Νέο αναβαθμισμένο ρόλο και επαρκή χρηματοδότηση του νέου μοντέλου οργάνωσης των Δήμων, ζητούν οι Δήμαρχοι της Ελλάδας, που συμμετέχουν στο διάλογο για την αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. «Ισχυροί Δήμοι για Δυνατή Ελλάδα» είναι μάλιστα το μότο του θεματικού συνεδρίου της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδων, που φιλοξενείται από χθες, στο Βόλο, στο ξενοδοχείο Ξενία. Το σχέδιο της μεταρρύθμισης αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως τέλος του χρόνου, σύμφωνα με τον Υφυπουργό Εσωτερικών Γιάννη Μπαλάφα, που χαιρέτισε τις εργασίες του συνεδρίου, ενώ στόχος είναι όπως υπογράμμισε ο ίδιος οι δήμοι να έρθουν πιο κοντά στους πολίτες. Χωροταξικές αλλαγές δεν αναμένεται να υπάρξουν, με εξαίρεση ακραίες περιπτώσεις, όπως ανέφερε ο Γ.Γ. του Υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης σε μεγάλα νησιά και μεγάλους ορεινούς όγκους.
Ρεπορτάζ: ΕΛΕΝΗ ΧΑΝΟΥ
Ξεκίνησε χθες και ολοκληρώνεται σήμερα στο Βόλο, το ειδικό θεματικό συνέδριο της ΚΕΔΕ ενόψει των αλλαγών στον Καλλικράτη.
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών, Γιάννης Μπαλάφας, ο οποίος χαιρέτισε τις εργασίες του συνεδρίου, μίλησε για μία φιλόδοξη προσπάθεια να δημιουργηθεί ένα καλύτερο θεσμικό πλαίσιο για Δήμους και Περιφέρειες, στο πλαίσιο των διεθνών δεσμεύσεων της χώρας. Στόχος του νέου θεσμικού πλαισίου είναι η αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης μέσα από την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων που θα φέρουν την αυτοδιοίκηση πιο κοντά στους πολίτες. Ο κ. Μπαλάφας υπογράμμισε ότι μετά από μία πενταετία σταμάτησε η οικονομική κατρακύλα των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων. «Υπήρξε μάλιστα μια ελάχιστη συμβολική άνοδος και αυτή θα συνεχιστεί. Η κατρακύλα των πόρων των δήμων μετά από μία πενταετία σταμάτησε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο ίδιος δήλωσε αισιόδοξος για το τελικό αποτέλεσμα. Εκτίμησε ότι το σχέδιο θα έχει ολοκληρωθεί τέλος του χρόνου, το πολύ στις αρχές του επόμενου και υπογράμμισε ότι το χωροταξικό είναι ένα ζήτημα που θα εξεταστεί σε δεύτερο χρόνο.
Για το θέμα του χωροταξικού, ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης, ανέφερε ότι «στο τέλος, σε ακραίες περιπτώσεις, ίσως να κάνουμε κάποιες διορθώσεις, όπως σε μεγάλα νησιά είτε μεγάλους ορεινούς όγκους».
Πιο «ανθρώπινοι» δήμοι
Αναφερόμενος στη βασική φιλοσοφία των μεταρρυθμίσεων ο κ. Πουλάκης μίλησε για επαναθεσμοθέτηση της τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού. «Ο Καλλικράτης δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από όσα ήθελε να λύσει», είπε χαρακτηριστικά. Εδώ και τρεις μήνες επιτροπή υπό την προεδρεία του έχει ξεκινήσει να μελετά το νέο θεσμικό πλαίσιο. «Οι αλλαγές που συζητάμε αφορούν στη δημιουργία τοπικής αυτοδιοίκησης με περισσότερη δημοκρατία, με εκλογικό σύστημα αναλογικής, με συμμετοχή των πολιτών στη λήψη των αποφάσεων, με ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων μεταξύ πρώτου και δεύτερου βαθμού, αλλά και με την αποκεντρωμένη αυτοδιοίκηση, με απλούστευση των διαδικασιών, με οικονομικούς πόρους και με σαφή στροφή του πρώτου βαθμού στις κοινωνικές δομές που έχει ανάγκη η χώρα αυτή την περίοδο».
Ετσι λοιπόν με την ψήφιση του Νόμου, αυτό που λέμε παράλληλο πρόγραμμα, θεσμοθετήθηκε μία επιτροπή από στελέχη του Υπουργείου, από επιστήμονες εμπειρογνώμονες, από όλους τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, υπό την προεδρία δική μου, η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και τρεις μήνες τη δουλειά της και πρέπει έως τέλος του χρόνου να παραδώσει το νέο θεσμικό πλαίσιο. Οι αλλαγές που συζητάμε είναι για μία Τ.Α. με περισσότερη δημοκρατία, με ένα εκλογικό σύστημα αναλογικής για να εκλέγονται δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, με συμμετοχή των πολιτών και της κοινωνίας στη λήψη των αποφάσεων, να ξεκαθαρίσουν οι αρμοδιότητες ανάμεσα στον πρώτο, το δεύτερο βαθμό και την αποκεντρωμένη αυτοδιοίκηση, να γίνει απλούστευση των διαδικασιών και με μία Τ.Α. που θα έχει και οικονομικά σε μια δύσκολη περίοδο, αλλά οικονομικά που θα είναι έτσι ώστε να υπάρχει διαφάνεια και να υπάρχει λειτουργία για τον πρώτο βαθμό να στραφεί προς τις κοινωνικές δομές που έχει ανάγκη η χώρα μας αυτή την περίοδο.
Αναβάθμιση θεσμική και οικονομική
Από την πλευρά τους, οι Δήμοι ζητούν θεσμική και οικονομική αναβάθμιση. Ανοίγοντας τις εργασίες του συνεδρίου, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γιώργος Πατούλης υπογράμμισε ότι είναι αναγκαία η αλλαγή του Καλλικράτη, το ζητούμενο είναι όμως να υπάρξει μεταρρύθμιση ουσίας. «Θέλουμε μεταρρύθμιση ουσίας κι όχι μία από τα ίδια. Η μεταρρύθμιση θα πρέπει να αντιμετωπίζει συνολικά όλα τα προβλήματα και να συνοδεύεται από αποκέντρωση αρμοδιοτήτων αλλά και οικονομικών πόρων», είπε ο κ. Πατούλης. Ειδικά για τα οικονομικά ο κ. Πατούλης υπογράμμισε ότι «θα πρέπει να αντιληφθεί η Κυβέρνηση ότι το 2% επί του ΑΕΠ που εισπράττει η Τ.Α. στην Ελλάδα σε αντίθεση με το 11,4% κατά μέσο που εισπράττει η αυτοδιοίκηση στην Ευρώπη θα πρέπει να αλλάξει. Αλλιώς μιλάμε για μεταρρύθμιση άνευ ουσίας».
Ο ίδιος άφησε αιχμές με αφορμή τον αιφνιδιασμό της τοπικής αυτοδιοίκησης με τους διορισμένους γενικούς γραμματείς. «Ελπίζουμε να μην αιφνιδιαστούμε ξανά. Το Δεκέμβριο η Τοπική Αυτοδιοίκηση θα αποφασίσει πώς θα δράσει ή πώς θα αντιδράσει», είπε με νόημα.
Ιδιαίτερα αυστηρός ήταν ο πρόεδρος της ΠΕΔ Θεσσαλίας, Γ. Κωτσός, ο οποίος διέγνωσε έλλειψη αυτοδιοικητικής κουλτούρας και συνείδησης στην Ελλάδα και ο οποίος άφησε αιχμές ότι το ευρωπαϊκό μοντέλο αυτοδιοίκησης χρησιμοποιείται μόνο επιλεκτικά. Ο ίδιος ζήτησε ενίσχυση της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία θα μπορούσε να κάνει τοπική υπόθεση την υγεία, την παιδεία, τη διαχείριση των δασών και υπογράμμισε την ανάγκη οικονομικής αυτοτέλειας των δήμων. Ο κ. Κωτσός έθεσε και ζήτημα δίωξης των δημάρχων, μιλώντας για παράβαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ζητώντας να γίνει προσφυγή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο.
Συνεργασία Περιφέρειας -Δήμων
Τον όρο «τοπική διακυβέρνηση» εισήγαγε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, υπογραμμίζοντας ότι θα φέρει καλύτερα αποτελέσματα για τις τοπικές κοινωνίες και τη χώρα. Ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση ήταν ο παράγοντας σταθερότητας της κοινωνίας τα τελευταία έξι χρόνια οπότε και σημειώθηκαν αλλεπάλληλες αλλαγές στην Κυβέρνηση και ότι η αυτοδιοίκηση ήταν εκείνη που απέτρεψε την κατάρρευση των κοινωνιών και σήκωσε το βάρος της προσφυγικής κρίσης.
Υπογράμμισε δε τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ περιφερειών και δήμων, τονίζοντας ότι αυτό θα είναι το κλειδί της επιτυχίας και πρότεινε τη σύσταση εξαμελούς επιτροπής (τρία μέλη από την ΚΕΔΕ και τρία από την ΕΝΠΕ) που θα συνεδριάζει για τα κοινά προβλήματα και την κοινή πορεία της αυτοδιοίκησης κάθε εβδομάδα.
«Απόπειρα χειραγώγησης της Τ.Α.»
Τους συνέδρους της ΚΕΔΕ στο Βόλο, υποδέχθηκε ο εκτελών χρέη Δημάρχου Βόλου, Θάνος Θεοδώρου, ο οποίος στο χαιρετισμό του μίλησε για την ανάγκη οριοθέτησης των σχέσεων μεταξύ Κυβέρνησης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Δήμων και Περιφερειών.
Ο κ. Θεοδώρου μάλιστα έκανε λόγο για «απόπειρα χειραγώγησης της τοπικής αυτοδιοίκησης από τις εκάστοτε πολιτικές των Κυβερνήσεων» και αναφερόμενος στο Δήμο Βόλου τόνισε ότι δημιουργείται μείζον λειτουργικό, πολιτικό και ηθικό πρόβλημα με τη θέση σε αργία του αιρετού Δημάρχου, «χωρίς να έχει δικαστεί και χωρίς να ισχύουν σε βάρος του περιοριστικοί όροι».
Σημειώνεται ότι στον κ. Θεοδώρου, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Γ. Πατούλης απένειμε τιμητική πλακέτα.
Σήμερα η μελέτη
Οι εργασίες του θεματικού συνεδρίου της ΚΕΔΕ ολοκληρώνονται σήμερα, με την παρουσίαση της μελέτης του ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Τριετής στρατηγική μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση και την τοπική αυτοδιοίκηση», από τον κ. Γ. Πατούλη.
Θα συζητηθεί επίσης ο αναπτυξιακός ρόλος των ΟΤΑ και η φορολογική αποκέντρωση. Οι θέσεις της ΚΕΔΕ, αφού προσδιοριστούν στο Βόλο, θα οριστικοποιηθούν στο τακτικό συνέδριό της, που θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, 1-3 Δεκεμβρίου.
Σημειώνεται ότι στην έναρξη των εργασιών της ΚΕΔΕ, το παρών έδωσε μεταξύ άλλων, ο Βουλευτής Μαγνησίας της Ν.Δ., Χρήστος Μπουκώρος.
Οι κόκκινες γραμμές των Δημάρχων
Τις δικές τους κόκκινες γραμμές στο διάλογο για την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου στην τοπική αυτοδιοίκηση έχουν τραβήξει οι Δήμοι της χώρας:
– Καμία αλλαγή στα γεωγραφικά όρια των δήμων με εξαίρεση ελάχιστες περιπτώσεις
– Δεν αποτελεί προτεραιότητα το ζήτημα αλλαγής του εκλογικού συστήματος
– Δεν είναι αποδεκτή η αντικατάσταση των αιρετών από υπαλλήλους της κρατικής γραφειοκρατίας, στους οποίους θα αποδοθούν αρμοδιότητες- εξουσίες που μέχρι σήμερα ανήκουν σε αιρετά στελέχη
– Κρίσιμο ζήτημα είναι η διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του νέου μοντέλου οργάνωσης και λειτουργίας. Αποτελεί κορυφαίο ζήτημα η πραγματική οικονομική στήριξη των ΟΤΑ, μέσα από σύστημα φορολογικής αποκέντρωσης
– Να μην συνεχιστεί η πολιτική της συρρίκνωσης των οικονομικών των Δήμων
– Καταστατική αντιμετώπιση των αιρετών του θεσμού. Είναι αυτονόητη η ισότιμη αντιμετώπιση των αιρετών της Αυτοδιοίκησης με τους αντίστοιχους της κεντρικής διοίκησης
– Για την ΚΕΔΕ δεν υπάρχει μεταρρύθμιση, αν οι Δήμοι στο νέο μοντέλο οργάνωσης του Κράτους δεν έχουν τον πρώτο λόγο σε κρίσιμα ζητήματα, όπως του χωροταξικού σχεδιασμού, της τοπικής ανάπτυξης, της προστασίας του περιβάλλοντος, της διαχείρισης απορριμμάτων, της πρωτοβάθμιας υγείας.
Μόνιμες προσλήψεις ζητούν οι εργαζόμενοι στους Δήμους
Παράσταση διαμαρτυρίας έξω από το ξενοδοχείο Ξενία Βόλου, όπου φιλοξενούνται οι εργασίες της ΚΕΔΕ, πραγματοποίησαν εργαζόμενοι στους ΟΤΑ, λίγο πριν την έκτακτη γενική τους συνέλευση, παρουσία του προέδρου της Ομοσπονδίας, Νίκου Τράκα.
Ο κ. Τράκας απευθύνοντας χαιρετισμό στο συνέδριο χαρακτήρισε τον Καλλικράτη «άδειο πουκάμισο» υπογραμμίζοντας ότι οι εργαζόμενοι εξ αρχής διαφώνησαν με το συγκεκριμένο Νόμο.
Υπογράμμισε επίσης την ανάγκη αποδέσμευσης των Δήμων από τις μνημονιακές δεσμεύσεις της χώρας αλλά και πρόσληψης μόνιμου προσωπικού στους Δήμους. Μίλησε για τραγικές ελλείψεις στους ΟΤΑ και για αποδυνάμωση των δημοτικών υπηρεσιών, ενώ έθεσε ζήτημα ασφάλειας των εργαζομένων με την παροχή των απαιτούμενων ειδών προστασίας, δεδομένου ότι «είχαμε 50 εργατικά ατυχήματα αυτό το διάστημα στην τοπική αυτοδιοίκηση». Ο ίδιος τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας κοινού μετώπου που θα είναι προς όφελος του πολίτη.
Υπέρ των μόνιμων προσλήψεων στους δήμους με βάση τις πραγματικές τους ανάγκες, τάχθηκε και ο πρόεδρος της ΠΟΠ ΟΤΑ, Μάρκος Δαρδαμάνης, τονίζοντας ότι η αλλαγή του Καλλικράτη είναι επιβεβλημένη.
Λίγο αργότερα, σε έκτακτη συνεδρίαση των εργαζομένων στο Βόλο, το παρών έδωσε ο κ. Τράκας για να μιλήσει για τα προβλήματα των εργαζομένων. Ο κ. Τράκας εισέπραξε τη δυσαρέσκεια εργαζομένων για την προσφώνηση με τον τίτλο «φίλοι και συνεργάτες», που απηύθυνε στο συνέδριο της ΚΕΔΕ.
Μάλιστα η εκπρόσωπος της ΔΑΣ ΟΤΑ Εύη Καρυδάκη, μίλησε για «συνταυτισμό της ΠΟΕ ΟΤΑ με την αντεργατική πολιτική που ακολουθούν οι Δήμοι». Η ίδια σχολιάζοντας το αίτημα των δημάρχων για φορολογική αποκέντρωση άφησε αιχμές κατά Δημάρχων για την υιοθέτηση «φορομπηχτικού μηχανισμού προκειμένου να έχουν έσοδα».
Δυσαρέσκεια εκφράστηκε προς την ομοσπονδία και για την μη αποδοχή ως μελών στους συλλόγους των συμβασιούχων εργαζομένων στους Δήμους.
Οι τελευταίοι μετά από κινητοποιήσεις πέτυχαν την αυτοδίκαιη παράταση έως τέλος του 2017 όλων των συμβάσεων εργαζομένων στους Δήμους.
