Στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου μετατίθεται η αναζήτηση της «εξόδου κινδύνου» από τη θεσμική κρίση που προκαλεί στην ΕΕ το ιρλανδικό «όχι» στη Συνθήκη της Λισαβόνας. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν παραιτούνται από τη Συνθήκη, αναγνωρίζουν όμως πως εγείρεται και μείζον πρόβλημα με την επικύρωση από την Τσεχία…
Έπειτα από έντονες συζητήσεις για την ακριβή φραστική διατύπωση στο κείμενο συμπερασμάτων της διήμερης Συνόδου Κορυφής επισημαίνεται ότι τα Κοινοβούλια 19 κρατών-μελών έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη της Λισαβόνας και ότι η διαδικασία της επικύρωσης συνεχίζεται σε άλλες χώρες.
Αντίθετα από το 2005 όταν τα αρνητικά δημοψηφίσματος στη Γαλλία και την Ολλανδία είχαν σφραγίσει τη μοίρα του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, οι ηγέτες επιχειρούν τώρα να στείλουν ισχυρό μήνυμα στους επικριτές της Συνθήκης επιμένοντας ότι μπορεί ακόμη να διασωθεί.
Εντούτοις, με υποσημείωση που προστέθηκε την τελευταία στιγμή στο κείμενο συμπερασμάτων αναγνωρίζεται πως εγείρεται σημαντικό πρόβλημα και με την επικύρωση της Μεταρρυθμιστικής Συνθήκης από την Τσεχία -στα συμπεράσματα αναφέρεται συγκεκριμένα πως η επικύρωση συνδέεται με τη γνωμοδότηση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας.
Η διαδικασία επικύρωσης της Συνθήκης διά της κοινοβουλευτικής οδού στην Τσεχία «πάγωσε» έπειτα από απόφαση της Γερουσίας να παραπέμψει το κείμενο στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να αποφανθεί κατά πόσο οι κανόνες είναι σύμφωνοι με το Σύνταγμα της χώρας -ετυμηγορία που δεν αναμένεται πριν από τον προσεχή Οκτώβριο.
Η Τσεχία επεδίωκε κατά τη Σύνοδο Κορυφής να μπλοκάρει κάθε επίσημη αναφορά σε συνέχιση της διαδικασίας επικύρωσης, αλλά τελικώς επήλθε συμβιβασμός με τη συμπερίληψη της προαναφερθείσας υποσημείωσης στο κείμενο συμπερασμάτων, έπειτα από πρωινές συνομιλίες ανάμεσα στους ηγέτες της Τσεχίας, της Γερμανίας και της προεδρεύουσας Σλοβενίας.
Οι δηλώσεις που φθάνουν από την πολιτική σκηνή της Τσεχίας αναφορά με τη Συνθήκη είναι συγκεχυμένες. Ο ευρωσκεπτικιστής πρόεδρος της χώρας Βάτσλαβ Κλάους έσπευσε να κηρύξει τη Συνθήκη «νεκρή» μετά την ιρλανδική ψήφο της 12ης Ιουνίου, ζητώντας ένα «ντοκουμέντου νέου τύπου» στη θέση της.
Από πλευράς του, ο Τσέχος πρωθυπουργός Μίρεκ Τοπολάνεκ δήλωσε από τις Βρυξέλλες ότι δεν θα επιχειρήσει να εμποδίσει τη διαδικασία επικύρωσης στη χώρα του, υπογράμμισε όμως ταυτόχρονα πως «δεν πρόκειται να αναγκάσει τους βουλευτές να στηρίξουν τη Λισαβόνα και δεν θα στοιχημάτιζε 100 κορόνες σε ένα τσεχικό ναι»…
Τα νεότερα τον Οκτώβριο
Στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών αποφασίστηκε να παραπεμφθεί τη διαχείριση του ιρλανδικού «όχι» στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου, επί γαλλικής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό αυτόματα συνεπάγεται ότι πέφτει στο κενό ο στόχος της έναρξης ισχύος της Συνθήκης από 1ης Ιανουαρίου, βάσει του αρχικού προγραμματισμού.
Η Ιρλανδία δεν πιέζεται για να δώσει άμεσα λύσεις• καλείται έως τον Οκτώβριο να αναλύσει την έκβαση του δημοψηφίσματος και να εισηγηθεί τρόπους διεξόδου από τη θεσμική κρίση που έχει ξεσπάσει στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Χθες ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Μπράιαν Κόουεν δήλωσε πως δεν μπορεί να κάνει υποθέσεις εάν η χώρα του θα διενεργήσει δεύτερο δημοψήφισμα.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η επερχόμενη γαλλική προεδρία θα εντείνει τις προσπάθειες για την άρση του αδιεξόδου και προσανατολίζεται στην εξεύρεση εξαιρέσεων για την Ιρλανδία από τα σημεία της Συνθήκης όπου οι Ιρλανδοί είχαν εκφράσει τις ανησυχίες τους. Υπάρχει, ωστόσο, και ο προβληματισμός ότι μία πολιτική εξαιρέσεων θα ανοίξει τον ασκό του Αιόλου παρακινώντας και άλλες χώρες-μέλη να ζητήσουν εξαιρέσεις.
Θέμα διεύρυνσης
Η νέα θεσμική κρίση δημιουργεί προβληματισμό για την περαιτέρω διεύρυνση της ΕΕ με τον ίδιο τον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί να δηλώνει ξεκάθαρα από τις Βρυξέλλες ότι δίχως τη Συνθήκη της Λισαβόνας δεν είναι δυνατόν να υπάρξει διεύρυνση.
Απόλυτα σύμφωνη με τον Νικολά Σαρκοζί και η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ στο θέμα της διεύρυνσης, δηλώνει ότι η Συνθήκη της Νίκαιας περιορίζει τα κράτη-μέλη της ΕΕ στα 27.
Αυτές οι δηλώσεις δημιουργούν ερωτηματικά και για την ένταξη της Κροατίας, η οποία ελπίζει να καταστεί το 28ο μέλος της ΕΕ μέχρι το 2010.
Ο πρωθυπουργός της Κροατίας Ίβο Σανάντερ εξέφρασε χθες την αισιοδοξία του ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα βρει μία λύση για την ένταξη της χώρας του, παρά την κρίση που έχει δημιουργηθεί με την απόρριψη της Συνθήκης της Λισαβόνας από την Ιρλανδία.
