ΤΟΠΙΚΑ

Βόλος : Προορισμός και όχι διέλευση

βόλος-προορισμός-και-όχι-διέλευση-851206

Ο Βόλος από τουριστικής άποψης βρίσκεται στο ίδιο σημείο που ήτανε προ 20ετίας. Όπως φαίνεται, οι προσπάθειες των κατά καιρούς υπεύθυνων της ΔΗΤΕΒ κατέτειναν στο να έχουν μάλλον διεκπεραιωτικό χαρακτήρα (συμβάσεις και αξιοποιήσεις των τουριστικών επιχειρήσεων) και οι τυχόν αναπτυξιακής μορφής προσπάθειες να περικλείονταν (με εξαίρεση το εγχείρημα της Αργούς) σε όμορφα ενημερωτικά φυλλάδια για τις διάφορες εκθέσεις.
Τα βραβεία για όμορφα περίπτερα στις τουριστικές εκθέσεις ή τα αντίστοιχα -αμφίβολης εγκυρότητας – περί υψηλού βαθμού επισκεψιμότητας της πόλης μας, πουθενά δεν υπονοούν ότι ο επισκέπτης έρχεται στον Βόλο ως τουρίστας για να μείνει και να τον γνωρίσει (πέραν από την παραλία του).
Η πλειονότητα των τουριστών χρησιμοποιεί τον Βόλο ως διέλευση είτε για Πήλιο είτε για Σποράδες είτε για Μετέωρα, χωρίς ο Βόλος να κερδίσει ουσιαστικά οφέλη από την παραμονή τους στην πόλη μας. Ουδείς έκανε αναγωγή στα αίτια, παρά την άκρως ευνοϊκή ατμόσφαιρα που υπάρχει πανελληνίως και ίσως στα Βαλκάνια και την Ευρώπη, καθότι ο Βόλος είναι όμορφη πόλη από μόνη της, πέραν της ομορφιάς του Πηλίου και του Παγασητικού που τον πλαισιώνουν. Οι μόνοι τουρίστες με επίκεντρο και τελικό προορισμό τον Βόλο τα τελευταία χρόνια υπήρξαν κυρίως οι μαθητές Γυμνασίων και Λυκείων από άλλες πόλεις και αυτό χάρη στην πρωτοβουλία κάποιων τουριστικών γραφείων της Αθήνας και της Θεσ/νίκης.
Είναι άκρως ενδιαφέρουσα η αναπτυσσόμενη τουριστική τάση, όπου τα «πακέτα» πλέον επιλέγουν την Λάρισα για διαμονή και από εκεί ακτινωτές ημερήσιες εξορμήσεις για Βόλο – Πήλιο, για Μετέωρα, για Περτούλι – Ελάτη, για Λίμνη Πλαστήρα. Δηλαδή αν ο Βόλος δεν δώσει αυτοτελές «πακέτο» με ημερήσια ξενάγηση – παραμονή στην πόλη και στην συνέχεια εξορμήσεις σε Νότιο και Κεντρικό Πήλιο και αντίθετα ενταχθεί σε πανθεσσαλικό «πακέτο», θα χάσουν πολλοί και κυρίως τα ξενοδοχεία και οι χώροι εστίασης και διασκέδασης.

Αξιοποίηση
της πολιτιστικής μας
κληρονομιάς

Για να παραμείνει λοιπόν ο τουρίστας στον Βόλο, πρέπει να αναδειχθούν και να απεικονισθούν όσα τον συνδέουν με την πολιτισμική του κληρονομιά.
Οι πλούσιες ιστορικές αναφορές του Βόλου (και του Πηλίου γενικότερα): Κένταυροι, Ιάσονας, Αργώ, Ρήγας Φεραίος, λόγιοι της νεότερης ιστορίας κ.λ.π. θα πρέπει να απεικονιστούν με αντίστοιχα εμφανή γλυπτά σε διάφορα κεντρικά σημεία της πόλης έτσι ώστε στα πλαίσια ενός city tour να δοθεί η δυνατότητα στον ξεναγό – μέσω της αναπαράστασης της ιστορικής φυσιογνωμίας – να αναπτύξει την αντίστοιχη ιστορία ή μύθο. Εννοείται ότι το σημερινό χάλκινο άγαλμα της Αργούς επί της Αργοναυτών, ως σημείο κατατεθέν της πόλης, δεν έχει τονισθεί είτε σε μέγεθος είτε σε φωτισμό. Στα πλαίσια της τουριστικής προβολής και αξιοποίησης του ξύλινου ομοιώματος της Αργούς, ίσως στον ίδιο χώρο να έπρεπε να τοποθετηθεί ένας ευκρινής Κένταυρος ή Ιάσονας.
Επιπλέον, πόσο θερμό μπορεί να είναι το ενδιαφέρον του επισκέπτη ενός κεραμουργείου, επιδοτούμενου από το Δήμο, σε μία καταπληκτική θέση από πλευράς πρόσβασης λεωφορείων και πεζών επισκεπτών, απέναντι μάλιστα από το κτίριο των Τουριστικών Πληροφοριών της ΔΗΤΕΒ;
Αντίθετα, πόσο λειτουργικός θα ήταν ο ίδιος χώρος ως πολιτιστικός πολυχώρος, όπου ο επισκέπτης κατά την είσοδό του να συναντά τον προϊστορικό Βόλο (και απεικονίσεις των γύρω περιοχών), να διέρχεται όλη την ιστορική του διαδρομή – όπου μέρος της να παραπέμπει στο Αρχαιολογικό Μουσείο – και να στέκεται στην νεότερη ιστορία του με τους εργατικούς αγώνες, την πρώιμη εκβιομηχάνισή του, τον νεοελληνικό διαφωτισμό των Δελμούζου, Γληνού κ.λπ., να φθάνει στους πρόσφυγες από τον Πόντο και την Μικρά Ασία στην Νέα Ιωνία (να η γεωγραφική ενότητα των δύο πόλεων) κ.λπ. Ας σημειωθεί ότι ένα τέτοιο μουσείο με την νεώτερη ιστορία των δύο πόλεων (διοικητικά εννοείται, γιατί στην ουσία η πόλη γεωγραφικά είναι μία), λείπει από τα παιδιά μας που αγνοούν την νεώτερη ιστορία μας και δεν έχουν αναφορές και χειροπιαστές προσβάσεις σε αυτήν.

Αξιοθέατα
και χωροταξική
διευκόλυνση

Χώροι που σήμερα είναι συγκεντρωμένη η πολιτισμική κληρονομιά της πόλης δεν δίνουν πρόσβαση στα λεωφορεία. Π.χ. είναι αδύνατη ακόμη και η πεζή πρόσβαση στο μουσείο Θεόφιλου. Στο Μουσείο Κίτσου Μακρή η πρόσβαση με εκδρομικό λεωφορείο είναι αδύνατη. Θα πρέπει να υπάρξει ένας προγραμματισμός επανατοποθέτησης όλων των μουσείων της πόλης, τόσο ως ενότητες (δηλ. όχι πολλά και διάσπαρτα αλλά λίγα, με αξιοπρεπή όγκο εκθεμάτων και σε κεντρικά σημεία, όπου να έχει πρόσβαση το λεωφορείο με τον τουρίστα, όπως ο πολιτιστικός χώρος του Τσαλαπατά που προαναφέρθηκε). Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του Αρχαιολογικού Μουσείου όπου ουδείς και ποτέ δεν πρόβλεψε θέσεις πάρκινγκ ή έστω από/επιβίβασης των επισκεπτών. Η σημερινή θέση πάνω στη διπλής κατευθύνσεως οδό της Πολυμερή είναι αφενός επικίνδυνη από πλευράς ασφάλειας, αφετέρου απαιτεί 500μ συνολικής πεζοπορίας (από και προς τα λεωφορεία). Φανταστείτε την ταλαιπωρία των υπερήλικων επισκεπτών από τα κρουαζιερόπλοια.
Ουδέποτε προβλέφθηκαν χώροι από/επιβίβασης των τουριστικών λεωφορείων στο κέντρο της πόλης. Στην πλατεία Συντάγματος, μπροστά στον Άγνωστο Στρατιώτη υπάρχει τέτοιος χώρος, ενώ στον Βόλο μόνο τα παλιά “ψαράδικα” προσφέρονται. Ο υπογράφων είχε κάνει σχετικό διάβημα στην προηγούμενη Διοίκηση του Δήμου, το οποίο αν και έγινε δεκτό, δεν υλοποιήθηκε. Σημειωτέον ότι όλα τα αναχωρούντα τουριστικά λεωφορεία από Βόλο χρησιμοποιούν ως σημείο εκκίνησης τον δρόμο μπροστά στο Δημαρχείο, με όποιους μέγιστους κινδύνους για την ασφάλεια των ανθρώπων συνεπάγεται το άνοιγμα της μπαγκαζιέρας από την εξωτερική πλευρά του δρόμου.
Στα πλαίσια ενός city tour τόσο οι δρόμοι, όσο και οι ανύπαρκτες πλατείες δεν προσφέρουν προϋποθέσεις για την ανάδειξη όπως τυχόν αρχιτεκτονικές κτιρίων, μνημεία και εκκλησίες (π.χ. Γορίτσα), όπως συμβαίνει σε άλλες πόλεις. Το πιο πολυφωτογραφημένο κομμάτι του Βόλου, ο Αγ. Κωνσταντίνος και το «Κορδόνι» (ο κυματοθραύστης) με το Πανεπιστήμιο, ούτε αυτά δίνουν τη δυνατότητα από/επιβίβασης για μια σύντομη φωτογράφηση.
Ούτε η πράγματι ωραία πανοραμική εικόνα του Βόλου έχει αξιοποιηθεί στα πλαίσια ενός αναψυκτήριου για ρέμβη και φωτογράφηση. Εάν τη λύση αυτή τη δίνει η Πορταριά και η Μακρινίτσα, αυτό δεν εντάσσεται στα πλαίσια ενός city tour για τον τουρίστα του κρουαζιερόπλοιου με τον λίγο χρόνο του, μέρος του οποίου πρέπει να εξοικονομηθεί και για την τοπική αγορά της πόλης. Θα μπορούσε μία πλατεία στην Ανακασιά ή η κορυφή της Γορίτσας (μόλις 2 χμ από το κέντρο της πόλης) να παίξει τέτοιο ρόλο με ένα αναψυκτήριο ξύλινης κατασκευής (καθότι αρχαιολογικός ο χώρος).
Όλες οι πόλεις του κόσμου αξιοποιούν την παλιά τους πόλη (old town) στα ιστορικά, αρχιτεκτονικά τους πρότυπα ή έστω τις αναβαθμίζουν από παρηκμασμένες γειτονιές σε κέντρα ψυχαγωγικά (π.χ. Λαδάδικα της Θεσ/νίκης, Λαχαναγορά της Λάρισας). Οι αποσπασματικές εγκαταστάσεις ενός πολυκαταστήματος, δύο κέντρων διασκεδάσεως και ενός πολυκινηματογράφου, ουδόλως δίνουν το χρώμα που ως ιστορικό κέντρο θα του άξιζε.
Η πλατεία επί της οδού Λαμπράκη αντί για μία τεράστια τάφρος, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως πλατεία με παράλληλη ανάδειξη των ιστορικών ευρημάτων, αν αντί για πλακόστρωση, ετοποθετούντο τμήματα από πολύ ανθεκτικό γυαλί ώστε να φωτίζεται και να προβάλλεται και ο ιστορικός χώρος κάτω από την πλατεία. Αντίστοιχα να πεζοδρομηθούν και να αλλάξουν εξωτερική όψη, μέσω επιδότησης, κάποια παλαιά κτίσματα ώστε μία ενότητα συγκοινωνούντων πεζοδρόμων να δίνει την όψη τμήματος ιστορικής πόλης (old town).
Το σήμα κατατεθέν στον Βόλο για τον σύγχρονο Έλληνα, είναι το τσιπουράδικο. Αυτό όμως δεν μπορεί να αναδειχτεί φωτογραφικά, διότι είτε είναι στην ενδοχώρα, είτε στην παραλία χωρίς τοπικό χρώμα, κάτω από άχρωμες πολυκατοικίες, περιβαλλόμενο από ψυχρό πλακόστρωτο. Από το 1999 ο υπογράφων είχε προτείνει στην τότε διοίκηση του ΟΛΒ, στον μικρό όρμο, απέναντι από το Δημαρχείο και κατά μήκος των κτιρίων του Τελωνείου, να χτισθούν με πηλιορείτικη αρχιτεκτονική, μία σειρά από τσιπουράδικα φωτισμένα με γιρλάντες και παραδοσιακούς φανούς. Αντίστοιχα τα τραπεζοκαθίσματα να απλωθούν σε μία ξύλινη αποβάθρα η οποία να περιβάλλεται από μικρά, παραδοσιακής κατασκευής αλιευτικά σκάφη και τότε θα έχουμε αναδείξει ένα πανέμορφο σημείο αναφοράς τοπικής αρχιτεκτονικής και γευσιγνωσίας (αντίστοιχο του Ρεθύμνου).

Λιμάνι: Κρουαζιερόπλοια
και ακτοπλοΐα

Η αποσπασματική πολιτική των διαφόρων διοικήσεων του ΟΛΒ δεν έχει ξεκαθαρίσει που θα προσεγγίζουν τα κρουαζιερόπλοια. Το οξύμωρο: Ενώ το Λιμεναρχείο για λόγους ασφαλείας (ISPS CODE) έχει αποφασίσει την προσέγγιση στην άκρως αντιτουριστική εμπορική προβλήτα (και μακριά από το κέντρο της πόλης), οι διοικήσεις του ΟΛΒ χτίζουν εμπορικές κατασκευές στην επιβατική προβλήτα για κρουαζιερόπλοια που δεν ξέρουμε αν ποτέ θα προσεγγίσουν αυτή την προβλήτα.
Ωστόσο μπορεί να υπάρξουν προτάσεις για παραβολή των κρουαζιερόπλοιων στην κεντρική προβλήτα με παράλληλη εφαρμογή των όρων ασφαλείας, παρότι πρόκειται για προβλήτα ελεύθερης χρήσης λόγω πάρκινγκ και επιβατικών πλοίων. Εδώ χρειάζεται ουσιαστική παρέμβαση του Δήμου με προτάσεις δικές του που να αφορούν την πόλη μέσω του λιμανιού, καθότι το δεύτερο εντάσσεται στην πρώτη και όχι το αντίστροφο. Σημειωτέον ότι από τους 350.000 ακτοπλοϊκούς επιβάτες ετησίως (αν εξαιρεθούν οι κάτοικοι των νησιών) από αυτούς μόνον ένα ελάχιστο μέρος της πόλης επωφελείται (οι καφετέριες της κεντρικής προβλήτας). Το καλοκαίρι οι 1-2 ώρες παραμονή του διερχόμενου επιβάτη για τα νησιά, δεν γίνονται 4-5 διότι αυτός δεν έχει λόγω να περιηγηθεί σε κάτι περισσότερο από την παραλία.
Ως Πρόεδρος της Ένωσης Ναυτικών Πρακτόρων, ο υπογράφων έχει υποβάλει κατά καιρούς σχετικές προτάσεις. Οι Διοικήσεις μέχρι σήμερα π.χ. χρησιμοποιούν τον υπαίθριο χώρο του πάρκινγκ, αντί ενός στεγασμένου διώροφου γκαράζ στα υπάρχοντα κτίρια και ο ελεύθερος χώρος να αποδοθεί στα οχήματα της ακτοπλοΐας και στα τουριστικά λεωφορεία που επισκέπτονται την πόλη με τον υπόλοιπο ελεύθερο χώρο, αισθητικά διαμορφωμένο.

* Ο Νίκος Βισβίκης είναι Ταξιδιωτικός Πράκτορας, μέλος του Προεδρείου του Δ.Σ. του Πανελλήνιου Συλλόγου Ταξιδιωτικών Πρακτόρων (ΗΑΤΤΑ), κάτοχος master στο Transportation Management.

#Tags

Εγγραφείτε στο Newsletter του Ταχυδρόμου