Μόλυνση της Β ΒΙ. ΠΕ., κυρίως από βιομηχανικά απόβλητα και τη λειτουργία υψικαμίνων, δείχνουν οι υψηλές συγκεντρώσεις –ακόμη και τέσσερις φορές άνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια- σε διοξίνες και πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCBs), που ανιχνεύτηκαν σε δείγματα γάλακτος από δύο κτηνοτροφικές μονάδες.
Τα αποτελέσματα μετρήσεων του Εθνικού Κέντρου Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» καθιστούν φανερό ότι υπάρχει επιβάρυνση διοξινών, αλλά κυρίως PCBs στα κτηνοτροφικά προϊόντα στη Βιομηχανική Περιοχή Βόλου.
Οι δύο κτηνοτροφικές μονάδες, συνολικής δυναμικότητας 700 αιγοπροβάτων, που βρίσκονται σε απόσταση 500 μέτρων από τις «ύποπτες» για ρύπανση βιομηχανικές μονάδες θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε «καραντίνα». Το γάλα συνεχίζει να οδηγείται καθημερινά προς καταστροφή στους υψικαμίνους της Χαλυβουργίας, ενώ σήμερα δείγματα θα ληφθούν από το κρέας των μολυσμένων κοπαδιών.
Στις αρχές Μαΐου την περιοχή αναμένεται να επισκεφθεί κλιμάκιο του «Δημόκριτου», όπως ανακοίνωσε χθες ο αντινομάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης Δημ. Μεργιαλής.
Υψηλές συγκεντρώσεις
Έλεγχος της επιβάρυνσης από διοξίνες και πολυχλωριωμένα διφαινύλια (PCBs) έγινε σε τέσσερα δείγματα πρόβειου γάλακτος, από ισάριθμα κοπάδια στη Βιομηχανική Περιοχή Βόλου. Τα δύο βρέθηκαν «καθαρά», ενώ υψηλότατες συγκεντρώσεις εντοπίστηκαν στα δείγματα που λήφθηκαν από το γάλα που παράγεται σε δύο κτηνοτροφικές μονάδες και βρίσκονται στη λεγόμενη ακτίνα των 500 μέτρων.
Οι μετρήσεις έδειξαν συγκεντρώσεις: στο πρώτο μολυσμένο δείγμα 4,55 pg/g λίπους σε διοξίνες, 22,60 pg/g λίπους σε PCBs και 27,15 pg/g λίπους στο σύνολο διοξινών και PCBs, ενώ στο δεύτερο δείγμα 1,78 pg/g λίπους σε διοξίνες, 9,81 pg/g λίπους σε PCBs και 11,59 pg/g λίπους στο σύνολο διοξινών και PCBs.
Σύμφωνα με τον «Δημόκριτο», το ανώτατο επιτρεπτό όριο για το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα είναι τα 3 pg/g λίπους για τις διοξίνες και τα 6 pg/g λίπους για το σύνολο διοξινών και PCBs.
Προς σύγκριση από το Εθνικό Κέντρο Έρευνας αναφέρονται τιμές που ανιχνεύονται συνήθως στο πρόβειο γάλα ελληνικής προέλευσης και συγκεκριμένα 0,5-0,7 pg/g λίπους για τις διοξίνες και 0,5-1,0 pg/g λίπους για το PCBs.
Κάτω, αλλά αυξημένα
Από τα αποτελέσματα των μετρήσεων προκύπτει ότι στο ένα δείγμα βρέθηκαν πάνω από τα ανώτατα θεσμοθετημένα όρια για διοξίνες και για το σύνολο των διοξινών και PCBs, στο δεύτερο βρέθηκαν πάνω από τα ανώτατα θεσμοθετημένα όρια για το σύνολο των διοξινών και PCBs, κυρίως λόγω υψηλής συγκέντρωσης PCBs, ενώ στα άλλα δύο δείγματα οι συγκεντρώσεις βρέθηκαν κάτω από το όριο, αλλά σχετικά αυξημένες, συγκριτικά με τις τιμές που ανιχνεύονται συνήθως.
Συγκεκριμένα, στα τελευταία δείγματα εντοπίστηκαν: στο ένα, το οποίο λήφθηκε στα όρια της ΒΙ.ΠΕ. 0,55 pg/g λίπους σε διοξίνες, 1,55 pg/g λίπους σε PCBs και 2,10 λίπους στο σύνολο διοξινών και PCBs και στο δεύτερο που λήφθηκε σε απόσταση 3 έως 5 χλμ. από τη ΒΙ.ΠΕ. 1,24 pg/g λίπους σε διοξίνες, 1,85 pg/g λίπους σε PCBs και 3,09 pg/g λίπους στο σύνολο διοξινών και PCBs.
Μέτρα
Ο «Δημόκριτος» συστήνει τη λήψη μέτρων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τα ανώτατα όρια διοξινών, τα οποία η νομαρχιακή αυτοδιοίκηση έλαβε εξ αρχής, αμέσως μετά τον εντοπισμό διοξινών σε δείγμα χλωράς νομής από την περιοχή της Β’ ΒΙ.ΠΕ.
Συγκεκριμένα, προτείνεται:
– Να απαγορευθεί η ελεύθερη βοσκή των ζώων στις επιβαρυμένες περιοχές και να ληφθούν μέτρα για την άμεση απομάκρυνση των κοπαδιών
– Αποφυγή της κατανάλωσης γάλακτος που προέρχεται από ζώα ελευθέρας βοσκής και απαγόρευση της διάθεσης αυτού του γάλακτος στις γαλακτοβιομηχανίες
– Αποφυγή της κατανάλωσης κρέατος που προέρχεται από ζώα ελευθέρας βοσκής.
Επιπλέον επισημαίνεται ότι θα πρέπει να επεκταθούν οι έλεγχοι στην ευρύτερη περιοχή και να ληφθούν επιπλέον δείγματα γάλακτος, κρέατος αιγοπροβάτων και από κοτόπουλα ελεύθερης βοσκής.
Σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ε.Ε. θα πρέπει να βρεθεί η πηγή επιβάρυνσης της περιοχής με διοξίνες και PCBs και να αποκατασταθεί. Ευρωπαϊκή οδηγία προσδιορίζει ανώτατες επιτρεπτές τιμές αέριων ρύπων από τις εγκαταστάσεις αποτέφρωσης. Θα πρέπει να γίνει έλεγχος στις βιομηχανικές μονάδες της περιοχής ότι πληρούν τις προδιαγραφές και μετρήσεις στις εκπομπές των αερίων ρύπων.
Δείγματα νερού
Οι υψηλές συγκεντρώσεις PCBs που ανιχνεύτηκαν υποδηλώνουν μόλυνση της περιοχής κυρίως από βιομηχανικά απόβλητα, γι’ αυτό και ο «Δημόκριτος» προτείνει πρέπει να γίνουν μετρήσεις διοξινών και PCBs σε έδαφος και επιφανειακά και υπόγεια νερά.
Σύμφωνα με τον αντινομάρχη Δημ. Μεργιαλή, η Διεύθυνση Υγείας έχει ήδη λάβει δείγματα από γεωτρήσεις της περιοχής και βρύσες βιομηχανιών και αναμένει τα αποτελέσματα.
Ο ίδιος επισήμανε ότι οι νέοι έλεγχοι επιβεβαίωσαν πως το πρόβλημα ύπαρξης διοξινών εντοπίζεται μέσα στα όρια της Β’ ΒΙ.ΠΕ., καθώς δεν εντοπίστηκαν διοξίνες στα προϊόντα που προέρχονται από εγκαταστάσεις, οι οποίες βρίσκονται στα όρια ή εκτός της Βιομηχανικής Περιοχής.
Οι έλεγχοι, είπε, θα συνεχιστούν από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση για να διακριβωθούν οι αιτίες ρύπανσης, ενώ σημείωσε ότι τα μέτρα που προτείνει ο «Δημόκριτος» λήφθηκαν από την πρώτη στιγμή έστω και καθ’ υποψία.
Καρκινογόνες ουσίες
Ο «Δημόκριτος» υπογραμμίζει ότι οι διοξίνες και τα PCBs ανήκουν στην κατηγορία των «ανθεκτικών οργανικών ρύπων», οι οποίοι παρουσιάζουν πολύ μεγάλη ανθεκτικότητα στη χημική και βιολογική διάσπαση και κατά συνέπεια περνούν από το περιβάλλον στην τροφική αλυσίδα των ζώων και τελικά βιοσυσσωρεύονται στον ανθρώπινο οργανισμό, με καταστρεπτικές συνέπειες για την υγεία.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και διεθνείς οργανισμοί έχουν χαρακτηρίσει τις διοξίνες καρκινογόνες για τον άνθρωπο και υπεύθυνες για άλλες σοβαρές βλάβες.
