Στο φως νέα αρχαιολογικά δεδομένα

Το πολύ παραγωγικό ερευνητικό έργο του Τμήματος Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το οποίο εκτείνεται πέραν των Θεσσαλικών συνόρων, παρουσιάστηκε χθες σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με θέμα τις “Ανασκαφές και έρευνες πεδίου”.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει, μεταξύ άλλων, το υπό εξέλιξη ερευνητικό πρόγραμμα στον Σωρό, το οποίο είναι καρπός αγαστής συνεργασίας μεταξύ του ΙΑΚΑ και της ΙΓ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων και εστιάζεται σε κομβικά αρχαιολογικά σημεία της περιοχής. Η μεν ερευνητική δράση της ομάδας της ΙΓ ΕΠΚΑ, έχει ως επίκεντρο την αρχαία πόλη που βρίσκεται πάνω στο λόφο του Σωρού και σύμφωνα με τα ως τούδε δεδομένα της αποδίδεται η ταυτότητα των αρχαίων Αμφανών. Η πόλη με την εντυπωσιακή οχύρωση, τα ανάλογων προδιαγραφών κτίρια και το σύστημα αγωγών ύδρευσης και αποχέτευσης που αποκαλύπτονται σταδιακά, χρονολογείται μεταξύ της Κλασσικής Εποχής από τα τέλη του 6ου αιώνα π Χ μέχρι τα τέλη του 4ου αιώνα π Χ και τις αρχές της ελληνιστικής εποχής. Τα αρχαιολογικά δεδομένα κάνουν λόγο για ένα “σημαντικό αστικό κέντρο της αρχαιότητας” κι όπως αναφέρει η αρχαιολόγος της ΙΓ ΕΠΚΑ και νέα προϊσταμένη της ΙΕ Εφορείας Λάρισας Δρ. Ανθή Μπάτζιου-Ευσταθίου “έχουμε διακριτούς τομείς δράσης, διότι η ομάδα της ΙΓ Εφορείας ερευνά στην αρχαία πόλη, ενώ το Πανεπιστήμιο ερευνά το ιερό του Απόλλωνα, που βρίσκεται εκτός της αρχαίας πόλης. Το 2005 και 2006 ερευνήσαμε δεξιά και αριστερά από την κεντρική πύλη του οικισμού όπου έχουν εντοπιστεί κτίρια και στις δύο κατευθύνσεις. Ειδικότερα το 2006, επισημαίνει η κ. Ευσταθίου, αποκαλύφθηκαν μεγάλα κτίρια οδοί αγωγοί, αποχετευτικοί και ύδρευσης και ελπίζουμε ότι θα είναι εξίσου εντυπωσιακά τα αποτελέσματα και στην συνέχεια”.
Ο διδάσκων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Αλέξανδρος Μαζαράκης Αινιάν και η ομάδα του ερευνούν αντίστοιχα τον Ναό του Απόλλωνα, που χρονολογείται από τα τέλη της Αρχαϊκής εποχής ( τέλη του 6ου αιώνα) και η λειτουργία του συνεχίζεται έως και τις αρχές του 3ου π Χ.. Οπως αναφέρει ο κ. Μαζαράκης “το ιερό αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία διότι χρησίμευε και ως χώρος συναθροίσεων, πιθανότατα με πολιτική σημασία”. Τα μυστικά του μυστηριώδους ναού αναμένεται να αποσαφηνιστούν στην πορεία των ερευνών καθώς η έρευνα μπροστά από το τέμενος αποκάλυψε κατασκευές που “ενδεχομένως να ήταν βωμός” όπως επισημαίνει ο ίδιος για να προσθέσει “ εντοπίσαμε τα όρια του τεμένους τον τοίχο δηλαδή του ιερού και αρχίσαμε να σκάβουμε εξωτερικά το στρώμα καταστροφής με στόχο φέτος να ολοκληρώσουμε αυτή την έρευνα και να αναδειχθεί σταδιακά το μνημείο”.
Μια ακόμη σημαντική πτυχή του Πανεπιστημιακού προγράμματος που εκπονεί το ΙΑΚΑ του Π.Θ, είναι ταυτόσημη με την προϊστορική θέση Μαγούλα Ζερέλια 4 χιλιόμετρα ΝΔ του Αλμυρού, όπου επίσης διεξάγεται έρευνα σε συνεργασία με την ΙΓ ΕΠΚΑ. Η Αντίκλεια Μουνδρέα Αγραφιώτη, καθηγήτρια Προϊστορικής Αρχαιολογίας ειδικευμένη στις νέες τεχνολογίες, αναφέρει ότι “στόχος του πρότζεκτ είναι να αντιληφθούμε τι συνέβη σε αυτή την περιοχή χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες που δεν είναι καταστροφικές, γιατί αυτή η θέση είναι ένα από τα λίγα παρθένα τοπία που υπάρχουν στην Θεσσαλία”. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η κ. Αγραφιώτη η προϊστορική αυτή θέση αναπτύχθηκε περί τα τέλη της 6ης χιλιετίας και εμφανίζει στοιχεία κατοίκησης έως την ύστερη Βυζαντινή περίοδο. Τα προαναφερθέντα, μαρτυρούν την ευρύτητα του Πανεπιστημιακού ερευνητικού πεδίου που φιλοδοξεί να αποκαλύψει συν τω χρόνω άγνωστες πτυχές του παρελθόντος.