Πρωτοβουλίες για την προστασία Βυζαντινών μνημείων της Σκιάθου ανέλαβε ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Σκιάθος». Στο πλαίσιο μίας σημαντικής για το νησί συνεργασίας του Συλλόγου με την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, ξεκίνησε από τον Φεβρουάριο του 2012 επικοινωνία και ενέργειες με πρώτο θέμα τη λήψη μέτρων προστασίας του Καθολικού της Μονής Ευαγγελισμού έξω από το Κάστρο. Έτσι στις 24 Μαΐου της ίδιας χρονιάς, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη-αυτοψία της Προϊσταμένης της 7ης ΕΒΑ, κ. Σδρόλια στη Μονή Ευαγγελισμού στο Κάστρο αλλά και στην Μονή Παναγία Κεχριά, την Μονή της Εικονίστριας και την Μονή Ευαγγελισμού. Σε συνέχεια της επίσκεψής της και της σχετικής αλληλογραφίας που ακολούθησε με το Σύλλογο, στις 5 Ιουνίου επισκέφθηκαν το νησί ο κ. Μητσάτσικας συντηρητής της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και ο κ. Χατζηγιάννης αρχιτέκτονας ειδικός στην αναστήλωση βυζαντινών μνημείων. Με τη φιλοξενία και βοήθεια του Συλλόγου, επισκέφθηκαν τα παραπάνω μνημεία και διενήργησαν αυτοψία και εργασίες στήριξης των τοιχογραφιών στη Μονή Εικονίστριας.
Μετά από επικοινωνία με τον Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού π. Ιωσήφ και τα μέλη του Πολιτιστικού Συλλόγου «Η Σκιάθος», την Πέμπτη 30 Αυγούστου επισκέφθηκε τη Σκιάθο ο συντηρητής της 7ης ΕΒΑ κ. Μητσάτσικας. Σκοπός της προγραμματισμένης επίσκεψης ήταν η στερέωση του υποστρώματος και της ζωγραφικής επιφάνειας των φορητών εικόνων του τέμπλου της Ιεράς Μονής της Εικονίστριας, η κατάσταση των οποίων έχριζε επείγουσας επέμβασης.
Εννιά εικόνες του Δωδεκάορτου και δύο Δεσποτικές εκατέρωθεν της ωραίας πύλης, μεταφέρθηκαν σε ασφαλές σημείο στην Ιερά Μονή του Ευαγγελισμού όπου και πραγματοποιήθηκαν οι εργασίες συντήρησης, με τις οποίες προστατεύτηκαν από την φθορά του χρόνου με σκοπό το μελλοντικό καθαρισμό τους. Οι εικόνες που απομακρύνθηκαν από την Μονή αντικαταστάθηκαν οι δύο Δεσποτικές, με αντίγραφα που φρόντισε να κατασκευάσει ο π. Ιωσήφ, ενώ μελλοντικά θα τοποθετηθούν αντίγραφα των εικόνων του Δωδεκάορτου. Παράλληλα ο κ. Μητσάτσικας πραγματοποίησε ενδεικτικό καθαρισμό των αγιογραφιών του ιερού της Ιεράς Μονής Ευαγγελισμού. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος ανέλαβε τη φιλοξενία του συντηρητή, ενώ στο πλαίσιο της παραπάνω συνεργασίας θα πραγματοποιηθούν μελλοντικά επισκέψεις του συντηρητή με σκοπό τη στερέωση φορητών εικόνων και των τοιχογραφιών των ιερών ναών.
Στις 29 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε, με τη βοήθεια των μελών του Συλλόγου, επίσκεψη-αυτοψία της συντηρήτριας κ. Σταυρούλας Νάκου, στην Ι. Μ. Παναγίας Κεχριάς, στην Ι. Μ. της Παναγίας Εικονίστριας και στην Ι. Μ. του Ευαγγελισμού. Παράλληλα όμως πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στο νησί
ενημερωτική εκδήλωση με θέμα «Μοναστήρια της Σκιάθου-Ιστορία και Τέχνη», από την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων και τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Η Σκιάθος». Δυστυχώς, η κατάσταση των περισσότερων μοναστηριών σήμερα δεν είναι καλή, με εξαίρεση τη μονή Ευαγγελισμού, που συντηρήθηκε από την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με κοινοτικά κονδύλια στη διάρκεια του Γ΄ΚΠΣ, καθώς και με την συνεχή μέριμνα των εγκαταβιούντων μοναχών.
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει στα καθολικά των μονών Εικονίστριας και Κεχριάς, που διασώζουν σπάνια τοιχογραφημένα σύνολα της δεκαετίας του 1740, με πλούσιο πρόγραμμα και πυκνούς θεολογικούς συμβολισμούς. Τα έντονα σημάδια του χρόνου σ’ αυτές τις διακοσμήσεις, που κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ευαισθητοποίησαν τα μέλη του Συλλόγου «Η Σκιάθος», με ενέργειες των οποίων δρομολογήθηκαν ήδη οι πρώτες σωστικές επεμβάσεις στη μονή Εικονίστριας, με τη συνεργασία της 7ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Από την αυτοψία του Δρ. αρχιτέκτονα Αλέξη Αλεξίου, με αφορμή την εκδήλωση, προέκυψε η επείγουσα ανάγκη λήψης μέτρων για το καθολικό της Ιεράς Μονής Εικονίστριας του οποίου η στατικότητα κινδυνεύει. Ομοίως, αλλά όχι στον ίδιο βαθμό, έχει επιδεινωθεί η κατάσταση στο καθολικό της Μονής Παναγία Κεχριά.
Θέτοντας ως προτεραιότητα τη διάσωση της Μονής Εικονίστριας, όπως άλλωστε προέκυψε και από την ενημέρωση των ειδικών ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Η Σκιάθος» ξεκίνησε προσπάθεια της συγκέντρωσης του ποσού που απαιτεί η σύνταξη των μελετών αποκατάστασης της Μονής και αφορά στο κτήριο του καθολικού, στις τοιχογραφίες και στο τέμπλο. Σε διάστημα περίπου τεσσάρων μηνών και μετά από μεγάλη κινητοποίηση του Συλλόγου, συγκεντρώθηκε μεγάλο μέρος του ποσού.
