Διατηρητέο μνημείο με απόφαση ΥΠΠΟ το παραδοσιακό καλντερίμι στον Αγιο Κωνσταντίνο
Διατηρητέο μνημείο της νεότερης περιόδου έχει χαρακτηριστεί με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού το λιθόστρωτο μονοπάτι-καλντερίμι που βρίσκεται στον Αγιο Κωνσταντίνο της Σκοπέλου και αποτελεί το πρώτο καλντερίμι των Βορείων Σποράδων που φέρει τον συγκεκριμένο χαρακτηρισμό.
Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού, που ελήφθη τον Μάιο του 2011 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ, ένα μήνα μετά, το συγκεκριμένο καλντερίμι «αποτελεί τυπικό δείγμα παραδοσιακής τεχνικής της οδομηχανικής του 19ου αιώνα με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, τεχνική και πολεοδομική σημασία και είναι σημαντικό για την μελέτη της εξέλιξης της αρχιτεκτονικής όσο και της κοινωνικής ζωής του τόπου.
Επίσης από πολεοδομικής πλευράς συμβάλλει στην διάσωση του χαρακτήρα του οικισμού του Αγίου Κωνσταντίνου, καθόσον αποτελεί ένα από τα εναπομείναντα τμήματα ενός ευρύτερου δικτύου μονοπατιών στο νησί, ως μέσο επικοινωνίας μεταξύ των οικισμών».
Το λιθόστρωτο μονοπάτι βρίσκεται στα βορειοδυτικά της πόλης της Σκοπέλου και συνέδεε παλιότερα την παραλία του Αγίου Κωνσταντίνου με την εκκλησία του Προφήτη Ηλία στην κορυφή του ομώνυμου λόφου. Το μονοπάτι αυτό αποτελεί τμήμα ενός ευρύτερου δικτύου μονοπατιών που απλώνονταν παλιότερα σε όλο το νησί, το οποίο ένωνε παλιότερα όλα τα χωριά, τους οικισμούς και τις αγροτικές περιοχές μεταξύ τους.
Το τμήμα του μονοπατιού που έχει χαρακτηρισθεί διατηρητέο, διέρχεται στο σύνολό του ανάμεσα από τους ελαιώνες του νησιού κι ένα τμήμα του διατηρείται σε άριστη κατάσταση. Ένα άλλο τμήμα του έχει, αντίστοιχα, μισοκαταστραφεί κι ένα τρίτο έχει τελείως αποξηλωθεί και τσιμεντοστρωθεί το οδόστρωμά του.
Σήμερα, το σωζόμενο τμήμα του καλντεριμιού ξεκινάει περίπου από την διασταύρωση με τον τοπικό ασφαλτόδρομο, διέρχεται από την εκκλησία του Αγίου Κωνσταντίνου και καταλήγει στην ομώνυμη παραλία.
Η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας μετά τον έλεγχο των στοιχείων του φακέλου και ύστερα από αυτοψία που πραγματοποίησε στο χώρο, εισηγήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού τον χαρακτηρισμό του συγκεκριμένου μονοπατιού ως διατηρητέου μνημείου της νεότερης περιόδου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3028/02 «Για την προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς».
Συγκεκριμένα εισηγήθηκε τον χαρακτηρισμό συγκεκριμένων τμημάτων του μονοπατιού από την διασταύρωσή του με τον ασφαλτόδρομο μέχρι και την κατάληξή του στην παραλία, όπως αυτό σημειώνεται στον χάρτη της περιοχής, «γιατί αποτελεί ένα από τα τελευταία καλντερίμια που σώζονται στην περίμετρο της πόλης της Σκοπέλου, το οποίο σαφώς είναι προγενέστερο των τελευταίων 100 χρόνων.
Διατηρείται αναλλοίωτο από μεταγενέστερες επεμβάσεις και η διατήρησή του θα συμβάλει ουσιαστικά στην μελέτη της εξέλιξης της παραδοσιακής οδομηχανικής στην περιοχή της Θεσσαλίας» όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά στην εισήγηση του προϊσταμένου της Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων κ. Δημήτρη Παλιούρα.
Ο χαρακτηρισμός του συγκεκριμένου καλντεριμιού ως διατηρητέου μνημείου είναι ουσιαστικής σημασίας, διότι προφυλάσσει το λιθόστρωτο από οποιαδήποτε παρέμβαση, η οποία θα μπορούσε να αλλοιώσει την εικόνα του.
Αποτελεί δε το πρώτο βήμα για την διατήρηση, σε ευρύτερη βάση, των παραδοσιακών καλντεριμιών των νησιών, τα οποία φέρουν ανάγλυφη την ιστορία αιώνων.
