Μπορεί στη χώρα μας να μην είναι πολλοί εκείνοι που γνωρίζουν ότι σ’ ένα μικρό νησί της Δωδεκανήσου, την Τήλο, ευδοκιμούν 24 είδη ορχιδέας – μεταξύ των οποίων και η υπέροχη μοβ «του Ομήρου» – και ζουν πέντε ζεύγη του απειλούμενου με εξαφάνιση «μεσογειακού αετού», του σπιζαετού.
Δε συμβαίνει, όμως, το ίδιο και με τους Ιάπωνες. Είναι χαρακτηριστικό πως, πέρσι, 9 εκατομμύρια τηλεθεατές από τη χώρα του ανατέλλοντος Ηλίου παρακολούθησαν σε 27 σταθμούς της χώρας τους ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ, που γυρίστηκε από ιαπωνικό τηλεοπτικό δίκτυο, με αφορμή τη δημιουργία του «Πάρκου της Τήλου», όπου διαβιούν – μεταξύ άλλων – 162 είδη πουλιών.
Μιλώντας κατά τη διάρκεια εκδήλωσης για τον οικοτουρισμό, που έγινε στο πλαίσιο της Philoxenia, ο ιδρυτής του «Πάρκου της Τήλου» και πρέσβης του προγράμματος δικτύου «Natura 2000», Κωνσταντίνος Μεντζελόπουλος, παρουσίασε τα στοιχεία αυτά και ανέφερε πως το πάρκο έχει ήδη προσελκύσει χιλιάδες επισκέπτες στο μικρό νησί των Δωδεκανήσων, με τους μόλις 350 μόνιμους κατοίκους.
«Με βάση στοιχεία του Φεβρουαρίου 2008», πρόσθεσε, «η επισκεψιμότητα στο νησί έχει αυξηθεί περίπου κατά 30.000 άτομα ετησίως. Από αυτά, υπολογίζουμε ότι τουλάχιστον 8.000 έρχονται για το πάρκο, αφού τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε λάβει στην ιστοσελίδα μας πάνω από 4.000 μηνύματα υποψήφιων επισκεπτών, που ζητούν πληροφορίες για το πώς μπορούν να επισκεφθούν το πάρκο και αναζητούν διευθύνσεις καταλυμάτων».
Ο κ. Μεντζελόπουλος, ανέφερε επίσης ότι για την επιτυχία τέτοιων εγχειρημάτων χρειάζεται οπωσδήποτε η συναίνεση και η συνεργασία της τοπικής κοινωνίας. Σήμερα, το 18% των κατοίκων της Τήλου είναι νέοι άνθρωποι και αυτό οφείλεται – κατά τον ίδιο – και σε δραστηριότητες, όπως το πάρκο, που συγκρατούν τον πληθυσμό στο νησί και ταυτόχρονα προστατεύουν το περιβάλλον.
Ποιοι επιλέγουν
τον οικοτουρισμό
Στο μεταξύ, στην Ευρώπη, ένας στους τέσσερις τουρίστες – ποσοστό 25% – που ανήκουν στα μεσαία ή ανώτερα οικονομικά στρώματα, επιλέγουν τον εναλλακτικό ποιοτικό τουρισμό. «Παγκόσμιες μελέτες δείχνουν ότι πρόκειται για άτομα που απαιτούν ποιότητα και είναι διατεθειμένα να την πληρώσουν», επισήμανε, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, ο καθηγητής του Τμήματος Δασοπονίας και Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος του ΤΕΙ Λάρισας, Γεώργιος Ευθυμίου.
Υποστήριξε, επίσης, πως εάν η Ελλάδα αναπτύξει περισσότερες υποδομές, τότε θα μπορέσει άνετα να κερδίσει σημαντικό μέρος αυτής της αγοράς, καθώς διαθέτει όλα τα φόντα: 10 εθνικούς δρυμούς, εννέα εθνικά πάρκα, 19 αισθητικά δάση, 51 διατηρητέα μνημεία της φύσης, 585 καταφύγια άγριας ζωής, δύο περιοχές προστασίας της φύσης, πέντε ζώνες οικοανάπτυξης, δύο περιοχές Ραμσάρ και 359 του δικτύου «Natura 2000».
Αυξημένη περιβαλλοντική αξία, την οποία ο οικοτουρισμός μπορεί να αναδείξει και να προστατέψει, παρουσιάζει και η περιοχή του Δέλτα των ποταμών Αξιού – Λουδία – Αλιάκμονα, σύμφωνα με τη βιολόγο Στέλλα Βαρελτζίδου, συντονίστρια του φορέα διαχείρισης του Δέλτα. Στην περιοχή -μία από τις 10 στην Ελλάδα, που προστατεύονται από τη σύμβαση Ramsar – έχουν καταγραφεί 29 είδη ερπετών, 10 αμφιβίων, 31 θηλαστικών και 278 πουλιών, από τα οποία τα 97 φωλιάζουν εκεί.
Στο πλαίσιο του προγράμματος ΕΠΠΕΡ, ο συγκεκριμένος φορέας προσφέρει – μεταξύ άλλων – οικοξεναγήσεις σε ομάδες και σχολεία και υλοποιεί το πρόγραμμα Axios Ecotour-INTERREG III A, για την προώθηση του οικοτουρισμού. Σχεδιάζει δε να θέσει σε λειτουργία το περιβαλλοντικό πάρκο του Γαλλικού ποταμού, σε συνεργασία με το δήμο Εχεδώρου.
Το παράδειγμα
της Κερκίνης
Ο Ιωάννης Ρέκλος, ιδιοκτήτης κάθετης τουριστικής μονάδας στη λίμνη Κερκίνη, εγκατέλειψε το 1993 τη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσε και σπούδασε στο πανεπιστήμιο, ώστε να κατοικήσει μόνιμα στον οικισμό του χωριού Κερκίνη, απ΄όπου κατάγεται. Ξεκίνησε να δραστηριοποιείται στην περιοχή το 1994, κάνοντας περιηγήσεις με κανό για τους – ελάχιστους τότε – τουρίστες.
Το 1996 δημιούργησε ένα οργανωμένο γραφείο, με στόχο να κάνει γνωστή τη λίμνη και έξω από τα όρια του νομού Σερρών, ενώ ένα χρόνο αργότερα κατασκεύασε τα πρώτα ενοικιαζόμενα δωμάτια, επωφελούμενος από πρόγραμμα αγροτουρισμού.
Στο τέλος του ίδιου έτους, άνοιξε το πρώτο ξενοδοχείο για οικοτουρισμό της περιοχής, με χρηματοδότηση από το πρόγραμμα LEADER, ξεκινώντας με πέντε δωμάτια, δέκα κανό και πέντε ποδήλατα, τα οποία «έτρεχε» ο ίδιος.
Σήμερα, η μονάδα του, εκτός από πολλά δωμάτια, διαθέτει επίσης 20 κανό, 70 ποδήλατα, τρία τζιπ και τέσσερις βάρκες 18 ατόμων έκαστη και απασχολεί δέκα άτομα. Παράλληλα, γύρω της «ξεφύτρωσαν» κι άλλες μονάδες και δαρστηριότητες οικοτουρισμού, που, όπως τονίζει, είναι όλες «αρκετά βιώσιμες».
