Η ταινία του Λάκη Παπαστάθη με τίτλο «Ο ζωγράφος Παγώνης» θα προβληθεί την Τετάρτη 9 Δεκεμβρίου στις 7.30 μ.μ. στον κινηματογράφο Αχίλλειον. Η εκδήλωση διοργανώνεται από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τον Καλλιτεχνικό Οργανισμό- ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ του Δήμου Βόλου και το Δημοτικό Κέντρο Ιστορίας και Τεκμηρίωσης. Η ταινία αναφέρεται στο ζωγράφο Ιωάννη Παγώνη που καταγόταν από τους Χιονιάδες της Ηπείρου και έφτασε στις αρχές του 19ου αιώνα στο Πήλιο. Ζωγράφισε εκκλησίες και αρχοντικά. Παρουσιάζει επίσης τη ζωγραφική του Παγώνη για το γυναικωνίτη της Αγίας Μαρίνας Κισσού, το ξωκλήσι της Αγίας Τριάδας στο Ανήλιο και τον Άγιο Δημήτριο στο Νεοχώρι και σχολιάζει τις παραστάσεις τους που μοιάζουν με ανοιχτά βιβλία γεμάτα διδακτικές ιστορίες, που εύκολα μπορούσε να κατανοήσει ο κάθε πιστός ακόμα και ο εντελώς αγράμματος. Μετά την προβολή της ταινίας θα ακολουθήσει συζήτηση με το σκηνοθέτη.
Για το αγιογραφικό έργο του Ιωάννη Παγώνη η Μαρία Νάνου σημειώνει χαρακτηριστικά στο κείμενο της «Όψεις της τοιχογραφίας στο Πήλιο κατά τη μεταβυζαντινή περίοδο» (εν Βόλω τχ.12): «Τομή στην τοπική αγιογραφική παράδοση του τέλους του 18ου και των αρχών του 19ου αιώνα αποτελεί το αγιογραφικό έργο δύο σπουδαίων λαϊκών ζωγράφων του Πηλίου του πατέρα Ιωάννη Παγώνη και του υιού του Αθανάσιου. Ο Παγώνης κατάγεται από του Χιονιάδες της Ηπείρου και πρωτοεμφανίζεται στο Πήλιο περί το 1800. Ήδη το 1801 αγιογραφεί την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου στο Νεοχώρι και μόλις ένα χρόνο αργότερα το 1802 την Αγία Μαρίνα Κισσού. Το τελευταίο έργο που του αποδίδεται είναι οι τοιχογραφίες του μονυδρίου του Αγίου Σπυρίδωνος στη Δράκεια.
Ανεξίτηλη ζωγραφική σφραγίδα
Ο αείμνηστος Κ. Μακρής, μελετητής και γνώστης του έργου, των ικανοτήτων και των αισθητικών επιλογών του Παγώνη, επισημαίνει την ανισότητα που χαρακτηρίζει συχνά το έργο του. Ως αγιογράφος, αυτό που πραγματικά τον ενδιαφέρει είναι η απεικόνιση ανθρωπίνων καταστάσεων και συναισθημάτων. Μεταχειρίζεται όλα τα εκφραστικά μέσα της τέχνης του προκειμένου αυτή να μιλήσει στην ψυχή των απλών καθημερινών ανθρώπων στους οποίους και απευθύνεται. Αγαπημένα του θέματα σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη, τις παραβολές, τη ζωή και τα θαύματα των αγίων, τα μαρτύριά τους. Δεν λείπουν βέβαια και οι ηθικολογικού περιεχομένου παραστάσεις, όπως η γυναίκα που βάφεται και ο διάβολος της κρατά τον καθρέπτη, η «διαβολική μεταμόρφωση» όπως την ονομάζει. Κύριο χαρακτηριστικό της τέχνης του είναι η ρεαλιστική απόδοση των παραπάνω θεμάτων που επιτυγχάνεται με την υιοθέτηση επιμέρους στοιχείων από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Τα ενδύματα, τα σπίτια, τα έπιπλα απεικονίζουν την πραγματικότητα της εποχής του. Οι ίδιες αισθητικές αρχές αντιλήψεις διέπουν τις εξαίρετες τοπιογραφίες του και τις απεικονίσεις θεμάτων από τη νεκρή φύση. Έτσι το έργο του χαρακτηρίζεται από φρεσκάδα και αμεσότητα. Αντιθέτως, όταν ο Παγώνης ζωγραφίζει αμιγώς θρησκευτικό θέμα, όπως μεμονωμένους αγίους, φαίνεται να μην προσπαθεί να αποδώσει ιδιαίτερα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά
Ο δημιουργός της ταινίας Λάκης Παπαστάθης, γεννήθηκε στο Βόλο το 1943. Τα γυμνασιακά του χρόνια τα πέρασε στη Μυτιλήνη. Σπούδασε κινηματογράφο στην Αθήνα και εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη σε πολλές ελληνικές ταινίες από το 1968 έως το 1971, ενώ από το 1974 εργάζεται στην ελληνική τηλεόραση.
Από το 1976, μαζί με τον Τάκη Χατζόπουλο, είναι η ψυχή της εκπομπής – σύμβολο της ελληνικής τηλεόρασης αλλά και του ελληνικού ντοκιμαντέρ, «Παρασκήνιο».
Η κινηματογραφική του καριέρα ως σκηνοθέτης ξεκίνησε το 1981 με την ταινία «Τον Καιρό των Ελλήνων», που απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Σεναρίου και Κουστουμιών καθώς και το Βραβείο της Ένωσης Ελλήνων Κριτικών στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Ακολούθησαν οι επίσης πολυβραβευμένες ταινίες «Θεόφιλος» (1987) και «Tο μόνον της ζωής του ταξείδιον» (2001).
