Τάξη στο χάος γύρω από τη διαχείριση κληροδοτημάτων, που έχουν αφεθεί επί χρόνια ή και δεκαετίες στο έλεός τους, επιχειρεί να βάλει το τελευταίο δίμηνο η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας.
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Βάσω Σαμακοβλή
Ηδη από το Δεκέμβριο του 2013, σπάζοντας πρώτη το νήμα της εφαρμογής του νέου νόμου για τον κώδικα κοινωφελών περιουσιών, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας άνοιξε τη διαδικτυακή πύλη, στην κεντρική ιστοσελίδα της, σε μια προσπάθεια να βγουν στο φως στοιχεία και ανακοινώσεις γύρω από κληροδοτήματα και κληρονομιές.
Η Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών, η οποία επιφορτίστηκε με την αρμοδιότητα να ξετυλίξει ένα ιδιαίτερα μπλεγμένο κουβάρι με τραπεζικούς λογαριασμούς, μυθικά σε πολλές περιπτώσεις ποσά, όρους –σε πολλές περιπτώσεις ανεφάρμοστους λόγω αλλαγής των συνθηκών- των διαθετών, αναξιοποίητα ακίνητα, κοινωφελείς σκοπούς που έχουν μείνει σε επίπεδο επιθυμίας, βρίσκεται μπροστά σε ένα δαιδαλώδες, σύμφωνα με πληροφορίες, σκηνικό.
Οι πρώτες εκτιμήσεις μιλούν για περίπου 400 κληροδοτήματα σε επίπεδο Θεσσαλίας, τα οποία ξεπερνούν τα 600 στο σύνολο όσων κλήθηκε να εποπτεύσει η αρμόδια Διεύθυνση σε επίπεδο Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας. Υπάρχει, όμως, μεγάλος δρόμος ακόμη μέχρι να ξεδιαλύνει το τοπίο, αναφέρουν αρμόδιες πηγές στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, καθώς μια μεγάλη μερίδα κληροδοτημάτων κινούνταν μέχρι πρότινος σε …άτακτους ρυθμούς.
Η προσπάθεια να τακτοποιηθούν όλες οι υποθέσεις των κληροδοτημάτων και να απομακρυνθεί κάθε ερωτηματικό που βαραίνει ορισμένες από τις υποθέσεις ελλιπούς, παντελούς ή διαφορετικής αξιοποίησης ακινήτου ή μετρητών, παρά τη σαφή βούληση του διαθέτη, θα απαιτήσει χρόνο και μεγάλη προσπάθεια, τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Διαδικτυακή εφαρμογή
Η διαδικτυακή εφαρμογή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας, Στερεάς Ελλάδας δίνει την δυνατότητα σε διαβαθμισμένους υπαλλήλους της Διεύθυνση Κοινωφελών Περιουσιών να αναρτούν στοιχεία (προϋπολογισμούς, ισολογισμούς κ.α.) για τα ιδρύματα – κληροδοτήματα που η υπηρεσία, εποπτεύει σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, και τα στοιχεία αυτά να καθίστανται αμέσως διαθέσιμα, μέσω της ιστοσελίδας της σε κάθε ενδιαφερόμενο.
Η δημιουργία ηλεκτρονικού μητρώου κληροδοτημάτων αλλά και επί μέρους μητρώων εκκαθαριστών, εκτελεστών διαθηκών, κηδεμόνων σχολαζουσών περιουσιών, είναι ένα από τα καινοτόμα στοιχεία, τα οποία εισήγαγε ο τελευταίος νόμος, έναντι του προγενέστερου που εφαρμόζονταν από το 1939 και δημιουργούσε πολλά εμπόδια.
Στη Μαγνησία, μία ατελείωτη λίστα κληροδοτημάτων βρίσκεται στην κατάψυξη. Το μέγεθος των περιουσιών σε μετρητά και ακίνητα παραμένει άγνωστο, λόγω αδυναμίας στελέχωσης και έλλειψης τεχνικής υποδομής, μέχρι πρόσφατα, ώστε να γίνει καταγραφή και επεξεργασία των στοιχείων.
Αναξιοποίητες ή …χαμένες περιουσίες
Ακίνητα και τραπεζικές καταθέσεις από κληροδοτήματα έμειναν στο πέρασμα πολλών χρόνων να «αραχνιάζουν» σε φακέλους. Διαθήκες που υπομονετικά περιμένουν… να υλοποιηθούν και περιορίζονται σήμερα στο να εκφράζουν τη βούληση του διαθέτη. Μετρητά ή αναξιοποίητα ακίνητα που δεν ακολούθησαν επί δεκαετίες ολόκληρες το δρόμο που έδειξε ο κληροδότης.
Στο υπουργείο Οικονομικών έχουν προ πολλού διαπιστώσει, σε πανελλαδικό επίπεδο, καθεστώς σοβαρών καθυστερήσεων και κακοδιαχείρισης γύρω από κληροδοτήματα. Ερευνες που έγιναν τις τελευταίες δεκαετίες, πανελλαδικά, τόσο σε επίπεδο οικονομικών ελεγκτικών μηχανισμών όσο και σε επίπεδο δικαιοσύνης κατέδειξαν ένα καθεστώς ασυδοσίας σε πολλές περιπτώσεις, με παρανομίες και αδιαφάνεια.
Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις είχαν εντοπιστεί και αποφάσεις που «εύκολα» έδιναν το «πράσινο φως» για διαφορετική αξιοποίηση του ακινήτου, παρά τη σαφή βούληση του διαθέτη για το πώς θα ήθελε να αξιοποιηθεί η δωρεά της περιουσίας του, ενώ εντοπίστηκαν και πολλές υποτροφίες που κατέληγαν σε «κλειστό κύκλο»υποψηφίων.
Σε αυτό το χαώδες σκηνικό, ο πρόσφατος νόμος επιχείρησε την αποτελεσματικότερη διοίκηση, διαχείριση και εποπτεία των κοινωφελών περιουσιών με σεβασμό στη βούληση του διαθέτη ή δωρητή, ενισχύοντας σ’ αυτή την κατεύθυνση τις αρμοδιότητες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με σκοπό την αποτελεσματικότερη άσκηση της εποπτείας.
