Η αποκρυπτογράφηση των μυστικών που κρύβουν τα εκατό και πλέον σπήλαια της περιοχής, τα οποία μετρούν εκατομμύρια χρόνια ζωής, αποτελεί δημιουργικό κίνητρο για τα μέλη της Εταιρείας Σπηλαιολογικών Ερευνών Θεσσαλίας “Ο Χείρων”, τα οποία έχουν ως εφαλτήριο δράσης την ανακάλυψη ενός διαφορετικού κόσμου, κυριολεκτικά στα έγκατα της γης. Τα πενήντα περίπου μέλη του “Χείρωνα” δραστηριοποιούνται από το 2004 και έχουν ήδη μελετήσει την πλειοψηφία των σπηλαίων της περιοχής, που δίνουν πολλά στοιχεία σχετικά με την ζωή και τις συνήθειες των γηγενών από τα Προϊστορικά χρόνια και εντεύθεν. Στόχος των μελών είναι η διεύρυνση των δραστηριοτήτων σε όλη την περιφέρεια της Θεσσαλίας, προκειμένου να καταστεί εφικτή η δημιουργία μιας ολοκληρωμένης βάσης δεδομένων, σε ψηφιακή και αναλογική μορφή, προς όφελος των απανταχού ερευνητών. Αψηφώντας δυσκολίες και κινδύνους, λάτρεις της περιπέτειας και του άγνωστου γαρ, οι μετέχοντες στην ομάδα έχουν μελετήσει το σύνολο σχεδόν των σπηλαίων που υπάρχουν στο Πήλιο, ενώ το πλέον εντυπωσιακό, το οποίο είναι βαραθρώδες και δύσβατο, εκτείνεται σε βάθος 250 μέτρων και βρίσκεται στην περιοχή Κεραμιδίου. Το συγκεκριμένο σπήλαιο εξερευνήθηκε και χαρτογραφήθηκε με την αρωγή της Κοινότητας. Εντυπωσιακών προδιαγραφών είναι επίσης το σπήλαιο που βρίσκεται στο Μαλάκι, κοντά στην θάλασσα και διαθέτει λίμνη που εντυπωσιάζει τον επισκέπτη. Εφοδιασμένοι με τόλμη, μεράκι και αγάπη για το άγνωστο, οι σύγχρονοι εξερευνητές δεν διστάζουν να εισχωρήσουν στο σημείο που τους υποδεικνύεται ή να καταδυθούν κυριολεκτικά στα έγκατα της γης προκειμένου να ανακαλύψουν, τι κρύβεται πίσω από κάθε νέο εύρημα που εντοπίζεται.
Εδρα της ομάδας, που απαρτίζεται από επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων, είναι ο Βόλος, αλλά η ακτίνα δράσης εκτείνεται, όπως προαναφέρθηκε, σε όλη τη περιφέρεια Θεσσαλίας, φθάνοντας ακόμη και εκτός εθνικών συνόρων, όπου υπάρχει πεδίο δράσης, αλλά και συνεργασίας με αντίστοιχες ομάδες. Το ΔΣ της Εταιρείας, που εξελέγη πρόσφατα, απαρτίζεται από τους: Κωνσταντίνο Βουζαξάκη, πρόεδρο, Ελένη Τσαγανού, αντιπρόεδρο, Μάρκο Βαξεβανόπουλο, Γενικό Γραμματέα, Χρήστο Γιαννακόπουλο, ταμία, Γιώργο Αρκουδογιάννη, έφορο υλικών, και μέλη τους Απόστολο Τσιργούλα και Αθανάσιο Μουζά. Οπως αναφέρει στο σημείο αυτό ο πρόεδρος της Εταιρείας Κωνσταντίνος Βουζαξάκης, “οι δράσεις της ομάδας, περιλαμβάνουν εξερευνητικές αποστολές σε νέα σπήλαια, οργανωμένες εκδρομές σε επισκέψιμα σπήλαια του ελλαδικού χώρου ανοιχτές στο ευρύ κοινό, ενώ κάθε φθινόπωρο πραγματοποιούνται σεμινάρια για όσους επιθυμούν να αποκτήσουν γνώσεις και τεχνικές σχετικές με την σπηλαιολογία”. Ο πλούτος των σπηλαίων που διαθέτει η περιοχή, αποτελεί έναν διαφορετικό κόσμο που προσφέρεται προς ανακάλυψη, δεδομένου ότι μαρτυρά ουσιαστικά τις συνήθειες των ανθρώπων σε κάθε χρονική περίοδο. “Στους Προϊστορικούς χρόνους, εξηγεί ο κ. Βουζαξάκης, ο οποίος είναι αρχαιολόγος της ΙΓ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων, τα σπήλαια χρησιμοποιούνταν ως τόποι κατοικίας, ενώ στις χρονικές περιόδους που ακολούθησαν, αποτελούσαν λατρευτικούς αλλά και ταφικούς χώρους, με περιοδική χρήση. Στα Βυζαντινά χρόνια αποφεύγονταν η πρόσβαση λόγω των δοξασιών που επικρατούσαν, ενώ παρατηρείται επίσης το φαινόμενο της δημιουργίας εκκλησιών μέσα σε σπήλαια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Αγιος Νικολάκης ο Κρεμαστός, που είναι χτισμένος σε βραχοσκεπή, στην περιοχή του Αγίου Ονουφρίου, όπως και αντίστοιχο σπήλαιο που βρίσκεται στην περιοχή των Μηλεών. Στις νεώτερες περιόδους της ιστορίας, τα σπήλαια αποτέλεσαν χώρο “φιλοξενίας” των ανταρτών, αλλά και των κατοίκων ολόκληρων χωριών, οι οποίοι τα χρησιμοποιούσαν ως καταφύγιο, προκειμένου να σωθούν από τους Γερμανούς, όπως μαρτυρούν εξάλλου σπήλαια που έχουμε ερευνήσει στην περιοχή της Οθρυος”.
Γράφουν ιστορία
Τα φυσιολατρικά,κατά βάση, κίνητρα των μελών της Εταιρείας Σπηλαιολογικών Ερευνών Θεσσαλίας “Ο Χείρων” θέτουν τις βάσεις μιας πολύ αξιόλογης δραστηριότητας, η οποία εξελίσσεται σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεσία, την Εφορεία Σπηλαιολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας Βορείου Ελλάδος,με έδρα την Θεσσαλονίκη, που ενημερώνεται διαρκώς για τα νέα δεδομένα που προκύπτουν. Τα συνηθέστερα ευρήματα είναι κεραμικά, κομμάτια από αγγεία, ίχνη εστίας και όπως επισημαίνει ο κ. Βουζαξάκης, “ευρήματα που ανήκουν στην Ρωμαϊκή εποχή έχουν αποκαλυφθεί σε σπήλαιο το οποίο βρίσκεται στην περιοχή Τσούκα του Δήμου Μουρεσίου και είναι ήδη από το 60 κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος”. Η διαχρονική κατοίκηση είναι εμφανής, σε σπήλαια της Οθρυος που ήταν, όπως προαναφέρθηκε, καταφύγιο των ανταρτών, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν βρεθεί εγχάρακτα ονόματα που αποτελούν ιστορικό τεκμήριο του 19ου και του 20ου αιώνα, σε σπήλαια του Πηλίου. Οι πολύτιμες υποδείξεις των κατοίκων κάθε περιοχής είναι αυτές που ανοίγουν νέες διόδους γνώσεις και στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η προσπάθεια προσέγγισης και διερεύνησης σπηλαίων στην περιοχή Κοκκίνα του Αλμυρού, που έχουν κτηνοτροφική χρήση μέχρι και την σύγχρονη εποχή.
Προσβάσιμα ή βαραθρώδη, τα σπήλαια της Θεσσαλίας προσφέρουν δυνατές συγκινήσεις στα μέλη της Εταιρείας Σπηλαιολογικών Ερευνών Θεσσαλίας, που αψηφούν τον κίνδυνο, προκειμένου να αποκαλύψουν θαυμαστά μυστικά που βρίσκονται κρυμμένα στα βάθη της γης. Οπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της δραστήριας Εταιρείας “λειτουργούμε με σεβασμό προς το περιβάλλον και σκοπός μας είναι να εξαντλήσουμε την Θεσσαλία και να επεκταθούμε και στην υπόλοιπη Ελλάδα”. Μέγα ζητούμενο, ωστόσο, είναι η απόκτηση μόνιμης στέγης, που θα “φιλοξενεί” με ασφάλεια τον εξοπλισμό αλλά και τις συναντήσεις της ομάδας, που έχει ως έδρα τον Βόλο. Οσοι επιθυμούν να συλλέξουν περαιτέρω πληροφορίες για την δράση της Εταιρείας, ή να συνδράμουν το έργο της, μπορούν να επικοινωνήσουν με τον πρόεδρο, στο τηλέφωνο 6947446876. Στο μεταξύ, έχοντας ως εφόδιο την κοινή τους αγάπη για το μακραίωνο ιστορικό παρελθόν της περιοχής αλλά και τα επιτεύγματα της φύσης που υφίστανται από καταβολής κόσμου, οι μετέχοντες στην Εταιρεία Σπηλαιολογικών Ερευνών Θεσσαλίας, ανοίγουν νέα κεφάλαια στο πεδίο της γνωριμίας με έναν άγνωστο κόσμο, που πίσω από τους σταλακτίτες, τους σταλαγμίτες και τις δαιδαλώδεις διαδρομές του, κρύβει πολύτιμα μυστικά σχετικά με τον άνθρωπο, την φύση και τα μυστήρια της περιοχής.
