Μεγάλες οι ανακατατάξεις στην αγορά από την διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση. Οι ασθενέστερες τάξεις στο μάτι του κυκλώνα. Ακρίβεια, ανεργία, περικοπές θέσεων εργασίας και παροχών το απαύγασμα της εν λόγω κρίσης. Ουδείς γνωρίζει τι μέρα ξημερώνει για το πορτοφόλι του. Όσο και αν υπάρξει προσωρινή ύφεση. Όσο και αν οι κυβερνήσεις διασφαλίζουν τις τραπεζικές καταθέσεις.
Όλα αυτά τα τελευταία γεγονότα που συνδέονται με την κρίση του χρηματοπιστωτικού συστήματος μας βάζουν σε σκέψεις. Σκέψεις για την τύχη του τραπεζικού συστήματος στο σύνολό του που αποκαλύπτει το πόσο εύθραυστο είναι και ανά πάσα στιγμή μπορεί να τινάξει τις οικονομίες των χωρών στον αέρα. Σκέψεις για την τύχη των καταθέσεων, παρά το γεγονός ότι οι κυβερνήσεις, η μία μετά την άλλη εγγυώνται την ασφάλειά τους. Σκέψεις πολλές και διάφορες για το όλο σύστημα και την λειτουργία του. Και όταν μάλιστα ακούς και ειδήσεις, για παράδειγμα, πως υψηλόβαθμα στελέχη ασφαλιστικών εταιριών έκαναν πλουσιοπάροχες διακοπές την στιγμή που η εταιρεία τους είχε ήδη πτωχεύσει, τότε οι σκέψεις αυτές γίνονται ακόμη πιο έντονες.
Μερική κρατικοποίηση
Οι Αμερικανοί ήδη σχεδιάζουν την μερική κρατικοποίηση των τραπεζών, σύμφωνα με το βρετανικό πρότυπο. Να σημειώσουμε ότι η βρετανική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει πριν από λίγες ημέρες την μερική κρατικοποίηση οκτώ τραπεζών για να αποκατασταθεί η σταθερότητα της οικονομικής αγοράς. Οι γερμανοί, δια στόματος του υπουργού Οικονομικών τους, Πήτερ Στάινμπρουκ, δεν ακολουθούν προς το παρόν το βρετανικό παράδειγμα, αλλά δεν αποκλείουν όμως κάποια παρόμοια κίνηση στο εγγύς μέλλον. Από την άλλη, ο αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Χένρι Πόλσεν, έκανε έκκληση για μια παγκόσμια συνδιάσκεψη με θέμα την σταθεροποίηση των αγορών. Την ίδια στιγμή, η Ισλανδία, η πρώτη χώρα που επλήγη από την κρίση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ζήτησε δάνειο από την Ρωσία , προκειμένου να κατορθώσει να βγει από την κρίση.
Τα νοικοκυριά στο στόχαστρο
Ομως η κρίση αυτή έχει και άλλες παραμέτρους. Ποιους πλήττει και κατά πόσο; Για παράδειγμα, το πορτοφόλι του Έλληνα ήδη δέχεται επίθεση και θα δεχτεί ακόμη μεγαλύτερη τον επόμενο χρονικό διάστημα με τους μεγάλους φόρους, το ανεξέλεγκτο κύμα ακρίβειας στα είδη ευρείας κατανάλωσης και στα καύσιμα, σε συνδυασμό με τη διεθνή κρίση που θα ανεβάσει στα ύψη το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων. Το ποσό που πρέπει να πληρώσουν τα νοικοκυριά αυξάνεται αλματωδώς χρόνο με το χρόνο. Η ανοδική πορεία της τιμής του πετρελαίου και οι αυξήσεις σε βασικά είδη, δημιουργούν μια πολύπλοκη κατάσταση και σε συνδυασμό με το καίριο πλήγμα στο τραπεζικό δανεισμό, ενδεχόμενη αύξηση των επιτοκίων μπορεί να επιφέρει ολική καταστροφή. Οι ασθενέστερες τάξεις συμπερασματικά είναι όμηροι των τραπεζικών σχεδιασμών. Οι τάξεις αυτές που ζουν αποκλειστικά και μόνο από τα δάνεια των τραπεζών. Και η παραμικρή κίνηση από την μεριά τους για αύξηση των επιτοκίων, θα σήμαινε την έναρξη μιας ακόμη οικονομικής κρίσης. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την συνεχιζόμενη αύξηση του ποσοστού της ανεργίας που επιδεινώνει την κατάσταση. Στην Αμερική, η κρίση έχει δημιουργήσει πληθώρα ψυχικών ασθενειών λόγω του οικονομικού αδιεξόδου. Ψυχολόγοι και ψυχίατροι έχουν επιστρατευθεί για την αντιμετώπιση της απογοήτευσης από μεριάς των καταναλωτών.
Τι λέει το ΔΝΤ
Απαισιοδοξία επέδειξε όμως ταυτόχρονα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο: προβλέπει επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, λόγω της εξασθένησης των προηγμένων και αναδυομένων οικονομιών. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ, οι μεγάλες διεθνείς τράπεζες θα χρειασθούν κεφάλαια 675 δισ. δολαρίων μέσα στα επόμενα χρόνια. Απώλεια χιλιάδων θέσεων εργασίας ανακοίνωσε, τέλος, επίσημα και το βρετανικό Επιμελητήριο. Τι δείχνουν όλα αυτά; Ότι η κρίση θα έχει πολλές και ποικίλες επιπτώσεις. Μ ε την καθυστέρηση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, ανεργία, φτώχεια και περικοπές στις προνοιακές παροχές θα κάνουν για άλλη μια φορά την εμφάνισή τους. Οι δε τρίτες χώρες, κατά τα φαινόμενα θα είναι και οι δραματικοί τελικοί αποδέκτες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης. Οι ανεπτυγμένες χώρες θα ψάχνουν εναγωνίως να βρουν την σανίδα σωτηρίας. Όπως είπε η γερμανίδα καγκελάριος, «κάθε χώρα πρέπει να κοιτάξει από μόνη της να λύσει το πρόβλημα». Που καιρός ποια για αλλού όπου θερίζει η φτώχεια και η ανεργία… Ο καθείς μόνος του και οι κινήσεις στην παγκόσμια οικονομική σκακιέρα να προκαλούν αλλεπάλληλους κραδασμούς από την μια μέρα στη άλλη. Η κάθε χώρα υπεύθυνη για την οικονομική της εξέλιξη και ο σώζων τον εαυτό σωθήτω στον ναυάγιο του διεθνούς τραπεζικού συστήματος.
