Ρομπότ και μηχανές στα χωράφια

Ο τρόπος που διαμορφώνεται η ζωή μας, οι συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες που διογκώνουν το πρόβλημα της έλλειψης χρόνου, οι ολοένα και μεγαλύτερες απαιτήσεις των εταιριών αλλά και οι αυστηρότεροι νόμοι για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των καλλιεργειών και οι κανονισμοί για τις διάφορες πιστοποιήσεις καθιστούν πιο αναγκαία από ποτέ τη χρήση νέων τεχνολογιών.

 

Το αγρόκτημα του μέλλοντος (Future Farm-www.futurefarm.eu) είναι πλέον πραγματικότητα, χειροπιαστό όσο ποτέ άλλοτε και έρχεται να δώσει απαντήσεις σε μια σειρά από ερωτήματα που προκύπτουν από τις διαφαινόμενες εξελίξεις στη γεωργία ειδικά σε ό,τι αφορά τους τρόπους της καλλιέργειας που διαφαίνεται ότι όλο και περισσότερο οι καλλιεργητικές φροντίδες θα προσαρμόζονται στα διαφορετικά χαρακτηριστικά που έχει ο κάθε αγρός ανά περιοχές, με χρήση των τεχνικών της λεγόμενης γεωργίας ακριβείας.

 

Ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζεται πια στη γεωργία ακριβείας είναι η αξιοποίηση πληροφορίας που προέρχεται από διαφορετικές πηγές, είτε αυτή είναι σε ψηφιακή μορφή είτε όχι. Η πλειοψηφία των παραγωγών θα κληθεί μελλοντικά να λάβει αποφάσεις για τις καλλιεργητικές φροντίδες με βάση μια πληθώρα δεδομένων από διαφορετικές πηγές.

 

Οι αυριανοί γεωργοί ουσιαστικά θα πρέπει να γίνουν αγρότες-managers και τα αγροκτήματά τους θα πρέπει να γίνουν επιχειρήσεις. Μόνο έτσι θα είναι βιώσιμο το μέλλον τους!

 

Ωστόσο για να γίνει αυτό όταν παίρνουν αποφάσεις για την καλλιέργειά τους θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους την κατάσταση της αγοράς και τις τιμές, τις οδηγίες και τους περιορισμούς που επιβάλλουν οι νόμοι/οδηγίες τόσο στη χώρα τους όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα δεδομένα που θα προκύπτουν από συστήματα αισθητήρων που θα είναι εγκατεστημένοι στον ίδιο τους τον αγρό, τα υφιστάμενα πρότυπα διαχείρισης των καλλιεργειών και άλλες ακόμα πληροφορίες. Και όλα αυτά στο πλαίσιο μιας άκρως ανταγωνιστικής διεθνούς αγοράς.

 

Όλα αυτά και πολλά περισσότερα διαχειρίζεται το ερευνητικό πρόγραμμα Future Farm στο οποίο μετέχουν 15 εταίροι από 10 χώρες μεταξύ αυτών και η Ελλάδα μέσω το Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας (Κ.Ε. ΤΕ. Α. Θ.). του πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2008 και ολοκληρώνεται τον Μάιο του 2011. Χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση με 3 εκ. ευρώ.

 

Εντός της επόμενης δεκαετίας εκτιμάται ότι θα εισαχθούν στη γεωργική παραγωγή ρομπότ, ικανά να εργασθούν αυτόνομα σε πραγματικές συνθήκες παραγωγής.

 

Με τις ρομποτικές γεωργικές μηχανές θα υλοποιούνται τεχνικές γεωργίας ακριβείας, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στην ορθολογική διαχείριση και να μειώσουν τις εισροές χημικών στον αγρό, με σημαντικό οικονομικό και περιβαλλοντικό όφελος.

 

Στο αγρόκτημα του μέλλοντος λοιπόν ο αγρότης θα χρειάζεται να κάνει σημαντικά λιγότερη χειρωνακτική εργασία και σαφώς πολύ περισσότερη διαχείριση των μηχανικών, ηλεκτρονικών και πληροφοριακών συστημάτων που θα έχει στη διάθεσή του.

 

Μηχανές και ρομπότ που σκέφτονται και εργάζονται είναι πια πραγματικότητα. Ρομπότ που περνάει μέσα στο χωράφι και σπέρνει, ρομπότ προγραμματισμένο να καθαρίζει τις καλλιέργειες από τα ζιζάνια, αισθητήρες που ελέγχουν το έδαφος και την κατάσταση της καλλιέργειας και συστήματα που αποφασίζουν για την αναγκαία ποσότητα νερού, λιπάσματος αλλά και φυτοπροστατευτικών που πρέπει να χρησιμοποιηθούν. Ρομπότ για όλες τις δουλειές…

 

Στο μέλλον τόσο λόγω των κανονισμών που θα το επιβάλλουν όσο και λόγω των διαθέσιμων τεχνολογιών που θα το καθιστούν δυνατό, θα έχουμε μείωση στην χρήση φυτοφαρμάκων, βέλτιστη χρήση του νερού και εξοικονόμηση καυσίμου στις καλλιέργειες.

 

Το μελλοντικό αγρόκτημα συμβάλλει στη μείωση όλων αυτών των παραμέτρων που πρέπει άμεσα να σημειώσουν κατακόρυφη πτώση χρήσης στις καλλιέργειες. Το πρόβλημα του νερού, το πρόβλημα των πολλών φυτοπροστατευτικών, το πρόβλημα των καυσίμων, το πρόβλημα της ρύπανσης εδάφους και αέρα βρίσκουν λύση στο μελλοντικό αγρόκτημα.

 

Σύμφωνα με τους μέχρι τώρα υπολογισμούς από την χρήση των νέων τεχνολογιών στις καλλιέργειες η χρήση καυσίμων περιορίστηκε σε ποσοστό 20%, μειώθηκε ο χρόνος ασχολίας, περιορίστηκε η χρήση των χημικών σε ποσοστό 15-20%, ενώ σημαντικός ήταν και ο περιορισμός του νερού.

 

Βέβαια όλα τα παραπάνω θα ήταν απλά πολύ ωραία αλλά ουσιαστικά άχρηστα αν δεν συνέβαλαν στην αύξηση των κερδών των αγροτών. Φυσικά όμως και το αγρόκτημα του μέλλοντος είναι ένα κερδοφόρο αγρόκτημα.

 

Άλλωστε η γεωργία ακριβείας αυτό ακριβώς είναι που κάνει εκτός από το να ωφελεί το περιβάλλον. Από την στιγμή που τα ρομπότ και οι μηχανές γνωρίζουν ακριβώς τι πρέπει να φυτευθεί που, πόσο νερό και λίπασμα ή φυτοπροστατευτικά πρέπει να χρησιμοποιηθούν έτσι και το παραγόμενο προϊόν αρχικά έχει πολύ καλύτερη ποιότητα, ενώ την ίδια στιγμή και η παραγωγή μεγιστοποιείται.

 

Παράλληλα από την στιγμή που τα προϊόντα είναι καλύτερα ποιοτικά αλλά και περισσότερα ποσοτικά οι αγρότες θα έχουν την δυνατότητα να αναπτύξουν επιχειρηματική δράση και σε νέες αγορές ή στις υπάρχουσες αλλά με πολύ καλύτερους όρους.

 

Είναι απόλυτα εύλογο η πρώτη σκέψη που έρχεται στο μυαλό όλων να είναι «και το κόστος για όλα αυτά ποιο είναι;». Και δεν είναι παράξενο καθώς και μόνο στο άκουσμα των ρομπότ και των μηχανών τελευταίας τεχνολογίας ο καθένας θα αναρωτιέται πόσο μπορεί να κοστίζουν ή ότι σίγουρα θα είναι αρκετά ακριβά.

 

Και όμως τίποτα δεν είναι άπιαστο και εξωπραγματικό. Μπορεί μια συγκεκριμένη μηχανή ή ένα ρομπότ να κοστίζουν πιο ακριβά ωστόσο υπάρχουν και συστήματα που ακόμα και τώρα σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή στην Αμερική χρησιμοποιούνται κατά κόρον χωρίς ακόμα να είναι καθόλου γνωστά στην Ελλάδα.

 

Πρόκειται για απλά συστήματα που τοποθετούνται πάνω στο τρακτέρ ή στο αγροτικό μηχάνημα, ουσιαστικά σαν GPS αλλά δεν είναι, και λειτουργούν έτσι ώστε να καθορίζουν την πορεία που θα ακολουθήσει το αγροτικό μηχάνημα για να μην περνάει από τα ίδια σημεία, για να καταγράφει την παραγωγή κ.α.

 

Στην ομάδα των επιστημόνων που εμπλέκονται στο έργο από την πλευρά του ΚΕΤΕΑΘ είναι και ο καθηγητής Simon Blackmore καθηγητής Γεωργικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Αγγλίας Harper Adams και διεθνώς αναγνωρισμένος στο αντικείμενό του.

 

Όπως ανέφερε ο ίδιος, στόχος είναι όλες οι πληροφορίες που θα παρέχονται από την κάθε μηχανή και το κάθε ρομπότ ξεχωριστά να ενσωματωθούν σε ένα ενιαίο πληροφοριακό σύστημα.

 

«Σε μια σύγχρονη γεωργική εκμετάλλευση υπάρχει λογισμικό για την χρήση αισθητήρων, λογισμικό για τον έλεγχο του ελκυστήρα και λογισμικό για την πρόβλεψη της παραγωγής, αλλά βεβαίως δεν υπάρχει λογισμικό για τον κανόνα συμμόρφωσης. Βασικός στόχος FutureFarm είναι να

βρούμε μια κοινή γλώσσα μεταξύ όλων αυτών των λογισμικών, ώστε να μπορούν να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους», τονίζει ο Simon Blackmore.

 

* Στην ομάδα των επιστημόνων που εμπλέκονται στο έργο είναι οι: Επίκουρος Καθηγητής Σπύρος Φουντάς στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας ερευνητής και υπεύθυνος πακέτου εργασίας, Κατερίνα Αποστολίδη υπεύθυνη διαχείρισης έργου και Simon Blackmore καθηγητής Γεωργικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο της Αγγλίας Harper Adams.

•  Μείωση χρήσης φυτοπροστατευτικών

•  Μείωση χρήσης νερού

•  Μείωση χρήσης καυσίμων

•  Ακριβέστερες καλλιεργητικές τακτικές

•  Καλύτερα και περισσότερα προϊόντα

•  Αύξηση εισοδήματος