσιου πάρκου είναι θετικά στοιχεία αλλά υπάρχουν βασικές ελλείψεις και μειονεκτήματα απέναντι στον διεθνή ανταγωνισμό», υπογραμμίζει.

ΚΑΤΑΔΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Ενας θάλαμος στο Νοσοκομείο Βόλου εκτός λειτουργίας

Κλείνοντας ο Βολιώτης που συμμετείχε στην πρώτη ομάδα που καταδύθηκε στο αρχαίο ναυάγιο της Περιστέρας, διατυπώνει τις θέσεις του πάνω στο ζήτημα των υποδομών που είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού στην περιοχή.

«Παρότι τα ατυχήματα σε καταδύσεις αναψυχής είναι ελάχιστα η λειτουργία θαλάμου αποσυμπίεσης και η ύπαρξη σχεδίου τάχιστης μετάβασης του ασθενή σε αυτόν πρέπει να θεωρείται προϋπόθεση για την ανάπτυξη του καταδυτικού τουρισμού στην περιοχή. Το νοσοκομείο του Βόλου διαθέτει πολλά χρόνια τέτοιον θάλαμο, αλλά δεν λειτούργησε ποτέ καθώς δεν υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό. Ο θάλαμος φυσικά δεν είναι απαραίτητος μόνο για περιπτώσεις της νόσου των δυτών αλλά είναι πολύτιμος και για μία σειρά άλλες παθήσεις που δεν έχουν σχέση με την κατάδυση» αναφέρει.

«Η αρχή με τα επισκέψιμα ενάλια μνημεία έγινε, ζητούμενο είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών από τους εμπλεκόμενους φορείς και η αρμονική συνεργασία με τους επαγγελματίες της Αλοννήσου και του Αλμυρού για να πετύχει το εγχείρημα», ολοκληρώνεται η αφήγηση.

Eνα πρωτόγνωρο και καινοτόμο έργο, που ανοίγει νέες προοπτικές για όλη την Ελλάδα

Το υποβρύχιο μουσείο δημιουργεί η Περιφέρεια Θεσσαλίας στην Αλόννησο

Το πρώτο αρχαίο ναυάγιο που θα ανοίξει για το κοινό στην Ελλάδα, βρίσκεται στη Θεσσαλία. Είναι το ναυάγιο της Περιστέρας, στα ανοιχτά της Στενής Βάλας, στην νοτιοανατολική πλευρά της Αλοννήσου, απ’ όπου η Περιφέρεια Θεσσαλίας ξεκινά ένα πρωτόγνωρο στην Ελλάδα σχέδιο, για τη δημιουργία υποβρύχιου μουσείου.

Η Περιφέρεια Θεσσαλίας μετατρέπει το ναυάγιο σε μουσείο, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και στο πλαίσιο του προγράμματος Bluemed για την πιλοτική λειτουργία επισκέψιμων ενάλιων αρχαιολογικών χώρων.

«Είναι ένακαινοτόμο, πρωτόγνωρο έργο για το οποίο δώσαμε πολλές μάχες σε όλα τα επίπεδα. Η δημιουργία των υποβρυχίων μουσείων ανοίγει νέες προοπτικές όχι μόνο για τη Θεσσαλία, αλλά και για όλη την Ελλάδα, επεκτείνοντας την τουριστική περίοδο και δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας που τόσο έχουμε ανάγκη» τονίζει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κ. Αγοραστός.

Οι δύτες, θα μπορούν να επισκέπτονται το μουσείο με καθοδηγούμενη κατάδυση. Όσοι δεν έχουν τη δυνατότητα κατάδυσης θα απολαμβάνουν την εμπειρία μιας εικονικής κατάδυσης σε ξενάγηση virtual reality, από τα Κέντρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης Γνώσης, που θα λειτουργούν στη στεριά. Το Κέντρο Ενημέρωσης της Αλοννήσου διαμορφώνεται στο χώρο του Παλιού Σχολείου στη Χώρα, και σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα τεθεί σε λειτουργία μέσα στο καλοκαίρι.

Χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας

«Χρηματοδοτούμε με 6 εκατομμύρια ευρώ τη δημιουργία υποβρύχιων μουσείων και καταδυτικών πάρκων στις Σποράδες και τον Δυτικό Παγασητικό» λέει ο Κ. Αγοραστός. «Οι σχετικές προσκλήσεις έχουν ενεργοποιηθεί από το ΕΣΠΑ Θεσσαλίας και αφορούν συνολικά 4 πάρκα στην Αλόννησο, ένα στον Πάνορμο Σκοπέλου και 3 στην Αμαλιάπολη. Το BlueMed στη Θεσσαλία έχει βραβευτεί στην Ευρώπη και χαρακτηρίζεται ως έργο – σημαία. Είναι πρωτοπόρο στη χώρα, γιατί με βάση το υποβρύχιο μουσείο στο ναυάγιο της Περιστέρας, θα διαμορφωθεί το θεσμικό πλαίσιο που θα διέπει τη δημιουργία και λειτουργία των υποβρυχίων μουσείων και καταδυτικών πάρκων σε όλη την Ελλάδα. Το ναυάγιο της Περιστέρας έχει προβληθεί στα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης σε Ευρώπη και Αμερική και συνοδεύεται από εντυπωσιακές φωτογραφίες που τράβηξαν επαγγελματίες της κατάδυσης και ερασιτέχνες αυτοδύτες, στο πλαίσιο ενημερωτικής εκδήλωσης που διοργανώσαμε πριν από λίγες ημέρες στο νησί. Συνδέουμε τον έξυπνο τουρισμό με τον πολιτισμό και δημιουργούμε θέσεις εργασίας, αναβαθμίζοντας την εικόνα της Θεσσαλίας στο διεθνή τουριστικό χάρτη»

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου