Αποψη του Μουσείου Πλινθοκεραμοποιΐας Ν.& Σ. Τσαλαπατά στο Βόλο
(Φωτ. Κίζης Ιωάννης, Φωτογραφικό Αρχείο ΠΙΟΠ)
Το Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα είναι σπάνιο δείγμα διασωζόμενου βιομηχανικού συγκροτήματος στον ελληνικό χώρο. Το Εργοστάσιο Πλινθοκεραμοποιίας ιδρύθηκε το 1926 και τερμάτισε τη λειτουργία του τo 1978. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς ανέλαβε να δημιουργήσει, στους χώρους του κυρίως εργοστασίου (5.000 τ.μ.), ένα πρότυπο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας. Η μουσειολογική πορεία του επισκέπτη ταυτίζεται με τη γραμμική διαδικασία παραγωγής από την εξόρυξη του χώματος μέχρι το τελικό προϊόν. Έτσι, το Εργοστάσιο Τσαλαπάτα “λειτουργεί” ξανά: τα τριβεία, οι πρέσες, οι κοφτήρες, οι δεξαμενές αργίλου, τα βαγονέτα και η κάμινος Hoffmann ανασυνθέτουν την παραγωγική διαδικασία για τις ανάγκες της περιήγησης του επισκέπτη και της γνωριμίας του με το παραδοσιακό επάγγελμα του πλινθοκεραμοποιού και των τεχνικών εξειδίκευσης και κατεργασίας των πρώτων υλών, ενώ τα εκπαιδευτικά προγράμματα και εκδηλώσεις διασφαλίζουν, για το κοινό, την άμεση επαφή του με τα στάδια της παραγωγής τούβλων και κεραμιδιών.
Σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων Βιομηχανικών Μουσείων της Ευρώπης, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και τη σημαντική βιομηχανική και τεχνολογική ιστορία και παράδοση του Βόλου.
Εξωτερική άποψη των καμινάδων των ξηραντηρίων
(Φωτ. Οικονομόπουλος Βασίλης, Φωτογραφικό Αρχείο ΠΙΟΠ)
Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Χτίζοντας τούβλα και κεραμίδια» απευθύνεται σε σχολικές ομάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και των Γυμνασίων. Διαρκεί μία ώρα. Αφού χωριστεί η τάξη σε δύο ομάδες, η μία ξεναγείται στο Μουσείο από εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ η άλλη πραγματοποιεί το πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει την κατασκευή τούβλων με μηχανήματα-μικρογραφίες της αίθουσας παραγωγής, υπό την καθοδήγηση μουσειοπαιδαγωγού-συνεργάτη του ΠΙΟΠ. Πιο συγκεκριμένα, στην αίθουσα των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, όπου τα παιδιά ενημερώνονται για τα αντίγραφα των μηχανημάτων που βρίσκονται εκεί, καθώς και για τις δραστηριότητες που θα πραγματοποιήσουν. Στη συνέχεια, χωρίζονται σε 4 ομάδες. Η πρώτη ομάδα ανακατεύει χώμα με νερό στο μύλο, προκειμένου να παραχθεί πηλός. Η δεύτερη ομάδα «κόβει» τον πηλό σε τούβλα στον κόφτη. Η τρίτη ομάδα κατασκευάζει τούβλο με λογότυπο στην πρέσα. Η τέταρτη ομάδα κατασκευάζει απλά οικοδομήματα με έτοιμα τουβλάκια (από το σετ που υπάρχει στο πωλητήριο του μουσείου). Μετά το πέρας της καθορισμένης ώρας (περίπου μισή ώρα με τρία τέταρτα), η ομάδα που ήταν στο χώρο του μουσείου έρχεται στο χώρο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων για να υλοποιήσει την εκπαιδευτική δραστηριότητα και η ομάδα που έχει ήδη συμμετάσχει στην εκπαιδευτική δραστηριότητα μεταβαίνει στο χώρο του μουσείου. Προτού η τάξη αναχωρήσει, τα παιδιά παίρνουν μαζί τους ως αναμνηστικό το οικοδόμημα-μινιατούρα. Τηλ 24210 29844
Η μηχανή Decauville, η οποία αξιοποιούνταν για τη μεταφορά πρώτης ύλης του
εργοστασίου από τις περιοχές εξόρυξής της
(Φωτ. Καραβασίλογλου Βασίλης, Φωτογραφικό Αρχείο ΠΙΟΠ)
…Επιπλέον στην τεράστια αυλή του συγκροτήματος λειτουργούν χώροι αναψυχής, εστίασης, πολιτιστικών, μορφωτικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, συναυλιών, εκθέσεων, και χειροτεχνικών εργαστηρίων.
Οι χρήσεις που έχουν δοθεί στους παραπάνω χώρους έχουν επιλεγεί με αυστηρά ποιοτικά κριτήρια.
Μέχρι στιγμής λειτουργούν ήδη:
1 Τμήματα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
2 Η Μπυραρία – Εστιατόριο «Αββαείο»
3 Το Εστιατόριο – Ρακάδικο «Σκουτελικό»
4 Η Μουσική Σκηνή «VOX»
5 Το Bar «Café Santan»
6 Το Ιταλικό εστιατόριο – «Mari e Monti»
7 Η Σχολή Χορού «Dance Academy»
8 Το Εργαστήριο Κεραμικής της Νατάσσας Μόσιου
9 Το Coffee Wine Bar –«Arte Libre Galleria»
10 Η Αίθουσα Εκδηλώσεων, Συνεδρίων και Συνεστιάσεων «Gold Star»
11 Η Αίθουσα Εκδηλώσεων «Αίθουσα πολλαπλών χρήσεων»
12 Το «Αll» bar
13 Το «BPM Studio» ηχογραφήσεων και προβών.
Η συγκέντρωση των αλληλένδετων παραπάνω χρήσεων & υπηρεσιών στον χώρο του παλιού κεραμοποιείου δημιουργεί ένα ζεστό κλίμα μεταξύ τους. Η ομαδοποίηση τους διευκολύνει τον επισκέπτη προσφέροντας πολλαπλές επιλογές αναψυχής για όλη την οικογένεια.
Για πληροφορίες τηλέφωνο επικοινωνίας 2421024855
Αποψη της κεντρικής μονάδας παραγωγής με αποκατεστημένο μηχανολογικό εξοπλισμό και εποπτικές μακέτες, επεξηγηματικές της γραμμής παραγωγής του εργοστασίου. (Φωτ. Κίζης Ιωάννης, Φωτογραφικό Αρχείο ΠΙΟΠ)
