Στα… χνάρια του Κένταυρου Χείρωνα μέσα από μονοπάτι – σκουπιδότοπο καλούνται να βαδίσουν επισκέπτες της περιοχής προκειμένου να βρεθούν στη σπηλιά του, όπου σύμφωνα με τη μυθολογία έζησε ο σοφός, γιατρός και δάσκαλος, ο επονομαζόμενος και ως ο δικαιότατος των Κενταύρων. Το θρυλικό σπήλαιο που αποκάλυψε το 2008 ένας ένθερμος ερευνητής και μελετητής των Ορφικών, ο Σωτήρης Σοφιάς, τοπογράφος μηχανικός, αλλά και το μονοπάτι που διανοίχθηκε από τον Πολιτιστικό Σύλλογο της Μηλίνας, έχουν εγκαταλειφθεί στην τύχη τους. Κανείς δεν φροντίζει για την καθαριότητα και συντήρηση του χώρου, που όμως είναι πόλος έλξης επισκεπτών και το χειρότερο, κάποιοι έχουν μετατρέψει τη διαδρομή σε υπαίθρια… τουαλέτα.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Εικόνες ντροπής κατέγραψε τριμελής οικογένεια από τα Χανιά της Κρήτης που κάνει τις καλοκαιρινές της διακοπές στο Πήλιο. Σε εξόρμησή της προς τη Μηλίνα, με προορισμό την σπηλιά του Κενταύρου Χείρωνα, βρέθηκε αντί να θαυμάζει τα μοναδικά φυσικά χαρακτηριστικά της σπηλιάς να μαζεύει σκουπίδια.
Η βάση του μονοπατιού σύμφωνα με την οικογένεια Γωνιωτάκη που επισκέφθηκε τη σπηλιά στις 18 Αυγούστου, θύμιζε υπαίθριες τουαλέτες, ακαθαρσίες, χαρτιά και δυσοσμία. Αλλά και στη διαδρομή, το μονοπάτι παραπέμπει σε ανεξέλεγκτη χωματερή, με εκατοντάδες πεταμένα πλαστικά μπουκάλια, χαρτιά, τενεκέδες, σακούλες από μπάζα, ό,τι μπορεί να βάλει ο ανθρώπινος νους «εγκλωβισμένο» ανάμεσα στη βλάστηση.
«Σε ακτίνα 70 μέτρων τα σκουπίδια ήταν παντού», αναφέρει ο κ. Πέτρος Γωνιωτάκης από τα Χανιά, που επισκέπτεται σχεδόν κάθε καλοκαίρι τη σπηλιά του Κένταυρου Χείρωνα.
Η εικόνα αποτέλεσε αφορμή για δράση για τον κ. Γωνιωτάκη, τη σύζυγό του Ολγα Μιχελάκη και τον γιο τους Γιάννη. Πήραν σακούλες απορριμμάτων και ξεκίνησαν… αποκομιδή. Συνολικά δέκα σακούλες απορριμμάτων συγκέντρωσε η οικογένεια, η οποία φωτογράφισε τις εικόνες που αντίκρισε ως… αναμνηστικές μαζί με άλλα αξιοθέατα που επισκέφθηκαν στις φετινές τους διακοπές.
«Χαστούκι» η επιστολή που συνέταξαν και παρέδωσαν στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ: «Πηγαίνοντας για επίσκεψη στο σπήλαιο του Κένταυρου Χείρωνα που βρίσκεται στην περιοχή της Μηλίνας, αντικρίσαμε μια αισχρή εικόνα. Η είσοδος που οδηγεί στην σπηλιά, σύμφωνα με την πινακίδα που υπάρχει, έχει μετατραπεί σε δημόσια τουαλέτα και χωματερή σκουπιδιών. Από σεβασμό στον χώρο και στην ιστορία των Κενταύρων καθαρίσαμε τον χώρο. Αυτό που αντικρίσαμε δεν περιγράφονται. Συνολικά συγκεντρώσαμε δέκα μεγάλες σακούλες που περιείχαν ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς. Θεωρούμε ότι αυτό είναι ανεπίτρεπτο για αρχαιολογικό χώρο και παρακαλούμε τις εμπλεκόμενες αρχές να ενεργήσουν. Μια οικογένεια τουριστών από την Κρήτη».
Η αποκάλυψη της σπηλιάς
Η σπηλιά του Κένταυρου Χείρωνα αποκαλύφθηκε το 2007 από έναν ένθερμο ερευνητή και μελετητή των Ορφικών, τον Σωτήρη Σοφιά, τοπογράφο μηχανικό. Με τη βοήθεια των υπολογιστών και αστρονομικών προγραμμάτων, χρονολόγησε τα ορφικά κείμενα βάσει των αστρονομικών φαινομένων που περιγράφονται σ’ αυτά.
Παράλληλα με τα προγράμματα Google earth και Atlas Encarta of the World της Microsoft , ταυτοποίησε τουλάχιστον 50 γεωγραφικές περιοχές της γης που αναφέρονται από τον Ορφέα, με τα σημερινά τους ονόματα.
Έτσι αποκωδικοποίησε όλη τη διαδρομή των Αργοναυτών μέτρο προς μέτρο. Στη συνέχεια ενδιαφέρθηκε να εντοπίσει τη σπηλιά του Κένταυρου Χείρωνα.
Στα Αργοναυτικά του ο Ορφέας αναφέρει πολλές λεπτομέρειες για τη σπηλιά του Χείρωνα.
Λόγω του επαγγέλματος του, ο κ. Σοφιάς, πριν ξεκινήσει την ανάλυση των περιγραφών, είχε προσδιορίσει με πολύ μεγάλη ακρίβεια όχι φυσικά την γεωγραφική θέση της σπηλιάς, αλλά την ακριβή περιγραφή της τοπογραφίας της περιοχής όπου βρισκόταν.
Στα Αργοναυτικά του Ορφέα αναφέρεται ότι οι Αργοναύτες, την νύχτα άναψαν φωτιές στη παραλία του Αναύρου ποταμού, έφαγαν, ήπιαν και γλέντησαν με τη ψυχή τους.
Άρα όταν την επομένη σηκώθηκαν, καθέλκυσαν την Αργώ, φόρτωσαν τα πράγματά τους και αναχώρησαν από την Ιωλκό. Το πιο λογικό είναι να ξεκίνησαν πρωί. Ο ήλιος ανέτειλε στις 7.20 και έδυσε στις 5.20 καθ’ όσον ήταν αρχές Δεκεμβρίου του έτους 1870 π.Χ.
Μετά από κωπηλασία κάποιων ωρών, έφτασαν το μεσημέρι στο πρώτο λιμάνι στον Παγασητικό και αφού έδεσαν την Αργώ, κατέβηκαν με ξύλινη σκάλα από το πλοίο στην αποβάθρα και κατευθύνθηκαν στην παραλία όπου ξάπλωσαν να ξεκουραστούν. Τότε ο Πηλέας παρακάλεσε τους συντρόφους του να ανέβουν στο ιερό βουνό του Πηλίου, όπου ο δικαιότατος των Κένταυρων, ο σοφός Χείρωνας, δίδασκε το μικρό του γιο, τον Αχιλλέα.
Έτσι λοιπόν ο ερευνητής υπολόγισε την απόσταση αυτή με δεδομένο ότι ξεκίνησαν από τη Ιωλκό στις 8-9 το πρωί και έφτασαν στην περιοχή του Πηλίου κατά τη 1-2 το μεσημέρι, 30 με 35 χιλιόμετρα από τον σημερινό Βόλο και την εντόπισε στην ευρύτερη περιοχή της Μηλίνας.
Βρήκε επίσης και πέντε φυσικά χαρακτηριστικά της σπηλιάς που κυριολεκτικά την «φωτογράφιζαν» και την έκαναν μοναδική.
Με τη βοήθεια του τότε δημάρχου Σηπιάδος κ. Σταμάτη Βακούλα και μετά από έρευνα τριών μηνών, είχαν βρει μια από τις πολλές σπηλιές της περιοχής που ταίριαζε απόλυτα με την περιγραφή που είχε ήδη γίνει.
Στις 21 Σεπτεμβρίου 2007 έγινε η ταυτοποίηση της σπηλιάς. Μια φωτεινή σπηλιά που επέτρεπε στο φως του ήλιου να μπει από μια μικρή οπή στην οροφή, αλλά παρ’ όλα αυτά ήταν προστατευμένη από τη βροχή. Τα τοιχώματα λεία και το περιβάλλον της ξηρό.
Στις 21 Μαρτίου 2008, ο κ. Σοφιάς επισκέφθηκε ξανά τη σπηλιά με κλιμάκιο αρχαιολόγων και την εφορεία Βόλου για να τους υποδείξει τη θέση της σπηλιάς.
Η συνέχεια της έρευνας αποτελεί έργο αρχαιολόγων, είχε πει ο κ. Σοφιάς…
Εγκατάλειψη
Η συνεισφορά του κ. Σοφιά ήταν πολύ σημαντική. Χάρη σε επιστάμενες μελέτες και έρευνες και με τη βοήθεια της σύγχρονης τεχνολογίας, αυτή η εγκαταλελειμμένη σπηλιά με ιστορία 4000 ετών και πλέον, αποκάλυψε την ταυτότητά της. Εκεί έζησε ο Κένταυρος Χείρωνας, σοφός και ιατρός και δάσκαλος.
Εδώ έκαναν την πρώτη στάση οι Αργοναύτες που έπλεαν προς την Κολχίδα. Από εκεί πέρασε ο Ορφέας.
Μετά από αυτό φαίνεται ότι δεν έχει γίνει τίποτα για την αξιοποίησή της. Μόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μηλίνας πριν από τρία χρόνια φρόντισε να καθαρίσει το μονοπάτι και να σηματοδοτήσει τη διαδρομή που οδηγεί στη σπηλιά με μεταλλικά κόκκινα Κενταυράκια που δείχνουν την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει ο επισκέπτης.
Το μονοπάτι που ξεκινά πάνω από την παραλία της Βαθοσπηλιάς, περνά μέσα από ιδιόκτητα κτήματα και φαίνεται ότι κανείς δημόσιος φορέας δεν φροντίζει προκειμένου η διαδρομή προς τη σπηλιά αν μη τι άλλο να μη θυμίζει… χωματερή εξαιτίας της ανεξέλεγκτης απόρριψης σκουπιδιών από ασυνείδητους.
