Αίσθηση προκάλεσε η κόντρα που είχαν στη Βουλή Παπουτσής και Σαχινίδης. Κόντρα με ιδιαίτερο πολιτικό ενδιαφέρον, αφού πρόκειται για τον κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο και έναν υφυπουργό του ΠΑΣΟΚ, η οποία τροφοδότησε διάφορα σενάρια πολιτικής υφής.
Εχει σημασία όμως η αφορμή αυτής της αντιπαράθεσης (αφού τα αίτια μπορεί να είναι τελείως διαφορετικά από αυτά που φαίνονται). Ηταν η φράση του υφυπουργού Οικονομικών ότι «το δίλημμα δανεισμός ή ανάπτυξη είναι μεταφυσικό». Μεταφυσική είναι μάλλον η απλούστευση του θέματος, όπως αυτή προκύπτει από την τοποθέτηση του υφυπουργού. Ο προβληματισμός φυσικά ήταν και είναι για το αν η Ελλάδα με συνεχείς και υπέρογκους δανεισμούς μπορεί να ελπίζει ότι θα ξεφύγει από την ύφεση και θα μπει σε τροχιά ανάπτυξης. Μόνη ελπίδα άλλωστε για να ξεφύγουμε από το κυκεώνα της κρίσης.
Ο κ. υφυπουργός όφειλε, πριν ακυρώσει το υπουργικό δίλημμα, να προσδιορίσει για τι είδους δανεισμό ομιλεί. Αλλιώς οφείλει μία εξήγηση και σε άλλο μέλος της κυβέρνησης. Στην κ. Αννα Διαμαντοπούλου, η οποία κρίνοντας τους δανεισμούς της προηγούμενους κυβέρνησης είχε πει ότι «δεν μπορεί ο δανεισμός του Δημοσίου να μοιάζει με καταναλωτικό δάνειο, πρέπει να έχει επενδυτική λογική». Τότε βέβαια δεν μπορούσε να ξέρει ότι στην ίδια λογική θα εμπλεκόταν και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.
Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας από το 2000 και μετά στηρίχθηκε στο δανεισμό. Τόσο στον ιδιωτικό, με τα χαμηλά επιτόκια που επέτρεψαν σε χιλιάδες νοικοκυριά να δανεισθούν εύκολα, όσο και στο Δημόσιο λόγω των Ολυμπιακών αναγκών, ανεβάζοντας έτσι το ΑΕΠ στα ύψη. Χωρίς όμως να αλλάξει το αναπτυξιακό και παραγωγικό μας μοντέλο. Και χωρίς να υπολογίζουμε ότι η μεγάλη εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας (δημόσιος και ιδιωτικός τομέα) από το εξωτερικό, σημαίνει ότι τα προβλήματα των διεθνών αγορών και ειδικά σε περιόδους κρίσης μεταφέρονται σχεδόν αυτόματα στην ελληνική οικονομία. Όπως δυστυχώς συνέβη.
Συνεχίζουμε να δανειζόμαστε, όμως τα δάνεια δεν πάνε ούτε για δημιουργία νέων εισοδημάτων, ούτε για επενδύσεις που θα έφερναν αύξηση της δημόσιας περιουσίας. Όπως δανείζονται τα νοικοκυριά απλώς για να ξεπληρώσουν παλαιότερα δάνεια. Με συνεχώς ακριβότερο χρήμα. Ετσι, έχουμε μείωση κατανάλωσης, άνοδο πληθωρισμού, στασιμότητα ή υποχώρηση των επενδύσεων και της οικονομίας. Ένα μοντέλο μη βιώσιμης «ανάπτυξης».
Το δίλημμα, επομένως, εφόσον συνεχίζεται η αναπαραγωγή του ίδιου μοντέλου με δανεισμούς που πάνε για εξυπηρέτηση μόνο των χρεών, κάθε άλλο παρά μεταφυσικό είναι. Ανάπτυξη με τέτοιο δανεισμό δεν γίνεται. Για τον απλό λόγο ότι όλα τα μελλοντικά «εισοδήματα» θα δεσμεύονται για την εξυπηρέτηση παλαιότερων δανείων.
