Τα αρχαία μνημεία της περιοχής μας δεν έχουν την ανάλογη επισκεψιμότητα από ξένους τουρίστες
Αντιστρόφως ανάλογη σε σχέση με τον εντυπωσιακό αριθμό των κρουαζιερόπλοιων που φθάνουν στο λιμάνι του Βόλου, είναι η επισκεψιμότητα των αρχαίων μνημείων της περιοχής μας, όπως μαρτυρούν τα αριθμητικά στοιχεία, που κάνουν λόγο για 25.000 αφίξεις αλλά μονοψήφια, δυστυχώς, νούμερα για τους ανεκτίμητους θησαυρούς μας. Τριάντα ένα συνολικά κρουαζιερόπλοια έχουν επισκεφτεί μέχρι στιγμής την περιοχή μας, πολλοί από τους επιβάτες κινούνται οργανωμένα προς τα Μετέωρα, ενώ μικρότερος αριθμός, επιλέγει την περιήγηση στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου και τον πλούτο των μνημείων της Μαγνησίας.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Τα παραπάνω δεδομένα βρίσκονται σε απόλυτη συνάφεια με την τελευταία έρευνα της εταιρείας συμβούλων McKinsey που έγινε για λογαριασμό του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων και δείχνει ότι παρά το έντονο ενδιαφέρον των ξένων για τον πολιτισμό της Ελλάδας, εντούτοις, η χώρα δεν έχει καταφέρει να «ρευστοποιήσει» το διεθνές ενδιαφέρον για τα ιστορικά της αξιοθέατα Το μέσο έσοδο ανά επισκέπτη στην Ελλάδα σε τουριστικούς χώρους είναι κάτι παραπάνω από 6 ευρώ έναντι 19,7 ευρώ του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ την ίδια στιγμή, τα μουσεία της Γαλλίας προσέλκυσαν την προηγούμενη χρονιά 73,1 εκατ. επισκέπτες, και το μουσείο του Λούβρου, ειδικότερα, πάνω από 9 εκατομμύρια.
Ενδεικτικά σε σχέση με τα παραπάνω είναι τα επίσημα αριθμητικά στοιχεία του Αρχαιολογικού Μουσείου Βόλου, που μεταφράζονται σε 24.000 και πλέον επισκέπτες από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα, εκ των οποίων η συντριπτική πλειοψηφία είναι μαθητές, με ελεύθερη είσοδο. Οι επισκέπτες της θερινής περιόδου, αντίστοιχα, δεν υπερβαίνουν τους 9.000 και είναι σαφώς πολύ λιγότεροι σε σχέση με τις αφίξεις των κρουαζιερόπλοιων κατά την αντίστοιχη χρονική περίοδο. Στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται όσοι συμμετείχαν στις ποικίλες καλοκαιρινές εκδηλώσεις στο Μουσείο.
Οι ξένοι επισκέπτες, ωστόσο, οι οποίοι επιλέγουν το Μουσείο του Βόλου, κινούνται κατά βάση μεμονωμένα, καθώς ελάχιστες είναι οι οργανωμένες επισκέψεις, όπως η αντίστοιχη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα, με τρία πούλμαν επισκεπτών από κρουαζιερόπλοιο. Η τιμή του εισιτηρίου εισόδου στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Βόλου, το οποίο είναι ανοιχτό από Τρίτη έως και Κυριακή, 8 πμ έως 5μμ, είναι 3 ευρώ και 2 ευρώ αντίστοιχα το μειωμένο, είναι συμβολική, και ως εκ τούτου δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης με τα εισπρακτικά δεδομένα των αντίστοιχων, μεγάλων Μουσείων του εξωτερικού, που συγκεντρώνουν εκατομμύρια επισκεπτών.
Εξαιρετικά χαμηλή είναι, παράλληλα, η επισκεψιμότητα στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Αλμυρού, η οποία συνοψίζεται φέτος σε 1.000 άτομα μέχρι τώρα, εκ των οποίων οι περισσότεροι επισκέπτες είναι μαθητές. Το εισιτήριο εισόδου κοστίζει συμβολικά 2 ευρώ και 1 ευρώ το μειωμένο, το ωράριο λειτουργίας καθημερινά εκτός Δευτέρας, 8 πμ-3 μμ.
Οι αρχαιολογικοί χώροι
Οι δύο ονομαστοί, επισκέψιμοι αρχαιολογικοί χώροι της περιοχής μας, το Διμήνι και το Σέσκλο, σημεία αναφοράς, αμφότεροι, του νεολιθικού πολιτισμού, με ενιαίο εισιτήριο περιήγησης 2 μόλις ευρώ και 1 ευρώ μειωμένο, δεν συγκεντρώνουν τον ανάλογο αριθμό επισκεπτών, παρά το γεγονός ότι έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας και είναι ανοιχτοί καθημερινά, από τις 8 πμ-3 μμ.
Το Διμήνι, ειδικότερα, έχει συγκεντρώσει 10.000 επισκέπτες από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα, εκ των οποίων οι περισσότεροι είναι μαθητές, με ελεύθερη είσοδο. Οι επισκέπτες της θερινής περιόδου, αντίστοιχα, δεν υπερβαίνουν τους 3.500, με τους ξένους να κινούνται κατά βάση μεμονωμένα.
Ομοίως και στο Σέσκλο, τον παλαιότερο νεολιθικό οικισμό, οι επισκέπτες σε ετήσια βάση υπολογίζονται μέχρι στιγμής σε 6.000, οι ξένοι είναι αντίστοιχα 500, ενώ το σύνολο των επισκεπτών της θερινής περιόδου υπολογίζεται περίπου 2.500. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν καταγραφεί, μεταξύ άλλων, επισκέπτες από τη Νέα Ζηλανδία και την Ιαπωνία, τόσο στο Διμήνι, όσο και στο Σέσκλο, γεγονός που μαρτυρά ότι μάλλον προέρχονταν από το ίδιο γκρουπ.
Στην Αρχαία Δημητριάδα (Ανάκτορο και Θέατρο) έχουν καταγραφεί 1.000 περίπου επισκέπτες από την αρχή της χρονιάς μέχρι σήμερα, εκ των οποίων οι μισοί και πλέον είναι μαθητές, ενώ στο Ασκληπιείο της Σκοπέλου, το πρώτο επισκέψιμο αρχαίο μνημείο των Βορείων Σποράδων, από το τέλος Ιουνίου μέχρι σήμερα, έχουν καταγραφεί 850 συνολικά επισκέπτες, κυρίως ξένοι. Στους δύο αυτούς χώρους υπάρχουν συμβασιούχοι φύλακες για τους καλοκαιρινούς μήνες.
Στον αρχαιολογικό χώρο Φερών – Βελεστίνου, υπάρχουν αρκετές επισκέψεις οργανωμένων ομάδων, κυρίως μαθητών και φοιτητών, που περιηγούνται τα μνημεία συνοδευόμενοι από τους αρχαιολόγους.
Στον αρχαιολογικό χώρο Φθιωτίδων Θηβών – Νέας Αγχιάλου, αντίστοιχα, που ανήκει στη δικαιοδοσία της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, οι επισκέπτες είναι ελάχιστοι, μόλις 1.500 το πρώτο εξάμηνο, ενώ στη διάρκεια του καλοκαιριού καταγράφηκαν 215 ξένοι τουρίστες. Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της πανσελήνου προσήλθαν 900 περίπου άτομα στον αρχαιολογικό χώρο, που είναι ανοιχτός και επισκέψιμος καθημερινά 8 πμ – 3μμ και το εισιτήριο εισόδου είναι συμβολικά 2 ευρώ και 1 ευρώ το μειωμένο.
Σημαντικά μνημεία
Είναι προφανές, με βάση τα παραπάνω, ότι η περιοχή μας, παρότι διαθέτει πλούτο αρχαιολογικών ευρημάτων, συγκεντρώνει πολύ μικρό αριθμό επισκεπτών. «Πράγματι, αυτό είναι μια διαπίστωση και πιστεύω ότι πρέπει να υπάρχει καλύτερη οργάνωση, πιο συστηματική ενημέρωση των τουριστικών γραφείων που διοργανώνουν τις εκδρομές με κρουαζιερόπλοια» όπως αναφέρει η Αργυρούλα Δουλγέρη-Ιντζεσίλογλου, προϊσταμένη της ΙΓ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων.
Η ίδια επισημαίνει, παράλληλα, ότι προβάλλονται οι αρχαιολογικοί χώροι στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, υπάρχει άριστη συνεργασία με το Δήμο Βόλου, και σημαντική βοήθεια από το Info Center, ωστόσο, «θα μπορούσε να υπάρχει πιο μεγάλη επισκεψιμότητα, δεδομένου ότι έχουμε πολύ σημαντικούς και αναδεδειγμένους αρχαιολογικούς χώρους, προβεβλημένους διεθνώς».
Το κλειδί για την αύξηση της επισκεψιμότητας των αρχαιολογικών μνημείων της περιοχής μας είναι «πιο οργανωμένη προβολή σε κεντρικό επίπεδο, συλλογική προσπάθεια από όλους τους αρμόδιους φορείς, και κυρίως συστηματική ενημέρωση των τουριστικών πρακτόρων, οι οποίοι είναι αρμόδιοι για την οργάνωση των επισκέψεων» τονίζει η κ. Ιντζεσίλογλου.
Η ίδια είναι κατηγορηματική, ωστόσο, πάνω στο θέμα του brand name, επισημαίνοντας χαρακτηριστικά ότι «η Μαγνησία διαθέτει πολλά brand names, στοιχεία της αρχαίας μυθολογίας, τα οποία είναι διεθνώς γνωστά, όπως η Αργοναυτική Εκστρατεία, η Ιωλκός, ο Ιάσονας, η Μήδεια, το Πήλιο, οι Κένταυροι». Για να επιτευχθεί όμως το επιθυμητό αποτέλεσμα, «πρέπει να οργανωθούν πιο συστηματικά οι πολιτιστικές διαδρομές, που θα συνδέουν τα αρχαία μνημεία με όλα τα σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος, ώστε να αγγίξουν το ενδιαφέρον περισσότερων επισκεπτών» σύμφωνα με τη θέση που διατυπώνει.
Σημείο αναφοράς η Αργώ
Οι αφίξεις των κρουαζιεροπλοίων θα συνεχιστούν, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, και στη διάρκεια της υπόλοιπης χρονιάς, πέραν της θερινής περιόδου, αλλά η εικόνα της επισκεψιμότητας των αρχαιολογικών θησαυρών της Μαγνησίας από τους ξένους τουρίστες, εκτιμάται ότι θα παραμείνει η ίδια, χωρίς σημαντικές διακυμάνσεις. Ο λόγος είναι ότι για τους ξένους επισκέπτες, το κέντρο βάρους της πολιτιστικής περιήγησης της περιοχής μας είναι τα Μετέωρα, σύμφωνα με το προκαθορισμένο πρόγραμμα που διαμορφώνεται από τους τουρ οπερέϊτορς του εξωτερικού.
«Στην υποδοχή του κάθε κρουαζιερόπλοιου, διανέμεται πληροφοριακό υλικό της πόλης, που περιλαμβάνει χάρτη, οδηγό για τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία, το τρενάκι, τις παραλίες, οτιδήποτε έχει σχέση με το τουριστικό προϊόν, στο πλαίσιο της συνεργασίας που έχουμε με διάφορους φορείς της περιοχής μας» επισημαίνει από την πλευρά του ο αντιδήμαρχος Θανάσης Θεοδώρου, αρμόδιος για τον τουρισμό.
Ο ίδιος καθιστά σαφές ότι «ο Δήμος Βόλου προτρέπει τους τουρίστες να επισκεφτούν τα αρχαία μνημεία της περιοχής μας, αλλά είναι προαποφασισμένα τα σημεία στα οποία θα κινηθούν οι επισκέπτες, μέσω των γραφείων κρουαζιέρας».
Μεγάλο ποσοστό των επισκεπτών κινούνται προς τα Μετέωρα, που θεωρούνται brand name για την περιοχή μας, ενώ θέση του κ. Θεοδώρου είναι ότι το ζητούμενο είναι να γίνουν πιο γνωστά τα μνημεία μας στο εξωτερικό, ώστε οι τουριστικοί πράκτορες με τη σειρά τους, να δώσουν τη δέουσα έμφαση.
Ο αντιδήμαρχος τουρισμού δηλώνει υπέρμαχος της προσπάθειας για αύξηση της επισκεψιμότητας των αρχαίων μνημείων της περιοχής μας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι «στους στόχους και το σχεδιασμό μας είναι να δημιουργηθεί ένα brand name για τη Μαγνησία, ένα θεματικό πάρκο, με επίκεντρο την Αργώ και τους Κενταύρους, που θα βασίζεται στους μύθους της περιοχής μας». Ο ίδιος εκτιμά ότι η δημιουργία Μουσείου για την Αργώ, θα αποτελέσει αυτόματα σημείο αναφοράς για την πόλη σε επίπεδο επισκεψιμότητας, και στο πλαίσιο αυτό, θα διερευνηθούν όλες οι επιμέρους λεπτομέρειες, προκείμενου να υλοποιηθεί ένας ευρύτερος σχεδιασμός, που θα κινείται προς την κατεύθυνση της αξιοποίησης και ανάδειξης των ιδιαίτερων πολιτιστικών χαρακτηριστικών της περιοχής μας.
