Σημαντικές εισηγήσεις στο πανελλήνιο συνέδριο για τα βότανα – Εξαγωγές στην Αμερική και προοπτικές ανάπτυξης εναλλακτικού τουρισμού
Οι σημαντικές προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης της Μαγνησίας με εφόδιο τα 3.000 και πλέον βότανα του Πηλίου και της Όθρυος υπογραμμίστηκαν στο πανελλήνιο συνέδριο με θέμα τα αρωματικά φυτά και βότανα από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, που ολοκληρώθηκε χθες στο ξενοδοχείο Valis στην Αγριά, με τη συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων. Σημαντικές εισηγήσεις αναπτύχθηκαν στη διάρκεια του συνεδρίου, μέσω των οποίων αναδείχθηκε η μορφή του Κένταυρου Χείρωνα και η πανάρχαια γνώση των βοτάνων, που θεράπευαν τις πληγές των πρωταγωνιστών του Τρωικού πολέμου και αποτελούν μέχρι σήμερα πόλο έλξης για ομάδες ξένων τουριστών, καθώς επίσης και οι εξαγωγικές προσπάθειες που έχουν αναπτυχθεί.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Σημαντικά στοιχεία για τη γνώση και χρήση των βοτάνων κατά την αρχαιότητα και τη χρήση τους για την ίαση των πληγών στο πεδίο της μάχης παρέθεσε στην εισήγησή της η Δρ. αρχαιολόγος Αργυρούλα Δουλγέρη – Ιντζεσίλογλου, επίτιμη προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, η οποία επεσήμανε μεταξύ άλλων ότι το όνομα της μητέρας του Κενταύρου Χείρωνα, Φιλύρα, παραπέμπει στη γνωστή φλαμουριά. Ο ίδιος ήταν γνώστης της ιατρικής και κυρίως της βοτανολογίας, της κυνηγετικής και παράλληλα παιδαγωγός πολλών γνωστών ηρώων, με πρώτο τον Ιάσονα, το όνομα του οποίου προέρχεται από το ρήμα «ιώμαι» που σημαίνει «θεραπεύω» και το ουσιαστικό «ίασις» που σημαίνει «θεραπεία».
Επίσης ο Ασκληπιός, θεός της Ιατρικής, ήταν από τους πιο σημαντικούς μαθητές του Κένταυρου Χείρωνα. Οι γιοί του Ασκληπιού Μαχάων και Ποδαλείριος, ιατροί και οι ίδιοι, αναφέρονται στην Ιλιάδα του Ομήρου ως αρχηγοί του εκστρατευτικού σώματος της περιοχής της Τρίκκης που συμμετείχε στον Τρωικό πόλεμο. Αρκετά συχνά καλούνται να ασκήσουν την ιατρική θεραπεύοντας τα τραύματα των συμπολεμιστών τους με βότανα, τα οποία, μάλιστα, είχε δώσει ο Χείρων στον Ασκληπιό.
Ο πιο φημισμένος μαθητής του Χείρωνα ήταν ο Αχιλλέας, γιός του Πηλέα και της Θέτιδος. Ο Πηλέας εμπιστεύτηκε στον Χείρωνα την ανατροφή του Αχιλλέα, ο οποίος χάρη στις σοφές διδαχές του δασκάλου του, άσκησε το σώμα και το πνεύμα του για να γίνει αργότερα ο μεγαλύτερος ήρωας του Τρωικού πολέμου.
Το δόρυ του Αχιλλέα ήταν κατασκευασμένο από ξύλο του δέντρου μελία ή φράξο από το Πήλιο, ενώ σύμφωνα με το μύθο από το ίδιο ξύλο ήταν κατασκευασμένο και το ρόπαλο του Ηρακλή. Ο Αχιλλέας, επίσης, μύησε και τον φίλο του Πάτροκλο στα μυστικά της ίασης με βότανα που διδάχτηκε από τον Χείρωνα, ενώ στη διάρκεια του Τρωικού πολέμου ασκούσε την ιατρική, για να γιατρεύει τις πληγές των τραυματισμένων συμπολεμιστών του.
Πηγή έμπνευσης ο μύθος
Οι μύθοι του Πηλίου αποτελούν μέχρι σήμερα πηγή έμπνευσης για αρκετούς ξένους τουρίστες, οι οποίοι επιχειρούν να ακολουθήσουν τα χνάρια του Κενταύρου Χείρωνα, ιχνηλατώντας τα βότανα του Πηλίου. Το συγκεκριμένο κεφάλαιο θα μπορούσε να αναπτυχθεί σε οργανωμένη μορφή, προκειμένου να αποτελέσει το Πήλιο πόλο έλξης για μεγαλύτερο αριθμό Ελλήνων και ξένων τουριστών, όπως υπογράμμισε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Μαγνησίας, Γιώργος Ζαφείρης, εκ των ομιλητών του συνεδρίου.
Παράλληλα, ο ίδιος αναφέρθηκε στις εναλλακτικές δράσεις που κερδίζουν διαρκώς έδαφος, όπως, για παράδειγμα η γιόγκα, που προσελκύει το ενδιαφέρον πολλών ομάδων επισκεπτών από το εξωτερικό. Όσοι ασχολούνται με τη γιόγκα, τον διαλογισμό και την ευεξία, είναι λάτρεις της υγιεινής διατροφής και ιδιαίτερα εξοικειωμένοι με τη χρήση βοτάνων και αρωματικών. Κατά συνέπεια, είναι προφανή τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν για τον τουρισμό, εφόσον αποκτήσουν οργανωμένη μορφή και προωθηθούν ακόμη περισσότερο οι συγκεκριμένες δραστηριότητες.
Από την Όθρυ στις ΗΠΑ
Τον εξαγωγικό ρόλο που μπορούν να παίξουν τα βότανα στην τοπική οικονομία υπογράμμισε από την πλευρά του ο πρόεδρος του Επιμελητήριου Μαγνησίας, Αριστοτέλης Μπασδάνης. Ο ίδιος τόνισε ότι πρέπει να αναληφθεί πρωτοβουλία ώστε το Πήλιο να αναδειχθεί ως έδρα συνεδρίων του θεματικού αντικειμένου των αρωματικών φυτών και βοτάνων, στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη των εργασιών του πανελλήνιου συνεδρίου για τα αρωματικά φυτά και βότανα που συνδιοργάνωσε ο φορέας με το Σωματείο «Φίλοι Αθανασάκειου Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου και Αρχαιολογικών χώρων Μαγνησίας και Σποράδων» και άλλους φορείς στην Αγριά.
Ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Μαγνησίας τόνισε ακόμη ότι τα βότανα από τον Όθρυ αυτή τη στιγμή εξάγονται με μεγάλη επιτυχία σε μεγάλα σούπερ μάρκετ της Αμερικής και του Καναδά, ενώ συνεχάρη την πρόεδρο του Σωματείου κ. Μπαρτζιώκα για την πρωτοβουλία του συνεδρίου. Ο ίδιος σημείωσε ότι « πρωταρχικός στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που αδυνατούν να προβάλλουν τα προϊόντα τους στις αγορές του εξωτερικού».
Ευεργετικές ιδιότητες
Με αφορμή το συνέδριο για τα αρωματικά βότανα και φυτά από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, παραθέτουμε τις ευεργετικές ιδιότητες ορισμένων βοτάνων από τα χιλιάδες είδη που συνθέτουν την πλούσια χλωρίδα του Πηλίου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα.
Το αγριόσκορδο θεωρείται ευεργετικό για χοληστερίνη, πίεση, τριγλυκερίδια. Η αγριάδα για πέτρα στα νεφρά, ουρικό οξύ, η αψιθιά για ζαλάδες, αδυνάτισμα, διάρροια, στομαχόπονο, τη χολή και το ήπαρ. Η βαλεριάνα έχει ηρεμιστική δράση και θεωρείται για αϋπνίες, νεύρα, πονοκέφαλο, καούρες του στομαχιού.
Το δενδρολίβανο συνιστάται για άσθμα, βήχα, γρίπη, κοκίτη, πυρετό, ζαλάδες, ημικρανίες, βρογχίτιδα, πέτρα στη χολή, αρθρίτιδα, κολίτιδα, ρευματισμούς, ενώ το δίκταμο, που έχει διουρητική δράση, θεωρείται ευεργετικό για στομαχόπονο και εντερικά. Το θρούμπι θεωρείται ευεργετικό για στομάχι, αϋπνίες, αρθρίτιδα, ρευματισμούς, νεφρά και το θυμάρι για άσθμα, βήχα, πίεση, κυκλοφορικό.
Το κάρδαμο περιέχει βιταμίνες, ιώδιο, σίδηρο, ασβέστιο, είναι καρδιoτoνωτικό, καθαρίζει το αίμα και αφαιρεί φακίδες και πανάδες. Ο κράταγος θεωρείται φυσικό καρδιοτονωτικό και θεωρείται ευεργετικός για πίεση, καρδιά, κυκλοφορικό, χοληστερίνη, ζάχαρο, προστάτη.
Το μελισσόχορτο είναι διεγερτικό, τονωτικό για την καρδιά, η πασιφλώρα έχει καταπραϋντική και ηρεμιστική δράση , το ταραξάκο είναι κατάλληλο για καούρες του στομαχιού, αρθριτικά, ρευματισμούς, ρευματοπόνους, τονώνει τη λειτουργία του συκωτιού και των εντέρων.
Το φλισκούνι έχει ευεργετική επίδραση σε βήχα, πονόλαιμο, γρίπη, πυρετό, αμυγδαλές, ο μάραθος ενδείκνυται για πέτρα στη χολή, βήχα, γρίπη, άσθμα και την μαγειρική, το σπαθόλαδο για έλκος στομαχιού και πληγές, ενώ το αγριμόνιο είναι κατάλληλο για πέτρες στα νεφρά, συκώτι, κολικούς, αιμορροΐδες, βήχα, φαρυγγίτιδα και λαρυγγίτιδα.
Τα βότανα και τα αρωματικά του Πηλίου είναι αμέτρητα και η σημασία τους τεράστια. Συνθέτουν έναν πολύχρωμο κόσμο με πολυεπίπεδη σημασία, που δίνει προοπτικές εξέλιξης και επαγγελματικής δράσης, ειδικά στις εποχές που διανύουμε.
Διαχρονική γνώση βοτάνων
Η γνώση των βοτάνων μεταδίδεται από γενιά σε γενιά, ενώ όπως αναφέρεται στο βιβλίο της αξέχαστης συγγραφέως Αποστολίας Νάνου – Σκοτεινιώτη με τίτλο « Η Μακρινίτσα», τα βότανα του Πηλίου κατείχαν ξεχωριστή θέση στην καθημερινότητα των παλαιότερων.
«Για το κρύωμα συνιστούσαν ζεστά αφεψήματα, χαμόμηλο, τσάι, τίλιο, φασκόμηλο, ακόμη βεντούζες και κατάκλιση. Για τον βήχα να πιεις βρασμένα κουκούτσια κυδωνιών ή σαλέπι. Για τις εντερικές παθήσεις συνιστούσαν λαπά από ρύζι και ζουμί από ρόιδο. Για τον κοιλόπονο έβραζαν πολλά μυριστικά μαζί με νερό, κανέλλα, μοσχοκάρφια, μέντα, μολόχα, έριχναν και κονιάκ, και το έπιναν ζεστό. Για τα κοψίματα ιδανικό φάρμακο θεωρούσαν τον αγριόδυοσμο όπως και την πικροδιαλέτα. Την πικροδιαλέτα τη δίνανε στα παιδιά για δυναμωτικό όπως και τα μπουμπούκια της καρυδιάς. Τα έβραζαν και τα έπιναν όπως το τσάι. Για κάθε είδος χτύπημα ή στραμπούληγμα (εξάρθρωμα) ή νευροκαβαλίκεμα, που είναι λαϊκός όρος, συνιστούσαν για ανακουφιστικό το κρεμμύδι. Κοπάνιζαν ωμά πολλά κρεμμύδια, τα έριχναν αλάτι και τα έβαζαν επάνω στο μέρος που πονούσε. Για τους διάφορους όγκους μικρούς και μεγάλους δίνουν σκορπίδι. Το σκορπίδι το δίνουν με λίγο μέλι και για τις μαγουλάδες. Για τα ελαφρά κρυολογήματα πρώτο φάρμακο είχαν το σινάπι ή ένα καμένο κεραμίδι ή πέτρα που έβαζαν πάνω στον πόνο. Το 1917-18 η γρίπη θέριζε τον κόσμο, την αντιμετώπιζαν με βρασμένο λιναρόσπορο, τον λεγόμενο λαπά. Έβαζαν ζεστά επιθέματα λιναρόσπορου σ’ όλο το σώμα. Για τον πονόματο έδιναν το απόσταγμα σαμπούκου δηλ. αγριοφρουσκλιάς και μαγιάτικου τριαντάφυλλου», όπως έγραψε η συγγραφέας στις σελίδες του ίδιου βιβλίου.
